Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều xét nghiệm máu có thể tiết lộ cho bạn

Bạn có thể sẽ cảm thấy bất ngờ về các vấn đề sức khoẻ mà bác sỹ có thể chẩn đoán được thông qua xét nghiệm máu.

Trung bình, trong một lần xét nghiệm máu, bạn sẽ phải lấy từ 3-10ml máu. Mặc dù số lượng máu không nhiều, nhưng bác sỹ có thể chẩn đoán được rất nhiều vấn đề thông qua mẫu máu của bạn. Xét nghiệm công thức máu thường sẽ được tiến hành định kỳ hàng năm, đo lường số lượng hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu. Xét nghiệm máu sẽ giúp đánh giá tình trạng sức khoẻ chung của bạn, và giúp phát hiện ra rất nhiều vấn đề sức khoẻ  khác, từ tình trạng thiếu máu và bệnh bạch cầu. Bác sỹ cũng có thể kiểm tra một số loại virus, hormone và các chất đặc biệt khác.

Bạn đang mang thai (trước khi bạn bị chậm kinh)

Xét nghiệm nước tiểu có thể giúp xét nghiệm nồng độ HCG 1-2 ngày sau khi bạn bị chậm kinh. Nhưng xét nghiệm máu có thể sẽ giúp xét nghiệm nồng độ HCG ở mức độ thấp hơn xét nghiệm nước tiểu, do vậy, có thể sẽ tiết lộ thông tin về tình trạng mang thai của bạn trước khi bạn bị chậm kinh.

Khả năng mang thai của bạn

Có rất nhiều điều mà xét nghiệm máu của người mẹ có thể tiết lộ, bao gồm tuổi của tế bào trứng, từ đó có thể biét được vào thời điểm đó, khả năng mang thai của bạn cao hay thấp.

Tuổi sinh học của bạn

Ngày sinh của bạn sẽ cho biết tuổi theo thời gian của bạn, nhưng các yếu tố di truyền và các yếu tố về lối sống có thể làm tăng hoặc giảm tuổi sinh học của bạn (tuổi sinh học là độ tuổi của cơ thể so với những người cùng tuổi). Một người khoẻ mạnh 60 tuổi có chế độ dinh dưỡng cân bằng, thường xuyên luyện tập thể thao và không hút thuốc lá có thể chỉ có tuổi sinh học là 50. Dựa vào vẻ ngoài của các tế bào trong máu, có thể dự đoán được tuổi sinh học của bạn. Và nếu bạn già hơn tuổi thực của bạn, bạn cần thay đổi lối sống của mình.

Bạn lo âu hoặc căng thẳng

Xét nghiệm máu đơn thuần không thể chẩn đoán được các vấn đề về sức khoẻ tâm tần nhưng nếu phối hợp với các đánh giá về lâm sàng có thể đưa ra một số gợi ý về tình trạng sức khoẻ tâm thần của bạn. Có một số chất dẫn truyền thần kinh đặc biệt, ví dụ như serotonin, có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Những người có hàm lượng serotonin thấp có thể sẽ bị trầm cảm hoặc lo âu.

Nguy cơ mất trí cao hơn

Bệnh Alzheimer hay các dạng bệnh mất trí khác sẽ phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố nguy cơ, nhưng xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện sự có mặt của một số chất đặc biệt làm tăng nguy cơ mất trí. Đặc biệt, sự có mặt của protein amyloid beta có thể giúp phát hiện bệnh mất trí 20 năm trước khi bệnh có biểu hiện đầu tiên. Tuy nhiên, xét nghiệm dương tính không có nghĩa là bạn sẽ bị mất trí trong tương lai mà chỉ giúp xác định nguy cơ mà thôi.

Bạn đã từng bị chấn động

Bác sỹ có thể khám não, chụp ảnh não và theo dõi chặt chẽ để xác định bạn đã bao giờ bị chấn động não hay chưa. Tuy nhiên, xét nghiệm máu cũng có thể sẽ giúp ích: tăng lượng các chất điện giải trong huyết thanh là một chỉ số quan trọng để giúp chẩn đoán chấn động não.

Thận của bạn đang không hoạt động tốt

Sau khi tập luyện thể thao, các cơ bắp của bạn sẽ giải phóng creatinine – một sản phẩm phụ được thận lọc bỏ ra khỏi cơ thể. Nếu hàm lượng creatinine trong máu tăng cao (>1.2 với nữ giới và >1.4 với nam giới) thì đó là dấu hiệu cho thấy thận đang có vấn đề. Tăng nitơ có trong ure máu và hạ độ lọc cầu thận cũng cho thấy thận của bạn đang hoạt động không tốt. Cả 3 chỉ số này đều có thể đo lường thông qua xét nghiệm máu và gợi ý về nguyên nhân gây bệnh ở từ bên ngoài (ví dụ như mất nước) hay nguyên nhân bên trọng (như sỏi thận).

Bệnh tiểu đường của bạn đang được kiểm soát tốt hay không

Nồng độ HbA1C sẽ giúp bác sỹ chẩn đoán được lượng đường huyết hàng ngày của bạn và từ đó giúp chẩn đoán bệnh tiểu đường. Giới hạn HbA1C bình thường là từ 4-5.6, tiền tiểu đường là từ 5.7-6.4 và trên 6.5 là tiểu đường. Tuy nhiên, xét nghiệm HbA1C cũng giúp bác sỹ biết được trong vòng 3 tháng qua, lượng đường huyết trung bình của bạn là bao nhiêu. Lượng đường huyết trong 3 tháng là chỉ số quan trọng hơn lượng đường huyết chỉ được đo vào 1 thời điểm trong ngày.

Bạn bổ sung quá nhiều vitamin

Biết được tình trạng thiếu vitamin của mình là vô cùng quan trọng. Nhưng uống quá liều vitamin cũng gây nguy hiểm không kém. Và tình trạng quá liều vitamin có thể được phát hiện thông qua xét nghiệm máu. Đa số các loại vitamin là vitamin tan trong nước và sẽ được thải ra ngoài nếu bạn quá liều. Nhưng các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, K sẽ không được thải ra ngoài và sẽ tồn dư trong cơ thể, gây quá liều. Quá liều vitamin có thể gây ra các vấn đề từ buồn nôn cho đến tổn thương gan.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Phát hiện có thai sớm bằng các xét nghiệm máu

Ths.Lưu Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo RD
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm