Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Nhạy cảm với caffeine liên quan đến ảnh hưởng của caffeine đến cơ thể. Mức độ nhạy cảm của một người với caffeine được quyết định bởi một số yếu tố bao gồm tuổi và giới, và nhất là di truyền. Ở phu nữ, nhạy cảm với caffeine cũng bị ảnh hưởng mạnh bởi việc sử dụng biện pháp tránh thai, và mang thai.

Tìm hiểu về tính nhạy cảm với caffeine

Caffeine chuyển hóa như thế nào?

Caffeine nhanh chóng được hấp thu ở ruột non vào dòng máu, và nó xuyên qua hàng rào máu não để vào não. Ở não, caffeine dính vào thụ thể adenosine, sau đó ngăn adenosine gắn vào thụ thể này. Do adenosine gửi tín hiệu lên não rằng đến lúc đi ngủ rồi, việc chặn các thụ thể adenosine có ảnh hưởng đến việc tạo ra sự buồn ngủ.

Caffeine được chuyển hóa ở gan nhờ enzyme CYP1A2 thành theophylline, paraxanthine và theobromine, và sau đó đươc thận bài tiết ra ngoài qua nước tiểu. Thời gian bán thải của caffeine thường là 4-6 giờ, nghĩa là đây chính là khoảng thời gian mà caffeine ảnh hưởng đến chúng ta.

Caffeine cũng tự do đi qua nhau thai ở thai phụ.

Ảnh hưởng của nhạy cảm với caffeine

Nhạy cảm với caffeine được quyết định bởi hoạt động của enzyme CYP1A2 ở gan. CYP1A2 hoạt động càng mạnh, chúng ta càng kém nhạy cảm với caffeine. Một vài yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của CYP1A2:

  • Tuổi: hoạt động của CYP1A2 có xu hướng giảm theo tuổi, chính vì thế người già thường nhạy cảm với caffeine hơn.
  • Giới: phụ nữ có thường có hoạt động của CYP1A2 thấp hơn nam giới.
  • Thuốc tránh thai và mang thai: estrogen chặn hoạt động của CYP1A2, và tăng hoạt động của caffeine.
  • Yếu tố gen: một số gen được xác định là ảnh hưởng đến hoạt động của CYP1A2.

Hệ gen và tính nhạy với caffeine

Xét nghiệm gen hé lộ 2 nhóm cơ bản của tính nhạy cảm với caffine liên quan đến đặc điểm di truyền:

  • Rất nhạy cảm với caffeine: đây là những người có hoạt động của CYP1A2 thấp. Họ sẽ có đáp ứng mạnh với một lượng nhỏ caffeine, và sẽ thường trải qua mất ngủ và bồn chồn lo lắng.
  • Nhạy cảm vừa với caffeine: điều này gặp ở đa số mọi người. Họ có thể tiêu thụ đến 400 mg caffeine mỗi ngày mà không có ảnh hưởng xấu.
  • Kém nhạy cảm với caffeine: những người này có hoạt động của CYP1A2 cao, và thường không có ảnh hưởng từ việc tiêu thụ nhiều caffeine. Những người hút thuốc thường tăng hoạt động của CYP1A2.

Trong khi xét nghiệm gen có thể phân loại mức độ nhạy cảm với caffeine của bạn.

Mang thai và nhạy cảm với caffeine.

Thai phụ thường tăng nhạy cảm với caffeine. Chu kì bán rã của caffeine ở phụ nữ có thai thường dài gấp 4 lần hơn những phụ nữ không có thai - thường lên đến 16 giờ.

Hơn nữa, caffeine sẵn sàng đi vào máu thai nhi - và thai nhi có hoạt động của CYP1A2 rất rất thấp. Trong khi ảnh hưởng nghiêm trọng lên thai nhi gây ra bởi lượng caffeine mà mẹ hấp thu vào không được ghi lại, vấn đề này chưa được nghiên cứu rõ ràng. Nhìn chung, phụ nữ mang thai nên cố gắng hạn chế hoặc tránh caffeine.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Caffeine ảnh hưởng đến cơ thể chúng ta thế nào?

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
Xem thêm