Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những triển vọng mới trong điều trị đau nửa đầu

Đau nửa đầu ảnh hưởng đến 960 triệu người trên thế giới, hiện chưa có phương thức nào điều trị triệt để căn bệnh này. Cơn đau nửa đầu thực sự khiến người bệnh hoang mang và làm giảm sút chất lượng cuộc sống của những người đang ngày ngày phải sống chung với nó.

Những  triển vọng mới trong điều trị đau nửa đầu

Đau nửa đầu gây ra những cơn đau nghiêm trọng và là nguyên nhân đứng thứ 7 gây ra tàn tật trên toàn cầu. Rất nhiều bệnh nhân đang phải vật lộn để tìm ra cách giảm thiểu những cơn đau mang tính tự sát này. Mỗi cá nhân chỉ có khoảng 45% cơ hội đáp ứng tốt với các phương pháp điều trị và không có phương pháp đặc trị nào cho  mỗi cá nhân.

Đau nửa đầu thực sự là một bệnh lý rất phức tạp, đó cũng chính là lý do tại sao bệnh này lại khó có phương pháp điều trị hiệu quả. Không chỉ là những cơn đau đầu đơn thuần, đau nửa đầu còn có hàng tá các triệu chứng xuất hiện trước khi cơn đau đầu hành hạ bệnh nhân và những triệu chứng này có thể kéo dài đến hàng giờ, thậm chí vài ngày. Nếu đã từng mắc đau nửa đầu, bạn sẽ không thể quên được cảm giác suy nhược toàn thân khi cơn đau chấm dứt.

Mặc dù có một vài loại thuốc được dùng để điều trị chứng đau nửa đầu nhưng chúng dường như chưa hiệu quả lắm và một số loại lại còn ảnh hưởng đến tim. Để đưa ra nhưng phương pháp điều trị có tiềm năng nhiều hơn, các nhà nghiên cứu đã ứng dụng những hiểu biết mới về não bộ nhằm điều trị chứng đau nửa đầu theo một cách mới. Một số phương pháp điều trị mới đang trong giai đoạn phát triển nhưng hứa hẹn nhiều triển vọng cho bệnh nhân và được trình bày trong hội nghị thần kinh thường niên của Mỹ năm 2017.

Hình ảnh chụp não đã soi sáng nguyên nhân gây đau nửa đầu

Các bác sỹ thường nghĩ rằng đau nửa đầu do một số mạch máu não "dãn" quá rộng. Do đó nhiều loại thuốc điều trị đau nửa đầu như ergotstriptans ra đời nhằm mục đích làm co hẹp mạch. Nhưng chính việc co thắt các mạch này có thể ảnh hưởng rất nhiều đến tim, do đó đây không phải là sự lựa chọn an toàn cho bất cứ bệnh nhân nào có bệnh tim.

HIện nay, các nhà nghiên cứu xem chứng đau nửa đầu là bệnh của não bộ. Các thử nghiệm như chụp PET và MRI cho thấy những thay đổi của não bộ trong thời gian cưn đau nửa  đầu diễn ra. Những thử nghiệm này cho thấy não bộ đã hoạt động ra sao ở những pha khác nhau khi cơn đau đầu diễn ra.

Ví dụ, trong giai đoạn tiền triệu - thường kéo dài từ vài giờ đến vài ngày trước cơn đau, người bệnh có một số dấu hiệu như: kích thích, khó chịu, thèm ăn...thì khi chụp não có thể thấy một số vùng của não “sáng lên”. Chẳng hạn, một số người nhạy cảm với ánh sáng có thể có những họat động ở vùng não bộ liên quan đến thị giác. Nhưng đa số các bệnh nhân đau nửa đầu sẽ có tăng hoạt động ở nhiều vùng não khác nhau khi họ sắp sửa đối phó với cơn đau.
Các hình ảnh chụp não cũng làm sáng tỏ chức năng của một số axit amin trong cơn đau đầu. Người ta thấy rằng, nồng độ của hai axit amin là gen calcitonin có liên quan peptide (CGRP)polypeptid  hoạt hóa adenylate cyclase (PACAP) tăng lên trong suốt quá trình diễn ra cơn đau nửa đầu. Khám phá này đã mở ra một kỷ nguyên mới trong việc bào chế thuốc trị đau nửa đầu nhằm mục đích giảm tần số các cơn đau đầu mà ít nguy hại đến tim.

Những loại thuốc điều trị đau nửa đầu mới

Một số loại thuốc mới được bào chế với mục đích  ngăn chặn hoạt động của CGRP được nhiều nhà khoa học quan tâm đến, bao gồm những kháng thể đơn dòng như eptinezumab, erenumab, fremanezumabgalcanezumab dùng để truyền tĩnh mạch hoặc cấy dưới da để giải phóng chậm. Một thế hệ thuốc khác cũng gọi là kháng thụ thể CGRP dùng đường uống  gồm có atogepantubrogepant. Tất cả những thuốc này đều đang được thử nghiệm lâm sàng.

PACAP cũng là một chất được các nhà nghiên cứu quan tâm trong việc điều trị đích của đau nửa đầu. PACAP là nằm trong thần kinh cảm giác ở não bộ, liên quan đến quá trình báo hiệu cơn đau.

Các phương pháp điều trị đau nửa đầu khác

Thuốc chỉ là một trong những phương pháp điều trị chứng đau nửa đầu, vẫn còn những phương pháp khác được gọi là Neuromodulation gửi những xung điện đến các dây thần kinh tham gia vào quá trình đau nửa đầu. Phương pháp này có thể ngăn ngừa và điều trị đau nửa đầu và có rất ít tác dụng phụ.

Kích thích sóng điện từ đơn (sTMS) là một thiết  bị cầm tay cho phép gửi các xung thông qua da để ngăn chặn sự tấn công của cơn đau đầu. Thiết bị Spring TMS đã được Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cho phép để điều trị đau nửa đầu có aura dưới sự giám sát của bác sỹ. Chi phí rơi vào khoảng 750$ cho 3 tháng điều trị (thuê máy). Tác dụng phụ của phương pháp này gồm có ù tai, chóng mặt, ngứa ran ở phần sau đầu khi sử dụng máy và đôi khi là còn làm cơn đau nửa đầu nặng thêm.


Máy gamma core

Ngoài ra còn có một số phương pháp khác như sử dụng thiết bị kích thích thần kinh X ở cổ -gamma core - kích thích thần kinh ngoại vi của dây thần kinh X không xâm lấn qua da. Năm 2016, người ta thấy rằng kich thích dây thần kinh X sẽ làm giảm số ngày đau đầu mà không gây ra tác dụng phụ nào. Tuy nhiên FDA vẫn chưa chấp thuận phương pháp trên trong điều trị đau nửa đầu

Thông tin thêm về  thuốc điều trị đau nửa đầu tại bài viết: Các thuốc điều trị đau nửa đầu

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

Xem thêm