Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Tây Y trong bữa ăn hàng ngày

Trong thời buổi hiện nay, mô hình bệnh tật đang ngày càng chuyển đổi sang các bệnh mạn tính không lây nhiễm như tim mạch, tiểu đường, gout… Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này là chế độ dinh dưỡng bất hợp lý.

Bữa ăn gia đình có vai trò vô cùng quan trọng và cần được đảm bảo, cân đối cả về số lượng và chất lượng. Theo quan điểm hiện đại, một bữa ăn cân đối cần có đủ các nhóm thực phẩm ở tỷ lệ cân đối là: nhóm ngũ cốc – chất bột đường (carbohydrate), nhóm thực phẩm giàu đạm (protein), nhóm thực phẩm giàu chất béo (lipid) và nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.

Nguyên tắc, quan điểm về ẩm thực của Tây Y – Y học hiện đại

Tây Y – hay Y học hiện đại (YHHĐ), hay đúng hơn cả là dinh dưỡng học hiện đại (DDHHĐ) luôn đưa ra lời khuyên nên thực hành một chế độ ăn cân đối và đầy đủ các chất dinh dưỡng. Hơn nữa, chế độ ăn uống hợp lý còn cần phải tuỳ thuộc theo tuổi, giới và thể chất của từng đối tượng. Các nhóm thực phẩm cần có tỉ lệ cân đối bao gồm: nhóm ngũ cốc (năng lượng từ ngũ cốc chỉ nên chiếm 55-67% tổng năng lượng khẩu phần, nên ăn thay đổi các loại ngũ cốc khác nhau để làm đa dạng bữa ăn); nhóm thực phẩm giàu đạm (cần ăn phối hợp cả thực phẩm giàu đạm động vật từ các loài gia súc, gia cầm, hải sản và đạm thực vật từ các loại đậu, đỗ…); nhóm chất béo (mỡ động vật và dầu thực vật hỗ trợ hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, K…); nhóm rau, quả (cung cấp vitamin và khoáng chất) giúp cơ thể phát triển và khỏe mạnh, chống lại bệnh tật ở mọi lứa tuổi.

DDHHĐ khuyên nên ăn theo chế độ bệnh lý, có nghĩa là tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của cơ thể mà ăn sao cho đúng. Giả sử như cơ thể đang mắc tiểu đường thì chế độ ăn cần hạn chế đường tiêu thụ; ăn nhiều các thực phẩm như rau xanh, đậu đỗ… Hay những người mắc huyết áp cao thì cần hạn chế ăn mặn, giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày. Nhìn chung, tùy từng tình trạng bệnh lý mà điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với cơ thể, nhưng vẫn phải đảm bảo một nguyên tắc chung là cung cấp đa dạng và cân đối các nhóm thực phẩm.

Ngoài ra việc sử dụng thực phẩm không hợp vệ sinh cũng kéo theo nguy cơ bệnh tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mất cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn

Về cơ bản, không có món ăn riêng lẻ nào có thể cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng mà cần phối hợp, sử dụng đa dạng các loại thực phẩm. Khi chúng ta sử dụng quá nhiều, thiên về một loại, vô hình trung chúng ta tự làm mất tính cân bằng của các yếu tố dinh dưỡng. Ví dụ như mì ăn liền – món ăn vẫn được nhiều người coi là tiêu cực, thiếu chất, không cân bằng khi cung cấp một lượng chủ yếu là tinh bột trong khi các yếu tố khác lại không có.

Tuy nhiên, công bằng mà nói thì mì ăn liền dù là một thực phẩm ăn nhanh, nhưng được xem như bữa ăn cơ bản, có thể dùng thay bữa chính. Nếu có thể cân bằng các chất dinh dưỡng, bổ sung một số chất trong mì ăn liền như ăn kèm với trứng, thịt, rau xanh…thì hoàn toàn có thể nói mì ăn liền không tiêu cực và 1 bữa ăn với mì ăn liền như vậy vẫn đảm bảo 15-20% nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày cho cơ thể.

Do vậy, ăn gì và mất cân bằng dinh dưỡng ra sao là do chính bản thân chúng ta, chứ không phải là do thực phẩm gây ra. Phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau chính là cách đem đến bữa ăn dinh dưỡng hoàn hảo.

Tổng kết

Quan điểm dinh dưỡng hiện đại đơn giản là không có một loại thực phẩm nào hoàn hảo. Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng với tỷ lệ cân bằng, hợp lý bằng cách đa dạng và lựa chọn thực phẩm đúng cách là cốt lõi dinh dưỡng khoa học và thông minh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Đông y trong bữa ăn hàng ngày

PGs. Ts. Nguyễn Xuân Ninh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

  • 28/11/2025

    Bảo vệ sức khỏe xương khớp khi thời tiết lạnh

    Thời tiết lạnh giá và chuyển mùa thường làm gia tăng các vấn đề về xương khớp, gây ra tình trạng đau cứng khớp và khó khăn khi vận động. Sự thay đổi của nhiệt độ và độ ẩm có thể làm các mô cơ giãn nở, tạo áp lực lên khớp, dẫn đến cảm giác đau nhức hoặc tê cứng.

  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

Xem thêm