Dấu ấn sinh học là một tiêu chí được áp dụng rộng rãi hiện nay trong khám và điều trị ung thư. Các dấu ấn sinh học có thể lấy từ nhiều nguồn khác nhau trong cơ thể, bao gồm:
Trước đây, các trường hợp bị ung thư phổi đều được điều trị theo phương pháp như nhau. Tuy nhiên, hiện nay đã có các phương pháp điều trị nhắm vào mục tiêu dựa trên các dấu ấn sinh học. Theo nghiên cứu, cứ trong 4 người mắc ung thư phổi, tỉ lệ có tới hơn 1 người bị ung thư biểu mô tuyến - một loại ung thư phổi không tế bào nhỏ - có dấu ấn sinh học được nhắm làm mục tiêu cho điều trị. Ngoài ra, dấu ấn sinh học cũng có thể sử dụng để chẩn đoán ung thư và tìm hiểu xem ung thư phát triển nhanh như thế nào.
Các loại dấu ấn sinh học trong ung thư phổi
1. Các dấu ấn sinh học đột biến gen bao gồm:
- EGFR: EGFR kéo theo việc sản sinh một loại protein khiến tế bào ung thư phát triển quá mức. Từ 10-15% trường hợp ung thư phổi có kết quả dương tính với EGFR.
- ALK: ALK có thể hợp nhất với một gen khác hoặc di chuyển khỏi vị trí bình thường của nó. Khoảng 4% ung thư phổi có ALK dương tính.
- BRAF V600E: Sự đột biến này dẫn đến việc sản xuất một loại protein bất thường, còn được gọi là BRAF, khiến các tế bào ung thư phát triển quá mức. Khoảng 4% ung thư phổi tế bào nhỏ là đột biến BRAF.
- MET: Gen này mã hóa cho protein MET – bản chất là gen gửi tín hiệu phát triển đến ung thư. Một sai lệch trong gen này là bỏ qua đoạn exon-14 ngăn không cho protein MET bị phân hủy. Khoảng 5% những người bị ung thư phổi có đoạn MET-14 bị bỏ qua.
- PIK3: PIK3 ảnh hưởng đến một loại protein quan trọng đối với sự phát triển và tồn tại của tế bào ung thư phổi. Các đột biến PIK3 ảnh hưởng đến khoảng 4% trong các trường hợp ung thư phổi không tế bào nhỏ.
- HER2: Đột biến gen HER2 gửi tín hiệu để thúc đẩy sự phát triển của ung thư. Các đột biến gen này tương tự có liên quan đến ung thư vú và ung thư buồng trứng. Khoảng 3% trường hợp ung thư phổi có kết quả dương tính với HER2.
- ROS1: Gen này có thể ở sai vị trí hoặc hợp nhất với một phần của gen khác. ROS1 bị đột biến ở 1-2% số người bị ung thư phổi.
- RET: Gen này có thể ở sai vị trí hoặc hợp nhất với một gen khác. Khoảng 1-2% những người bị ung thư phổi có sự thay đổi gen RET.
- NTRK: Nó có thể kết hợp với một gen khác dẫn đến sự phát triển không kiểm soát của tế bào. Ít hơn 1% trường hợp ung thư phổi có sự thay đổi gen này.
2. Các dấu hiệu của hệ thống miễn dịch đối với ung thư phổi bao gồm:
- PD-1 và PD-L1: Những protein này được tìm thấy trên bề mặt của các tế bào khỏe mạnh với số lượng lớn hơn trên một số tế bào ung thư. Chúng hoạt động giống như một "chiếc phanh" để kìm hãm hệ thống miễn dịch tấn công ung thư.
- CTLA-4: Protein này cũng cản trở phản ứng miễn dịch chống lại bệnh ung thư.
Xét nghiệm
Xét nghiệm dấu ấn sinh học còn được gọi là xét nghiệm di truyền phân tử, giúp cung cấp thêm các thông tin về ung thư. Các xét nghiệm này được khuyến nghị cho tất cả những trường hợp được chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ. Một mẫu mô nhỏ hoặc máu sẽ được lấy để xét nghiệm.
Có một số cách để phát hiện dấu ấn sinh học ung thư phổi như:
Ý nghĩa của xét nghiệm
Tổng kết
Dấu ấn sinh học đã cải thiện việc chẩn đoán và điều trị ung thư phổi. Những chẩn đoán xác định thay đổi gen mang đến các phương pháp điều trị mới và chính xác hơn.
Tham khảo thêm thông tin tại: Sự khác biệt giữa ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi không tế bào nhỏ
Bên cạnh chế độ ăn uống và luyện tập khoa học, lựa chọn đúng loại đồ uống vào buổi sáng có thể giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ một cách hiệu quả.
Mệt mỏi đi kèm với ung thư như trong bệnh đa u tủy khác với sự mệt mỏi mà bạn có thể đã từng cảm thấy trước đây. Nó có thể là sự kiệt sức sâu trong xương tủy và không thể cải thiện khi bạn nghỉ ngơi.
Mỡ thừa ở cánh tay không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn khiến nhiều người tự ti khi diện những bộ đồ sát nách, áo ngắn tay... Để sở hữu cánh tay thon gọn, săn chắc, ngoài việc tập luyện cần có chế độ ăn uống lành mạnh. Thường xuyên ăn những thực phẩm dưới đây có thể hỗ trợ giảm mỡ cánh tay hiệu quả.
Chất béo lành mạnh đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da. Chúng không chỉ giúp giữ ẩm, duy trì sự dẻo dai của làn da mà còn có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, giúp giảm thiểu tổn thương do tia UV gây ra.
Chu kỳ kinh nguyệt là một phần tự nhiên và thiết yếu trong cuộc đời mỗi người phụ nữ, phản ánh sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng thể của họ. Đây là một quá trình sinh học phức tạp, được điều hòa bởi nội tiết tố, chuẩn bị cơ thể cho khả năng mang thai hàng tháng. Hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt giúp phụ nữ nhận biết những thay đổi bình thường của cơ thể, từ đó chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân.
Giãn cơ không chỉ giúp cơ thể dẻo dai hơn mà còn giảm nguy cơ chấn thương, xua tan nhức mỏi và mang lại cảm giác nhẹ nhõm, tinh thần tỉnh táo hơn...
Không ít người tin rằng chỉ cần chạy nhiều là vòng eo sẽ nhanh chóng thon gọn. Thế nhưng, thực tế lại có người càng chạy nhiều càng thất vọng vì mỡ bụng vẫn không giảm. Vậy nguyên nhân nằm ở đâu, cần điều chỉnh thế nào để đạt hiệu quả?
Giao mùa là giai đoạn nhạy cảm đối với sức khỏe, đặc biệt ở trẻ em. Trong thời điểm nhiệt độ thay đổi đột ngột, độ ẩm dao động và môi trường dễ xuất hiện các tác nhân gây bệnh, hệ miễn dịch của trẻ nhỏ chưa hoàn thiện có nguy cơ cao mắc các bệnh truyền nhiễm, trong đó phổ biến nhất là cúm theo mùa.