Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lao màng não

Bệnh lao nếu không được điều trị có thể lan đến nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể, trong đó có lao màng não.

Lao màng não 

Bệnh lao là một bệnh truyền nhiễm qua đường không khí mà thường ảnh hưởng đến phổi. Bệnh gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis. Vi khuẩn lao có thể vào máu và gây nhiễm sang các bộ phận, mô khác trong cơ thể nếu như bệnh lao không được điều trị nhanh chóng.

Đôi khi, vi khuẩn sẽ đi vào màng não (màng bao xung quang não và tủy sống). Lao màng não là một bệnh lí đe dọa tính mạng.

Yếu tố nguy cơ

Lao và lao màng não có thể phát triển ở trẻ em và mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, những người có vấn đề sức khỏe đặc biệt có nguy cơ cao mắc bệnh lí này như:

  • HIV/ AIDS
  • Uống quá nhiều rượu
  • Suy giảm miễn dịch
  • Tiểu đường

Lao màng não hiếm gặp ở Mỹ vì tỉ lệ được chủng ngừa cao. Ở những nước thu nhập thấp, trẻ em trong độ tuổi từ 0-4 là đối tượng dễ mắc nhất.

Triệu chứng

Những triệu chứng đầu tiên của viêm màng não thường xuất hiện chậm và nghiêm trọng hơn sau khoảng 1 tuần. Trong giai đoạn sớm của nhiễm trùng, những triệu chứng thường gặp bao gồm:

  • Mệt mỏi
  • Khó chịu
  • Sốt nhẹ

Theo tiến triển của bệnh, những triệu chứng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn. Những triệu chứng điển hình của viêm màng não (ví dụ như cứng cổ, đau đầu, nhạy cảm với ánh sáng) không phải luôn luôn xuất hiện. Thay vào đó, bạn có thể gặp một số triệu chứng như:

  • Sốt
  • Thay đổi ý thức (lẫn lộn)
  • Buồn nôn và nôn
  • Hôn mê
  • Kích thích
  • Lơ mơ

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và hỏi bạn một số câu hỏi về triệu chứng cũng như tiền sử bệnh.

Họ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm nếu nghi ngờ bạn bị viêm màng não. Ví dụ như chọc dịch não tủy (lấy dịch từ tủy sống và gửi mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm).

Những xét nghiệm khác được thực hiện bao gồm:

  • Sinh thiết màng não
  • Xét nghiệm công thức máu
  • Chụp Xquang ngực
  • Chụp cắt lớp vi tính sọ
  • Làm test da để chẩn đoán lao

Biến chứng

Những biến chứng của lao màng não là đáng chú ý và đôi khi có thể đe dọa tính mạng:

  • Co giật
  • Nghe kém
  • Tăng áp lực nội sọ
  • Tổn thương não
  • Đột quỵ
  • Tử vong

Tăng áp lực nội sọ có thể gây ra những tổn thương não vĩnh viễn và không thể đảo ngược. Hãy gọi ngay cho bác sĩ nếu bạn bị thay đổi thị lực đi kèm với đau đầu vì đây là dấu hiệu của tăng áp lực nội sọ.

Điều trị

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống lao cho bạn, gồm:

  • Isoniazid
  • Rifampin
  • Pyrazinamide
  • Ethambutol

Những thuốc này đều trị cả lao màng não do lao và lao thông thường.

Bác sĩ cũng có thể kê các thuốc steroid theo đường toàn thân để giảm khả năng phát triển các biến chứng. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng, điều trị có thể phải kéo dài tới 12 tháng. Một số trường hợp cần phải được nhập viện.

Phòng bệnh

Cách tốt nhất để phòng lao màng lão là phòng nhiễm trùng lao. Những khu vực mà lao lưu hành phổ biến, vaccin phòng lao (BCG) được sử dụng rộng rãi để phòng bệnh. Vaccin này có hiệu quả kiểm soát nhiễm trùng lao cả ở trẻ em.

Điều trị những người bị nhiễm lao thể không hoạt động hoặc thể ẩn cũng có thể giúp kiểm soát bệnh lây lan. Những cá nhân này là những người có kết quả dương tính với vi khuẩn lao nhưng lại không có bất kì biểu hiện nào của bệnh và vẫn có thể lây truyền bệnh cho người khác.

Tiên lượng

Tiên lượng của bệnh tùy thuộc vào mức độ các triệu chứng và thời gian nhận được điều trị. Chẩn đoán và điều trị càng sớm, trước khi xuất hiện các biến chứng thì tiên lượng càng tốt.

Tiên lượng của những bệnh nhân có tổn thương não hoặc đột quỵ do lao màng não là không tốt. Tăng áp lực nội sọ có tiên lượng dè dặt. Tổn thương não sẽ tồn tại vĩnh viễn và sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của bạn.

Bạn có thể bị lao màng não nhiều hơn 1 lần. Bác sĩ sẽ cần theo dõi sau khi điều trị để phát hiện ra những dấu hiệu nhiễm trùng càng sớm càng tốt.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhiễm lao ở trẻ em

Bs. Thanh Thanh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    5 nguyên tắc ăn uống người bệnh đái tháo đường cần nắm rõ

    Trên thực tế, không có một chế độ ăn uống nào dùng chung được cho tất cả người bệnh đái tháo đường. Chế độ ăn uống cần phải được “cá thể hóa”, tức là xây dựng cho riêng từng người bệnh cụ thể. Để xây dựng chế độ ăn phù hợp, người bệnh cần tuân thủ 5 nguyên tắc quan trọng trong bài viết sau.

  • 29/03/2024

    Đau đầu có nên uống trà?

    Khi bị stress, đau nhức đầu, nhiều người tìm tới thức uống giúp giải tỏa mệt mỏi như trà. Tuy nhiên, liệu trà nhiều caffeine và tannin có giúp giảm đau đầu hiệu quả?

  • 29/03/2024

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn dùng Collagen?

    Theo các thống kê collagen là một trong những chất bổ sung phổ biến và thị trường tiêu thụ ngày càng tăng. Nhưng trước khi bạn đổ tiền vào các gian hàng thực phẩm bổ sung, bạn nên biết rằng không phải tất cả những tuyên bố về lợi ích của collagen đều có cơ sở khoa học.

  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

Xem thêm