Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cholesterol không xấu như ta nghĩ

Cholesterol bị buộc tội là một nguyên nhân gây ra các bệnh hệ tim - mạch.

Nồng độ cholesterol cao là thủ phạm xuất hiện những mảng xơ vữa và thu hẹp tiết diện mao mạch, hệ quả có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não...Thế nhưng, sự thật cholesterol có “xấu” đến mức độ như vậy?

Thành phần không thể thiếu để duy trì sự sống

Tất cả tế bào trong cơ thể đều chứa cholesterol. Cholesterol cũng được sử dụng để tổng hợp nhiều hormon (trong đó có cortisol, progesteron, estrogen và testosteron), acid mật và nhiều hợp chất khác cần thiết để duy trì sự sống. Não chúng ta có nhu cầu sử dụng số lượng lớn cholesterol! Chính từ cholesterol xuất hiện vitamin D trong làn da chúng ta. Cơ thể có nồng độ thấp cholesterol là nguyên nhân già trước tuổi, xuất hiện không ít chứng bệnh và sự cố tâm lý, từ trầm cảm đến hung hãn. Cholesterol là chất chống ôxy hóa và bảo vệ chúng ta trước bệnh ung thư.

Phần lớn cholesterol được gan sản xuất theo nhu cầu của cơ thể, chỉ một phần nhỏ được cung cấp qua đường thức ăn.

Cholesterol - thành phần cần thiết duy trì sự sống.

Cholesterol - thành phần cần thiết duy trì sự sống.

Nồng độ cholesterol tăng dần đến tuổi 40

“Cholesterol” là tên gọi dạng lipid vận chuyển trong máu, tức lipoprotein trong thành phần chứa cholesterol. Y học hiện đại phân biệt hai dạng lipoprotein: “cholesterol xấu” (LDL) và “cholesterol tốt” (HDL). Sự phân chia “tốt” - “xấu” này cũng mang tính ước lệ. Bởi nếu nồng độ HDL thấp sẽ không tốt cho sức khỏe, song nếu quá cao cũng gây hại.

Chỉ số cholesterol toàn phần trong máu cần duy trì ở mức tối đa 5,17 mmol/l (200 mg/dl), tuy nhiên đây là giá trị mang tính lý thuyết và nhiều người không thể phấn đấu (không phụ thuộc vào thực đơn). Thực tế không ai lưu ý, nồng độ cholesterol tự nhiên của người khỏe mạnh tăng dần cùng tuổi tác và đạt mốc thậm chí 9 mmol/l (350mg/dl) sau tuổi 40. Sau tuổi 60, nồng độ cholesterol trong máu bắt đầu giảm nhẹ.

Chỉ số cholesterol trong máu là thước đo sức sống của cơ thể - những người hoạt động tích cực và khỏe mạnh thường có nồng độ cholesterol cao. Nồng độ cholesterol cao đồng nghĩa với giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh Parkinson (liệt rung) với người sau tuổi 40. Trái lại phần lớn những người ốm yếu (đặc biệt, bệnh nhân ung thư), trẻ tự kỷ hoặc đối tượng tự tử thường có nồng độ cholesterol thấp.

Tín hiệu cảnh báo

Không ít nhà khoa học coi chỉ số cholesterol cao như hiện tượng sốt cao - tại sao? Sốt cao không phải là nguyên nhân của bệnh, chỉ là hệ quả bệnh lý. Nỗ lực hạ sốt (trong đa số các trường hợp) không chữa bệnh, chỉ cải thiện trạng thái tâm lý. Sốt cao là tín hiệu thông báo, có sự cố sức khỏe ở chỗ nào đó, rằng cơ thể đang chiến đấu chống lại bệnh. Bản thân sốt cao không phải hiện tượng bệnh lý, cũng không phải là lý do xuất hiện bệnh.

Tương tự, chỉ số cholesterol cao không phải là nguyên nhân các bệnh của nền văn minh, chỉ là tín hiệu thông báo bệnh.

Theo một nghiên cứu do các nhà khoa học Ba Lan thực hiện, chỉ số cholesterol của một số người có thể rất cao (7,7mmol/l, hoặc 300mg/dl), song đó chỉ là tín hiệu (biểu hiện) của những vấn đề sức khỏe, không phải là nguyên nhân của chúng. Những sự cố đó chủ yếu là tình trạng rối loạn trao đổi chất, những bệnh viêm nhiễm mạn tính (nhiễm H. Pylori và một số virut khác), bệnh suy tuyến giáp (thậm chí mới ở giai đoạn rất nhẹ), do các chất độc hại từ môi trường (chủ yếu kim loại nặng) và yếu tố di truyền.

Không phải là thủ phạm duy nhất

Nồng độ cholesterol cao là thủ phạm xuất hiện những mảng xơ vữa và thu hẹp  tiết diện mao mạch, hệ quả có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Tuy nhiên thực tế nghiên cứu lâm sàng nhiều năm tại một số quốc gia cho thấy, cholesterol cao không phải là thủ phạm duy nhất gây các bệnh tim - mạch, có thể dẫn đến kết cục nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Sự thật, kết cục nguy hiểm có thể là hệ quả của nhiều thủ phạm khác, trong đó có lối sống không lành mạnh, chế độ ăn uống bất hợp lý, yếu tố di truyền...

Bài viết tổng kết công trình nghiên cứu tại Mỹ đăng trên American Heart Journal (tạp chí Tim mạch Mỹ) đã cung cấp khá nhiều chứng cứ thuyết phục khẳng định sự thật: Cholesterol không phải là thủ phạm duy nhất gây các bệnh tim mạch.

Cụ thể, gần 60% trong tổng số 232 nghìn bệnh nhân đang nằm viện vì lý do bệnh mạch vành có chỉ số HDL (cholesterol tốt) dưới 39,7mg/dl và chỉ số LDL (cholesterol xấu) trên dưới 105mg/dl. Như vậy, tất cả số bệnh nhân đó đều có chỉ số chuẩn mực (cả hai loại cholesterol). Điều này càng nhấn mạnh rằng, không chỉ nồng độ cholesterol cao là nguyên nhân gây bệnh hệ tim - mạch.

Ngoài ra, bài viết cũng cung cấp nhiều thông tin thú vị khác để “giải oan” cho cholesterol, như:

-75% những người từng bị đau tim có chỉ số cholesterol hợp chuẩn;

- Đa số bệnh nhân nhập viện vì lý do bệnh thiếu máu tim có chỉ số LDL (cholesterol xấu) thấp;

- Người cao tuổi có chỉ số cholesterol thấp nguy cơ tử vong cao hơn đồng lứa có chỉ số cholesterol cao;

- Dân các quốc gia như Thụy Sĩ và Tây Ban Nha có chỉ số cholesterol cao hơn dân Mỹ, song tỷ lệ người mắc bệnh tim thấp hơn hẳn so với Mỹ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ý nghĩa các chỉ số Cholesterol trong ước lượng rủi ro tim mạch

Ngọc Báu - Theo Sức khỏe & Đời sống
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 25/10/2025

    5 lợi ích không ngờ của vỏ táo

    Vỏ táo chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn phần thịt, chất chống oxy hóa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, bảo vệ sức khỏe não bộ…

  • 25/10/2025

    Tầm quan trọng của việc giữ gìn vệ sinh cá nhân

    Vệ sinh cá nhân không chỉ là thói quen hàng ngày mà còn là yếu tố cốt lõi để duy trì sức khỏe. Trong bối cảnh môi trường ngày càng nhiều chất ô nhiễm, nguy cơ lây bệnh truyền nhiễm và nhiễm độc càng lớn, vệ sinh cá nhân đóng vai trò như một hàng rào bảo vệ hiệu quả. Bài viết sẽ đi sâu vào các khía cạnh của vệ sinh cá nhân và các biện pháp xây dựng thói quen vệ sinh cá nhân.

  • 24/10/2025

    7 lợi ích sức khỏe vàng từ bí đỏ không nên bỏ qua

    Bí đỏ giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, xứng đáng được gọi là 'siêu thực phẩm'. Tìm hiểu 7 lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà bí đỏ mang lại, giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị của loại quả này.

  • 24/10/2025

    Norovirus – Virus tiêu hóa đường ruột đáng lo ngại vào mùa đông

    Tiêu chảy là một bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ và xảy ra quanh năm. Tuy nhiên, vào mùa đông, nhiều bậc phụ huynh lại càng lo lắng hơn bởi tình trạng này có thể do một loại virus đặc biệt gây ra. Đó chính là Norovirus. Khác với tiêu chảy do vi khuẩn, Norovirus gây ra các triệu chứng khá nặng như tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa dữ dội. Đặc biệt, nếu trẻ có hệ miễn dịch yếu, các triệu chứng này có thể trở nên nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng. Vì vậy, việc hiểu rõ về Norovirus sẽ giúp các bậc cha mẹ chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho con mình.

  • 23/10/2025

    Cách làm đẹp từ rau càng cua

    Rau càng cua - một loại rau mọc dại nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng quý. Ngoài tác dụng đối với các vấn đề về sức khỏe, rau càng cua còn mang lại lợi ích lớn trong làm đẹp.

  • 23/10/2025

    Giao mùa gây ảnh hướng thế nào tới hệ hô hấp?

    Việc chuyển mùa luôn đi kèm với những thay đổi về thời tiết, từ đó kéo theo nguy cơ gia tăng các bệnh về đường hô hấp. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, liệt kê những bệnh hô hấp phổ biến và đưa ra những hướng dẫn chi tiết để phòng tránh hiệu quả, giúp bạn và gia đình vượt qua giai đoạn giao mùa một cách khỏe mạnh.

  • 22/10/2025

    5 món ăn đêm không gây tăng cân

    Thèm ăn đêm nhưng lại sợ tăng cân là nỗi lo của không ít người. Dưới đây là 5 món ăn đêm vừa ngon miệng, vừa nhẹ bụng mà vẫn giữ dáng hiệu quả, bạn có thể tham khảo...

  • 22/10/2025

    Mối đe dọa vô hình: ánh nắng mặt trời mùa đông

    Sự xuất hiện của mùa đông thường mang lại cảm giác nhẹ nhõm, xua tan ánh nắng chói chang của mùa hè. Trong bối cảnh này, mặt trời mùa đông, mặc dù có vẻ yếu hơn và xuất hiện ít hơn, nhưng lại có khả năng gây tổn hại da dai dẳng và không kém mùa hè.trong việc gây ung thư da. Sự kết hợp giữa bức xạ tia cực tím A (UVA) của mặt trời, các yếu tố môi trường, và một loạt các quan niệm sai lầm phổ biến tạo ra một cơn bão hoàn hảo gây tổn thương da vô hình, tích tụ theo thời gian. Hiểu biết toàn diện về những mối nguy hiểm quanh năm này là rất quan trọng để phòng ngừa thư.

Xem thêm