Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thực phẩm đóng hộp: có lợi hay không?

Thực phẩm đóng hộp thường được cho là có ít giá trị dinh dưỡng hơn thực phẩm tươi hoặc thực phẩm đông lạnh.

Một số người còn khẳng định rằng, thực phẩm đóng hộp có chứa các thành phần gây hại và nên tránh ăn thực phẩm đóng hộp. Một số người khác lại cho rằng, thực phẩm đóng hộp có thể trở thành một phần của chế độ ăn lành mạnh. Vậy thực phẩm đóng hộp: có lợi hay không?

Thực phẩm đóng hộp là gì?

Đóng hộp và một biện pháp dùng để bảo quản thực phẩm trong thời gian dài bằng cách đóng gói chúng trong những hộp kín. Phương pháp đóng hộp lần đầu phát triển ở cuối thế kỷ 18 và được dùng để bảo quản nguồn lương thực thực phẩm cho quân đội trong chiến tranh. Quá trình đóng hộp có thể sẽ khác nhau, tùy thuộc vào loại thực phẩm chứa trong hộp, tuy nhiên, có 3 bước chính bao gồm:

  • Chế biến: Thực phẩm sẽ được bóc vỏ, cắt nhỏ, thái lát, băm nhỏ, lọc xương hoặc nấu chín
  • Đóng hộp: Thực phẩm được đưa vào hộp và đóng kín
  • Làm nóng: Các hộp sẽ được làm nóng đến một nhiệt độ nhất định để tiêu diệt các vi khuẩn có hại và ngăn chặn tình trạng bị hư hỏng của thực phẩm.

Việc đóng hộp có thể giữ thực phẩm ổn định và có thể sử dụng thực phẩm đó một cách an toàn trong vòng từ 1-5 năm. Các loại thực phẩm thường được đóng hộp bao gồm trái cây, rau, các loại đậu, súp, thịt và hải sản.

Việc đóng hộp ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng như thế nào?

Thực phẩm đóng hộp được coi là có ít giá trị dinh dưỡng hơn thực phẩm tươi sống hoặc thực phẩm đông lạnh, nhưng các nghiên cứu cho thấy, điều này không hoàn toàn đúng. Trên thực tế, việc đóng hộp có thể lưu giữ được hầu hết các chất dinh dưỡng của thực phẩm.

Protein, carbohydrate và chất béo thường sẽ không bị ảnh hưởng bởi quá trình chế biến. Đa số các chất khoáng và các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, và K cũng sẽ được bảo toàn. Do vậy, các nghiên cứu đã chứng minh được rằng, các loại thực phẩm giàu những chất dinh dưỡng trên vẫn sẽ lưu giữ được các chất đó sau khi được đóng hộp.

Do quá trình đóng hộp sẽ sử dụng nhiệt độ cao, nên một số loại vitamin tan trong nước, ví dụ như vitamin C và vitamin nhóm B có thể sẽ bị phá hủy. Đây là những loại vitamin nhạy cảm với nhiệt độ và không khí nói chung, do vậy, chúng cũng có thể sẽ bị mất đi trong quá trình chế biến, nấu nướng và bảo quản thực phẩm thông thường tại nhà. Mặc dù việc đóng hộp sẽ làm mất đi một vài loại vitamin nhất định, nhưng lượng các chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe khác, thậm chí có thể tăng lên.

Ví dụ, cà chua và ngô sẽ tiết ra nhiều chất chống oxy hóa hơn khi được làm nóng, do vậy, cà chua và ngô đóng hộp có thể sẽ là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa tốt hơn cà chua và ngô tươi.

Tạm gác sự thay đổi về một số loại chất dinh dưỡng sang một bên, thì thực phẩm đóng hộp cũng là nguồn cung cấp các vitamin và chất khoáng quan trọng. Trong một nghiên cứu, những người ăn trên 6 loại thực phẩm đóng hộp trong một tuần sẽ có thể hấp thu được nhiều hơn 17 chất dinh dưỡng thiết yếu, so với những người chỉ ăn dưới 2 loại thực phẩm đóng hộp một tuần.

Thực phẩm đóng hộp có giá cả phải chăng, thuận tiện và không dễ bị hư hỏng

Thực phẩm đóng hộp là vô cùng thuận tiện và là cách để bổ sung thêm dinh dưỡng cho bữa ăn của bạn, trong trường hợp bạn quá bận rộn. Rất nhiều nơi trên thế giới thực phẩm không sẵn có, hoặc không an toàn, do vậy, thực phẩm đóng hộp giúp cho việc đảm bảo mọi người đều có thể tiếp cận được với nhiều loại thực phẩm đa dạng trong suốt cả năm. Trên thực tế, có thể thấy rằng, bất kỳ loại thực phẩm nào ngày nay cũng có thể đóng hộp được. Và bởi thực phẩm đóng hộp có thể bảo quản được trong nhiều năm và thời gian để chuẩn bị món ăn lại rất ngắn, nên thực phẩm đóng hộp vô cùng tiện lợi. Ngoài ra, nhiều sản phẩm thực phẩm đóng hộp còn có giá rẻ hơn thực phẩm tươi sống.

Thực phẩm đóng hộp có thể chứa một lượng nhỏ BPA

BPA (Bisphenol – A) là một chất hóa học thường được sử dụng trong các loại bao bì thực phẩm, bao gồm cả hộp. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, BPA trong lớp trong cùng của hộp có thể sẽ di chuyển vào thực phẩm mà bạn ăn, đựng trong chiếc hộp đó. Một nghiên cứu kiểm tra 78 chiếc hộp đựng thực phẩm và thấy rằng có 90% số hộp có chứa BPA. Thêm vào đó, những nghiên cứu khác còn chỉ ra rằng, ăn thực phẩm đóng hộp là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến việc phơi nhiễm với BPA.

Trong một nghiên cứu khác, người tham gia nghiên cứu tiêu thụ 1 khẩu phần súp đóng hộp hàng ngày, trong vòng 5 ngày có tỷ lệ BPA trong nước tiểu tăng 1000%. Mặc dù các bằng chứng chưa đưa ra kết luận chính xác, nhưng một vài nghiên cứu trên người đã chỉ ra các vấn đề sức khỏe liên quan đến BPA như bệnh tim mạch, tiểu đường typ 2 và rối loạn chức năng sinh dục nam. Nếu bạn đang muốn hạn chế tiếp xúc với BPA, thì ăn thực phẩm đóng hộp không phải là lựa chọn đúng đắn.

Thực phẩm đóng hộp có thể chứa các vi khuẩn chết người

Mặc dù rất hiếm gặp nhưng thực phẩm đóng hộp chưa được xử lý hoàn toàn có thể chứa một loại vi khuẩn nguy hiểm tên là Clostridium botulinum.

Tiêu thụ những loại thực phẩm bị nhiễm khuẩn có thể gây ngộ độc, thậm chí có thể dẫn đến liệt hoặc tử vong nếu không được điều trị. Tuy nhiên đa số các trường hợp ngộ độc thực phẩm đều là do các loại thực phẩm không đóng hộp, thực phẩm tươi sống gây ra. Ngộ độc thực phẩm do thực phẩm đóng hộp rất hiếp gặp. Bạn không nên ăn thực phẩm đựng trong hộp bị phồng, sứt mẻ, bị nứt hay bị rò rỉ.

Một số loại thực phẩm đóng hộp đã được thêm đường, muối hoặc chất bảo quản thực phẩm

Muối, đường và chất bảo quản thực phẩm đôi khi sẽ được thêm vào trong quá trình đóng hộp. Một số loại thực phẩm đóng hộp có chứa hàm lượng muối rất cao. Mặc dù không phải ai cũng sẽ gặp vấn đề khi tiêu thụ nhiều muối, nhưng với nhiều người, đó là một mối nguy hại với sức khỏe, ví dụ như những người bị tăng huyết áp. Thực phẩm đóng hộp cũng có chứa thêm đường. Quá nhiều đường có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh tật, bao gồm béo phì, bệnh tim mạch và tiểu đường typ 2. Rất nhiều chất bảo quản thực phẩm tự nhiên và nhân tạo cũng có thể sẽ được thêm vào trong quá trình đóng hộp.

Có nên ăn thực phẩm đóng hộp hay không?

Thực phẩm đóng hộp có thể là một sự lựa chọn tốt trong trường hợp thực phẩm tươi sống không sẵn có. Bởi thực phẩm đóng hộp có thể cung cấp cho bạn các chất dinh dưỡng cần thiết và lại còn vô cùng thuận tiện. Tuy vậy, thực phẩm đóng hộp thường là nguồn BPA rất lớn và có thể gây ra một vài vấn đề sức khỏe về sau này. Thực phẩm đóng hộp có thể trở thành một phần của chế độ ăn lành mạnh, miễn là bạn đã đọc kỹ nhãn thực phẩm.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những loại phụ gia thực phẩm độc hại nên tránh

TS.BS. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Authoritynutrition
Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm