Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Gluten và sự lo lắng

Lo lắng là một triệu chứng khá phổ biến trong bệnh celiac và nhạy cảm với gluten-rất nhiều người được chẩn đoán mới (và một số người được chẩn đoán trước đây) ghi lại cảm giác lo lắng và trầm cảm.

Tại sao nguyên nhân của sự việc này chưa rõ ràng. Nó có thể là do thiếu dinh dưỡng và không hấp thu được chất dinh dưỡng có thể dẫn đến  lo lắng ở những người được chẩn đoán với bệnh celiac (những người có tổn thương ruột non ngăn họ không hấp thu được chat dinh dưỡng).

Những những người nhạy cảm với gluten không bị tổn thương ruột non và một số trải qua tình trạng lo lắng tương tự.

Điều gì gây nên sự lo lắng ở những người mắc bệnh celiac và nhạy cảm với gluten?

Các nhà nghiên cứu vẫn chưa rõ cơ chế thực sự của hiện tượng này. Tuy nhiên, nó có thể là sự phổi hợp của các nguyên nhân, bao gồm phản ứng lo lắng cho sự cần thiết phải tuân theo chế độ ăn không gluten, và có thể do ảnh hưởng trực tiếp của gluten lên não bộ.

Lo lắng phổ biến ở bệnh nhân celiac khi mới được chẩn đoán

Một vài nghiên cứu đã khẳng định mức độ lo lắng cao ở những người mắc bệnh celiac khi họ lần đầu được chẩn đoán.

Theo như một nghiên cứu, cả trạng thái lo lắng (một tuýp lo lắng tạm thời và tham gia đáp ứng của hệ thần kinh tự chủ cấp cao) tăng lên ở những người vừa được biết họ mắc bệnh celiac.

Nghiên cứu này thực hiện trên 35 bệnh nhân mắc celiac và so sánh với 59 người thuộc nhóm đối chứng, cho thấy mức độ trạng thái lo lắng ở 71% bệnh nhân mắc celiac, nhưng chỉ 24% ở những người nhóm chứng. Nó cũng cho thấy 26% những người được chẩn đoán mới cho thấy lo lắng như một nét tính cách so với 15% những người ở nhóm chứng (tuy nhiên sự khác nhau này không có ý nghĩa thống kê, có nghĩa là nó có thể do may mắn, vô tình).

Sau một năm theo chế độ ăn không gluten, mức độ lo lắng ở những bệnh nhân celiac giảm đáng kể. Tuy nhiên 26% vẫn bị ảnh hưởng bởi trạng thái lo lắng và 17% vẫn cho thấy sự lo lắng trong tính cách. Các tác giả ghi chú rằng sự giảm này không có ý nghĩa thống kê, một lần nữa chỉ ra rằng nó có thể  do sự may mắn

“Những kết quả này cho thấy sự lo lắng ở những bệnh nhân celiac nổi bật lên như sự phản ứng quá lên như một nét tính cách, có thể liên quan đến sự xuất hiện của những triệu chứng chính như đau bụng, tiêu chảy và giảm cân, thường ghi lại bởi bệnh nhân như một lí do cho công việc và các mối quan hệ không hiệu quả và nó có thể không phải bệnh đặc hiệu để khích lệ, nhưng hơn là những đặc điểm của bệnh mạn tính.”

Một nghiên cứu khác theo dõi mức độ lo lắng và trầm cảm ở 441 người mắc celiac theo chế độ ăn không gluten trong một năm. Nó cho thấy rối loạn lo lăng gần 71% những cá thể trong nghiên cứu, cao hơn đáng kể trong số 6% những cá thể trong nhóm chứng

Phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới

Thú vị thay, sống một mình đi kèm với giảm nguy cơ mắc rối loạn lo lắng. Các tác giả xem xét vấn đề ăn không gluten trong phòng bếp chung và đối mặt với thành viên trong gia đình không ăn chế độ này có thể góp phần vào vấn đề tài chính và cá nhân, làm tăng nguy cơ rối loạn lo lắng.

Có một vài bằng chứng cho rằng bổ sung vitamin B có thể cải thiện tình trạng lo lắng. Một nghiên cứu thực hiện ở Thụy Điển cho thấy sự cải thiện trong sức khỏe và triệu chứng  lo lăng, trầm cảm ở bệnh nhân celiac uống bổ sung acid folic và vitamin B12 và B6 trong 6 tháng.

Sự lo lắng, các triệu chứng thần kinh khác xảy ra thường xuyên ở những người nhạy cảm với gluten

Mặc dù các nhà nghiên cứu chỉ bắt đầu định nghĩa bệnh celiac không nhạy cảm với gluten, có nhiều bằng chứng cho rằng có một thành phần thần kinh quan trọng.

Bác sĩ Alessio Fasano cho rằng triệu chứng thần kinh như vết mờ não xảy ra ở khoảng 1/3 bệnh nhân được chẩn đoán nhạy cảm với gluten, tỉ lệ cao hơn ở bệnh celiac. Trầm cảm liên quan đến gluten và lo lắng xảy ra ở mức độ cao.

Không rõ ràng lí do vì sao- nghiên cứu về nhạy cảm gluten mới bắt đầu và nhiều bác sĩ không đồng ý với điều này. Tuy nhiên, bác sĩ Rodney Ford cho rằng gluten gây nguy hiểm trực tiếp cho hệ thần kinh, dẫn đến những triệu chứng được thẩy ở cả bệnh celiac và nhạy cảm với gluten, bao gồm lo lắng.

Làm thế nào để giảm lo lắng do gluten

Tin tốt cho những người mắc bệnh celiac hoặc nhạy cảm với gluten là, triệu chứng lo lăng dường như loại trừ khi bạn ăn chế độ không gluten. Tin xấu là, nhiều người vẫn thấy triệu chứng lo lắng khi họ ăn gluten, mặc dù những triệu chứng này chỉ thoáng qua.

Hiện nay, các nghiên cứu cho rằng nhiều người đấu tranh với mức độ lo lắng cao thậm chí khi họ ăn chế độ không gluten, có thể do căng thằng do duy trì chế độ ăn, đặc biệt khi ở chung với những người ăn gluten.

Nếu bạn đang trải qua mức độ lo lắng cao mặc dù ăn chế độ không gluten nghiêm ngặt, bạn nên nói chuyện với bác sĩ về điều này, bác sĩ có thể khuyến cáo bạn đến gặp bác sĩ tâm lí để điều trị và tư vấn thuốc để giảm triệu chứng này.

Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm