Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Tây Y trong bữa ăn hàng ngày

Trong thời buổi hiện nay, mô hình bệnh tật đang ngày càng chuyển đổi sang các bệnh mạn tính không lây nhiễm như tim mạch, tiểu đường, gout… Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng này là chế độ dinh dưỡng bất hợp lý.

Bữa ăn gia đình có vai trò vô cùng quan trọng và cần được đảm bảo, cân đối cả về số lượng và chất lượng. Theo quan điểm hiện đại, một bữa ăn cân đối cần có đủ các nhóm thực phẩm ở tỷ lệ cân đối là: nhóm ngũ cốc – chất bột đường (carbohydrate), nhóm thực phẩm giàu đạm (protein), nhóm thực phẩm giàu chất béo (lipid) và nhóm thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất.

Nguyên tắc, quan điểm về ẩm thực của Tây Y – Y học hiện đại

Tây Y – hay Y học hiện đại (YHHĐ), hay đúng hơn cả là dinh dưỡng học hiện đại (DDHHĐ) luôn đưa ra lời khuyên nên thực hành một chế độ ăn cân đối và đầy đủ các chất dinh dưỡng. Hơn nữa, chế độ ăn uống hợp lý còn cần phải tuỳ thuộc theo tuổi, giới và thể chất của từng đối tượng. Các nhóm thực phẩm cần có tỉ lệ cân đối bao gồm: nhóm ngũ cốc (năng lượng từ ngũ cốc chỉ nên chiếm 55-67% tổng năng lượng khẩu phần, nên ăn thay đổi các loại ngũ cốc khác nhau để làm đa dạng bữa ăn); nhóm thực phẩm giàu đạm (cần ăn phối hợp cả thực phẩm giàu đạm động vật từ các loài gia súc, gia cầm, hải sản và đạm thực vật từ các loại đậu, đỗ…); nhóm chất béo (mỡ động vật và dầu thực vật hỗ trợ hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E, K…); nhóm rau, quả (cung cấp vitamin và khoáng chất) giúp cơ thể phát triển và khỏe mạnh, chống lại bệnh tật ở mọi lứa tuổi.

DDHHĐ khuyên nên ăn theo chế độ bệnh lý, có nghĩa là tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý của cơ thể mà ăn sao cho đúng. Giả sử như cơ thể đang mắc tiểu đường thì chế độ ăn cần hạn chế đường tiêu thụ; ăn nhiều các thực phẩm như rau xanh, đậu đỗ… Hay những người mắc huyết áp cao thì cần hạn chế ăn mặn, giảm lượng muối tiêu thụ hàng ngày. Nhìn chung, tùy từng tình trạng bệnh lý mà điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với cơ thể, nhưng vẫn phải đảm bảo một nguyên tắc chung là cung cấp đa dạng và cân đối các nhóm thực phẩm.

Ngoài ra việc sử dụng thực phẩm không hợp vệ sinh cũng kéo theo nguy cơ bệnh tiêu hóa, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Mất cân bằng dinh dưỡng trong bữa ăn

Về cơ bản, không có món ăn riêng lẻ nào có thể cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng mà cần phối hợp, sử dụng đa dạng các loại thực phẩm. Khi chúng ta sử dụng quá nhiều, thiên về một loại, vô hình trung chúng ta tự làm mất tính cân bằng của các yếu tố dinh dưỡng. Ví dụ như mì ăn liền – món ăn vẫn được nhiều người coi là tiêu cực, thiếu chất, không cân bằng khi cung cấp một lượng chủ yếu là tinh bột trong khi các yếu tố khác lại không có.

Tuy nhiên, công bằng mà nói thì mì ăn liền dù là một thực phẩm ăn nhanh, nhưng được xem như bữa ăn cơ bản, có thể dùng thay bữa chính. Nếu có thể cân bằng các chất dinh dưỡng, bổ sung một số chất trong mì ăn liền như ăn kèm với trứng, thịt, rau xanh…thì hoàn toàn có thể nói mì ăn liền không tiêu cực và 1 bữa ăn với mì ăn liền như vậy vẫn đảm bảo 15-20% nhu cầu dinh dưỡng hằng ngày cho cơ thể.

Do vậy, ăn gì và mất cân bằng dinh dưỡng ra sao là do chính bản thân chúng ta, chứ không phải là do thực phẩm gây ra. Phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau chính là cách đem đến bữa ăn dinh dưỡng hoàn hảo.

Tổng kết

Quan điểm dinh dưỡng hiện đại đơn giản là không có một loại thực phẩm nào hoàn hảo. Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng với tỷ lệ cân bằng, hợp lý bằng cách đa dạng và lựa chọn thực phẩm đúng cách là cốt lõi dinh dưỡng khoa học và thông minh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng cân bằng thực phẩm theo Đông y trong bữa ăn hàng ngày

PGs. Ts. Nguyễn Xuân Ninh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

Xem thêm