Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vai trò thiết yếu của nguyên tố selen đối với sức khỏe

Selen là một trong những nguyên tố vi lượng cực kỳ quan trọng đối với cơ thể. Khác với các vitamin và khoáng chất nồng độ cao như canxi và sắt, mặc dù chỉ tồn tại trong cơ thể người với hàm lượng nhỏ nhưng selen tham gia vào rất nhiều chức năng quan trọng của cơ thể.

Selen là một chất giải độc kỳ diệu chuyên "săn bẫy" các kim loại nặng độc hại rồi thải trừ chúng ra khỏi cơ thể. Ngoài ra selen đóng vai trò then chốt trong quá trình oxy hóa, chống lão hóa cơ thể.

Bảo vệ tế bào

Cơ thể sử dụng selen để tổng hợp một nhóm enzyme có tên là selenoprotein. Nhóm này bao gồm 25 enzyme, một số trong số đó như glutathione peroxidase, hoạt động như một chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương bằng cách chuyển các hóa chất có hại như hydrogen peroxide thành các sản phẩm vô hại như nước.

Giúp giảm nguy cơ ung thư

Theo một số nghiên cứu, thiếu hụt selen sẽ làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Một nghiên cứu đã chứng minh rằng những người sử dụng hàm lượng selen cao hơn (159 mcg/ngày) sẽ giảm nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến so với những người chỉ dùng hàm lượng thấp hơn (86 mcg/ngày).

Các nghiên cứu khác cũng tìm hiểu về mối liên quan giữa nồng độ selen với căn bệnh ung thư phổi. Trong một nghiên cứu trên 9,000 đàn ông và phụ nữ Phần Lan, những người cung cấp ít selen cho cơ thể có nguy cơ cao bị mắc ung thư phổi. Mối liên hệ này càng rõ ràng hơn trong nhóm những người hút thuốc lá.

Vai trò của selen đối với một số căn bệnh khác

Một số khám phá cho thấy selen có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tuy nhiên nguyên nhân vẫn chưa được làm sang tỏ. Một nghiên cứu trên nam giới người Đan Mạch đã chứng minh, nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở những người này cao hơn đáng kể khi hàm lượng selen nạp vào cơ thể dưới 79 mcg/ngày.

Selen cũng có tác dụng trong hỗ trợ điều trị HIV/AIDS. Theo Viện nghiên cứu Linus Pauling, những bệnh nhân nhiễm HIV thường có hàm lượng selen giảm thấp và đôi khi tăng nguy cơ tử vong do HIV. Hiện chưa có nhiều nghiên cứu về hiệu quả của selen trên bệnh nhân nhiễm HIV. Một nghiên cứu cho rằng sử dụng viên uống bổ sung selen sẽ giúp giảm đáng kể tỷ lệ phải nhập viện điều trị trong số những người nhiễm HIV. Một nghiên cứu khác lại nhận thấy selen có tác dụng làm giảm một giai đoạn sinh học trong chu kỳ phát triển của virus HIV.

Thực phẩm và thực phẩm chức năng bổ sung selen

Selen là một nguyên tố cực kỳ quan trọng đối với sự tồn tại của các tế bào trong cơ thể và là một trong những lựa chọn sử dụng đối với nhữngngười mắc một số căn bệnh nhất định.

Nguồn cung cấp selen từ thực phẩm gồm có thịt của động vật được nuôi hữu cơ và các hải sản như tôm, cua và cá hồi. Hàm lượng selen trong thực vật dao động phụ thuộc vào nồng độ của selen trong đất.

Nhu cầu khuyến nghị hàng ngày đối với selen là 55 mcg đối với người lớn và 60-70 mcg đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.

Mặc dù selen là một khoáng chất rất cần thiết cho cơ thể nhưng hàm lượng cao vẫn có thể gây ngộ độc. Hội động thực phẩm và dinh dưỡng Hoa Kỳ đã thiết lập giới hạn tối đa của selen trong thực phẩm và thực phẩm chức năng là 400 mcg/ngày đối với người lớn. Do vậy, nếu bạn muốn bổ sung selen cho cơ thể, tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sỹ trước khi sử dụng.

PGS.TS. Phạm Văn Hoan
Bình luận
Tin mới
  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

  • 15/05/2025

    5 lợi ích sức khỏe của quả lê và những kiêng kỵ khi ăn lê

    Quả lê không chỉ đơn thuần là một loại trái cây ngon mà còn là một vị thuốc tự nhiên rất tốt cho sức khỏe.

  • 15/05/2025

    Bệnh lý mùa hè thường gặp

    Mùa hè là thời điểm tuyệt vời để tận hưởng những ngày dài đầy nắng, tham gia các hoạt động ngoài trời và thư giãn. Tuy nhiên, nhiệt độ và độ ẩm cao trong mùa hè cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Việc nhận biết các bệnh lý mùa hè phổ biến, nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Xem thêm