Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng serotonin: Nghe lạ nhưng rất dễ bị

Hội chứng serotonin là một phản ứng ngộ độc thuốc, có thể đe dọa đến tính mạng nếu ở mức độ nghiêm trọng.

Việc sử dụng thuốc quá liều hay kết hợp cùng lúc những thuốc làm gia tăng nồng độ serotonin trong cơ thể, là nguyên nhân chính gây ra hội chứng này.

Tìm hiểu về hội chứng serotonin

Hội chứng serotonin (serotonin syndrome: SS) là một phản ứng ngộ độc thuốc do gây ra tình trạng tích tụ quá nhiều serotonin trong cơ thể.

Serotonin là một chất dẫn truyền thần kinh, cần thiết cho sự hoạt động của các tế bào thần kinh trong não. Khi nồng độ serotonin gia tăng quá nhiều sẽ gây ra SS, biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau từ nhẹ (run, tiêu chảy) tới nặng (cứng cơ, sốt, co giật), trong trường hợp nghiêm trọng có thể đe dọa đến tính mạng.

Nguyên nhân

Thuốc là nguyên nhân chính gây ra SS. Một số loại thuốc khi sử dụng quá liều hay khi kết hợp cùng lúc với nhau (thuốc chống trầm cảm kết hợp nhóm triptan điều trị bệnh đau nửa đầu hoặc với thuốc giảm đau nhóm opioid…) sẽ gây ra tình trạng gia tăng nồng độ serotonin trong cơ thể.

Hội chứng serotonin

Sau đây là các loại thuốc thường gây ra SS:

Nhóm thuốc điều trị trầm cảm:

Nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI): citalopram, fluoxetine, paroxetine, sertralin….

Nhóm thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrin (SNRI): Desvenlafaxin, duloxetin, venlafaxine…

Nhóm thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA): amitriptylin, desipramine, doxepin, imipramine.

Nhóm thuốc ức chế monoamin oxydase (MAOI): tranylcypromin, phenelzin, isocarboxazid…

Các loại thuốc khác:

Nhóm thuốc Triptan điều trị bệnh đau nửa đầu (almotriptan, sumatriptan, naratriptan…).

Nhóm thuốc giảm đau opioid (hydrocodon, heroin, fentanyl, tramadol…).

Thuốc ho: dextromethorphan, thuốc chống nôn metoclopramid, thuốc gây ảo giác: amphetamin, cocain  vv…

Triệu chứng

Các triệu chứng thường xảy ra trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi sử dụng thuốc:

Kích động hoặc bồn chồn.

Nhịp tim nhanh và huyết áp cao.

Mất phối hợp cơ hoặc co giật cơ.

Tiêu chảy…

Trong trường hợp nghiêm trọng có thể xuất hiện các triệu chứng:

Sốt cao.

Động kinh.

Nhịp tim không đều.

Hôn mê…

Các thuốc điều trị hội chứng serotonin

Việc điều trị SS tùy thuộc vào biểu hiện của triệu chứng. Sau đây là một số loại thuốc thường được sử dụng trong điều trị SS:

Nhóm thuốc an thần benzodiazepin: diazepam (Valium), lorazepam (Ativan)… giúp kiểm soát kích động, co giật và cứng cơ.

Cyproheptadin (Periactin) là thuốc có tác dụng ngăn chặn sản xuất serotonin.

Truyền tĩnh mạch bù nước và các chất điện giải giúp điều trị mất nước và sốt.

Thuốc kiểm soát nhịp tim và huyết áp:

- Esmolol (Brevibloc) hoặc nitroprussid (Nitropress) được sử dụng trong trường hợp nhịp tim nhanh và huyết áp cao.

- Phenylephrin (Neo-Synephrine) hoặc epinephrin (Adrenalin) được sử dụng trong trường hợp nhịp tim chậm và huyết áp quá thấp.

Việc phòng ngừa SS là hết sức quan trọng. Người bệnh cần tránh tự ý sử dụng hay tăng liều lượng sử dụng đối với những thuốc ảnh hưởng đến nồng độ serotonin trong cơ thể . Khi kết  hợp cùng lúc một loại thuốc mới được kê toa, có nguy cơ gây ra SS, người bệnh cần trao đổi với thầy thuốc để có những chỉ định thích hợp.

Nếu xuất hiện triệu chứng SS ở mức độ nhẹ, cần lập tức ngưng sử dụng thuốc và sau đó đi khám bác sĩ. Trong trường hợp nặng hay nghiêm trọng, cần nhanh chóng đưa đến cơ sở y tế gần nhất đế điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thuốc và hội chứng serotonin

DS. MAI XUÂN DŨNG - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

Xem thêm