Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Rượu được tiêu hoá như thế nào?

Tất cả chúng ta đều biết rượu và các loại đồ uống có cồn nói chung đều có thể gây ra tình trạng say khi uống một lượng vừa đủ. Nhưng bạn có biết tại sao lại bị say hoặc tình trạng say diễn ra bên trong cơ thể như thế nào không?

Ethanol – nguyên nhân chính

Ethanol  còn được gọi là cồn, cồn ethyl là thành phần chính trong các loại đồ uống có cồn. Ethanol cũng là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng say.

Ethanol là một chất lỏng trong, không màu, và là sản phẩm phụ của quá trình lên men thực vật. Ethanol hình thành khi nấm lên men đường có trong thực vật. Ví dụ, bia làm từ đường trong lúa mạch, rượu vang là do đường lên men từ nho và vodka là đường lên men từ khoai tây.

Dưới đây là quá trình tiêu hoá rượu diễn ra trong cơ thể

Miệng

Ngay khi cồn đi qua môi, một phần cồn sẽ được hấp thu trực tiếp vào máu thông qua các mạch máu rất nhỏ trong miệng và lưỡi.

Ruột non và dạ dày

Khoảng 20% lượng cồn bạn uống vào sẽ đi thẳng vào máu thông qua dạ dày. Lượng cồn còn lại sẽ đi vào máu thông qua ruột non. Nếu bạn đã ăn trước khi uống rượu, lượng cồn sẽ ở lại trong dạ dày lâu hơn. Nếu bạn uống khi đói, cồn sẽ thấm vào máu nhanh hơn một chút. Bạn càng uống nhiều, tức là lượng cồn nạp vào trong một lúc càng cao, thì bạn sẽ càng cảm thấy say

Trong máu

Máu có thể vận chuyển cồn đi khắp cơ thể rất nhanh. Điều này sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều hệ cơ quan trong cơ thể cho đến khi gan có thể chuyển hoá được hết lượng cồn này.

Khi cồn đang ở trong máu, cồn có thể khiến các mạch máu bị giãn ra. Việc này dẫn đến:

  • Đỏ mặt
  • Cảm thấy nóng ấm tạm thời
  • Tăng nhiệt độ cơ thể
  • Hạ huyết áp
  • Não và hệ thần kinh

Cồn có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh rất nhanh. Thông thường, cồn sẽ đến não chỉ trong vòng 5 phút sau khi uống và có thể sẽ bắt đầu gây ra tác dụng trong vòng 10 phút.

Khi cồn tập trung với hàm lượng cao trong máu, bạn sẽ bắt đầu bị kích thích. Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn, tự tin hơn và thoải mái hơn. Nguyên nhân là vì cồn sẽ kích thích giải phóng dopamine và serotonin trong não.

Khi bắt đầu say, bạn sẽ trải nghiệm nhiều triệu chứng về mặt thể chất hơn. Nguyên nhân là vì cồn sẽ bắt đầu ức chế hệ thần kinh trung ương và làm cản trở việc liên kết trong não bộ, từ đó gây ảnh hưởng đến quá trình xử lý thông tin ở não bộ.

Tình trạng này sẽ dẫn đến:

  • Nói sảng
  • Mất sự phối hợp tay chân
  • Nhìn mờ
  • Chóng mặt

Não sẽ sản xuất ra hormone chống bài niệu (ADH), ra tín hiệu cho thận về lượng nước cần chuyển hoá. Cồn sẽ hạn chế sản xuất ADH và gây ra các ảnh hưởng đến thận.

Thận

Khi cồn ức chế ADH, cồn sẽ làm thận giải phóng nhiều nước hơn, đó là lý do tại sao bạn đi tiểu nhiều hơn khi bạn uống rượu/bia.

Đi tiểu nhiều và không uống đủ các loại nước không cồn có thể sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và thậm chí làm bạn say nhiều hơn.

Phổi

Một phần cồn bạn uống vào sẽ đi vào phổi. Bạn sẽ hít khoảng 8% lượng cồn mà bạn uống.

Cồn sẽ bay hơi từ máu vào phổi và đi vào phổi thông qua việc hít thở. Đó là nguyên nhân vì sao bạn sẽ có hơi thở có mùi cồn sau một tối uống say.

 

Gan

Gan là cơ quan làm việc nhiều nhất để chuyển đổi lượng cồn bạn đã uống thành nước và CO.

Gan chỉ có thể chuyển hoá 1 đơn vị cồn tiêu chuẩn mỗi tiếng. Do đó, nếu bạn uống nhiều hơn lượng này, lượng cồn dư thừa sẽ ở lại trong máu, khiến hàm lượng cồn trong máu của bạn tăng cao và sẽ có nguy cơ ngộ độc rượu cao hơn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tiêu hoá cồn

  • Cân nặng: Cơ thể càng có ít mô hấp thu cồn thì ảnh hưởng của cồn lên cơ thể càng nhiều và càng nhanh.
  • Giới tính: sự khác biệt về thành phần cơ thể giữa nam và nữ là nguyên nhân khiến cơ thể chuyển hoá cồn ở các tỉ lệ khác nhau. Nữ giới thường có nhiều mỡ hơn, do đó cồn sẽ ở lại trong cơ thể lâu hơn. Nữ giới thường cũng sẽ có ít nước trong cơ thể để hoà tan cồn hơn và ít enzyme chuyển hoá cồn hơn.
  • Tuổi: khi bạn lớn tuổi, quá trình chuyển hoá sẽ chậm lại, tỷ lệ mỡ cơ thể tăng lên và lượng nước trong cơ thể cũng giảm xuống. Tất cả sẽ ảnh hưởng đến việc hấp thu cồn của cơ thể
  • Loại cồn: hàm lượng cồn rất khác nhau giữa các loại đồ uống. Các loại đồ uống có hàm lượng cồn cao, như rượu vodka hoặc gin sẽ được cơ thể hấp thu nhanh hơn. Các loại đồ uống có gas, có bọt như champagne cũng sẽ được hấp thu nhanh  hơn.
  • Tốc độ uống: nốc rượu thay vì nhấp từng ngụm nhỏ sẽ làm tăng nồng độ cồn trong máu nhanh hơn và sẽ khiến bạn cảm thấy say hơn.
  • Bạn đã ăn hay chưa: thức ăn trong dạ dày sẽ làm chậm quá trình hấp thu cồn. Nếu bạn  uống khi đói, cồn sẽ được hấp thu rất nhanh, khiến bạn say nhanh và nặng hơn
  • Thuốc: một số loại thuốc sẽ ảnh hưởng đến việc hấp thu cồn hoặc tương tác với cồn
  • Tình trạng sức khoẻ chung: một số tình trạng sức khoẻ nhất định, ví dụ như các bệnh gan hoặc thận có thể sẽ ảnh hưởng đến quá trình xử lý và loại bỏ cồn của cơ thể.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Rượu bia có tác hại đối với tim mạch như thế nào?

Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

Xem thêm