Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chạy bộ có khiến bạn thông minh hơn không?

Những nghiên cứu gần đây trên người và động vật đã chứng minh những hoạt động cơ bắp, chạy bộ ... một cách phù hợp sẽ kích hoạt sự thay đổi của não bộ, tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ.

Nghiên cứu trên động vật gậm nhấm và một số loại khác đã chứng minh tập thể dục sinh sản thêm những nơron thần kinh trong não bộ, phần quan trọng trong quá trình suy nghĩ và hồi tưởng. Thậm chí, nhiều thí nghiệm khác cho thấy động vật sống trong những lồng, được làm sinh động với những đồ chơi màu sắc, hương vị, hướng gió..., cũng có tốc độ sinh sản các tế bào thần kinh mới nhanh hơn động vật ở những lồng tẻ nhạt. 

Những thí nghiệm này khẳng định những kích thích về thần kinh, những kích thích thể chất là rất quan trọng cho sức khỏe của não bộ. Tuy nhiên cơ chế chính xác của hoạt động thể chất ảnh hưởng đến não bộ như thế nào còn chưa được xác định rõ ràng, đây là quá trình này là rất phức tạp.

Bị thu hút bởi sự phức tạp này, các nhà nghiên cứu tại Viện sức khỏe Hoa Kỳ (NIH) đã đưa ra giả thiết liệu có một số chất di chuyển từ cơ vào máu và sau đó đến não bộ, nơi mà chúng góp phần vào việc tăng sức khỏe của não bộ?

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học chuyển hoá tế bào (Cell Metabolism), các tác giả của NIH đã phân lập được tế bào cơ của chuột trên đĩa petri và ủ chúng với một peptide ảnh hưởng đến chuyển hóa của tế bào giống như khi tập aerobic. Trên thực tế, chúng khiến cho tế bào nghĩ rằng chúng đang chạy.

Sau đó sử dụng máy quang phổ kế, phân tích nhiều loại chất hóa học mà tế bào cơ giải phóng ra sau,tập trung vào một vài chất có thể vượt qua hàng rào máu não.

Một chất đặc biệt - một loại protein có tên gọi cathepsin B được chú ý tới. Chất này giúp phục hồi những tổn thương cơ, nhưng trước đây nó chưa được xem như là một phần của mắt xích nối giữa việc tập thể dục với sức khỏe của não bộ.

Để xác định xem trên thực tế cathepsin B có tham gia vào sức khỏe của não bộ hay không, các nhà khoa học đã thêm một ít protein này vào tế bào nơron đang nuôi cấy trên đĩa petri khác. Họ thấy rằng tế bào não bắt đầu sản xuất nhiều loại protein liên quan đến sinh sản của tế bào thần kinh.

Các nhà khoa học cũng chứng minh rằng Cathepsin B có nhiều trong máu chuột, khỉ và người chạy bộ. Những nghiên cứu khác phối hợp với các đồng nghiệp ở Đức: ở chuột, khỉ được chạy trong vài tuần, hoặc trên người làm những công việc nhẹ nhàng trong 4 tháng + tập luyện với cường độ cao 3 lần / tuần, 1 giờ/lần. Kết quả chỉ ra sự tập trung cathepsin B ở động vật chạy bộ và người tăng ổn định, và những người chạy bộ thực hiện tốt hơn những bài test về trí nhớ và suy nghĩ; Động vật thực nghiệm cũng học nhanh hơn và cũng lưu giữ những trí nhớ mới tốt hơn. Trong khi những con vật không có khả năng tạo ra cathepsin B học ngắc ngứ và sớm quên những kĩ năng mới.

Kết luận đưa ra là não bộ của chúng ta có chức năng tốt hơn khi chúng được ngập trong cathepsin B và chúng ta sản xuất nhiều cathepsin B khi chúng ta tập thể dục.

Đương nhiên sự tăng cathepsin B giải thích một phần lợi ích của việc tập thể dục đối với não bộ. Các nhà khoa học đang tiếp tục tìm hiểu những cơ chế khác trong những nghiên cứu tới đây. Họ cũng mong được tìm hiểu thêm sự cần thiết của tập thể dục với não bộ. Chế độ ăn uống mà những người chạy bộ trong nghiên cứu này cũng khá tích cực, nhưng nó có thể do tập luyện vừa phải sẽ hiệu quả hơn. Đây là một lí do tốt để nghĩ đến, khối lượng bài tập sẽ tốt hơn là không tập cho sức khỏe của não bộ.

Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm