Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chạy bộ có khiến bạn thông minh hơn không?

Những nghiên cứu gần đây trên người và động vật đã chứng minh những hoạt động cơ bắp, chạy bộ ... một cách phù hợp sẽ kích hoạt sự thay đổi của não bộ, tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ.

Nghiên cứu trên động vật gậm nhấm và một số loại khác đã chứng minh tập thể dục sinh sản thêm những nơron thần kinh trong não bộ, phần quan trọng trong quá trình suy nghĩ và hồi tưởng. Thậm chí, nhiều thí nghiệm khác cho thấy động vật sống trong những lồng, được làm sinh động với những đồ chơi màu sắc, hương vị, hướng gió..., cũng có tốc độ sinh sản các tế bào thần kinh mới nhanh hơn động vật ở những lồng tẻ nhạt. 

Những thí nghiệm này khẳng định những kích thích về thần kinh, những kích thích thể chất là rất quan trọng cho sức khỏe của não bộ. Tuy nhiên cơ chế chính xác của hoạt động thể chất ảnh hưởng đến não bộ như thế nào còn chưa được xác định rõ ràng, đây là quá trình này là rất phức tạp.

Bị thu hút bởi sự phức tạp này, các nhà nghiên cứu tại Viện sức khỏe Hoa Kỳ (NIH) đã đưa ra giả thiết liệu có một số chất di chuyển từ cơ vào máu và sau đó đến não bộ, nơi mà chúng góp phần vào việc tăng sức khỏe của não bộ?

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học chuyển hoá tế bào (Cell Metabolism), các tác giả của NIH đã phân lập được tế bào cơ của chuột trên đĩa petri và ủ chúng với một peptide ảnh hưởng đến chuyển hóa của tế bào giống như khi tập aerobic. Trên thực tế, chúng khiến cho tế bào nghĩ rằng chúng đang chạy.

Sau đó sử dụng máy quang phổ kế, phân tích nhiều loại chất hóa học mà tế bào cơ giải phóng ra sau,tập trung vào một vài chất có thể vượt qua hàng rào máu não.

Một chất đặc biệt - một loại protein có tên gọi cathepsin B được chú ý tới. Chất này giúp phục hồi những tổn thương cơ, nhưng trước đây nó chưa được xem như là một phần của mắt xích nối giữa việc tập thể dục với sức khỏe của não bộ.

Để xác định xem trên thực tế cathepsin B có tham gia vào sức khỏe của não bộ hay không, các nhà khoa học đã thêm một ít protein này vào tế bào nơron đang nuôi cấy trên đĩa petri khác. Họ thấy rằng tế bào não bắt đầu sản xuất nhiều loại protein liên quan đến sinh sản của tế bào thần kinh.

Các nhà khoa học cũng chứng minh rằng Cathepsin B có nhiều trong máu chuột, khỉ và người chạy bộ. Những nghiên cứu khác phối hợp với các đồng nghiệp ở Đức: ở chuột, khỉ được chạy trong vài tuần, hoặc trên người làm những công việc nhẹ nhàng trong 4 tháng + tập luyện với cường độ cao 3 lần / tuần, 1 giờ/lần. Kết quả chỉ ra sự tập trung cathepsin B ở động vật chạy bộ và người tăng ổn định, và những người chạy bộ thực hiện tốt hơn những bài test về trí nhớ và suy nghĩ; Động vật thực nghiệm cũng học nhanh hơn và cũng lưu giữ những trí nhớ mới tốt hơn. Trong khi những con vật không có khả năng tạo ra cathepsin B học ngắc ngứ và sớm quên những kĩ năng mới.

Kết luận đưa ra là não bộ của chúng ta có chức năng tốt hơn khi chúng được ngập trong cathepsin B và chúng ta sản xuất nhiều cathepsin B khi chúng ta tập thể dục.

Đương nhiên sự tăng cathepsin B giải thích một phần lợi ích của việc tập thể dục đối với não bộ. Các nhà khoa học đang tiếp tục tìm hiểu những cơ chế khác trong những nghiên cứu tới đây. Họ cũng mong được tìm hiểu thêm sự cần thiết của tập thể dục với não bộ. Chế độ ăn uống mà những người chạy bộ trong nghiên cứu này cũng khá tích cực, nhưng nó có thể do tập luyện vừa phải sẽ hiệu quả hơn. Đây là một lí do tốt để nghĩ đến, khối lượng bài tập sẽ tốt hơn là không tập cho sức khỏe của não bộ.

Bình luận
Tin mới
  • 31/10/2025

    Có nên quay lại ăn mỡ lợn hoàn toàn?

    Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?

  • 31/10/2025

    Nước kiềm - lợi hay hại?

    Cân bằng độ pH trong cơ thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Nước kiềm, với độ pH thường dao động từ 8.0 đến 9.5, được cho là có khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể và hỗ trợ quá trình điều hòa sinh lý.

  • 30/10/2025

    5 tác dụng phụ khi ăn trứng quá nhiều

    Ăn trứng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như tăng cholesterol, các vấn đề tiêu hóa. Tìm hiểu lượng trứng tiêu thụ hợp lý, an toàn để bảo vệ sức khỏe.

  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 28/10/2025

    Liều omega-3 nào có thể gây hại cho tim?

    Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.

  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

Xem thêm