Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Kinh nguyệt không đều

Chúng ta thường nghĩ chu kì kinh nguyệt đều đặn có nghĩa là người phụ nữ đó cứ 4 tuần 1 chu kỳ. Còn nếu không như thế, có nghĩa là chu kì kinh nguyệt bất thường. Thực tế, hầu hết mọi phụ nữ không có số ngày trong chu kì giống hệt lần trước đó.

Chu kì kinh nguyệt

Hầu hết các bạn gái xuất hiện kinh nguyệt lần đầu vào khoảng 10- 15 tuổi, nhưng một số có sớm hơn hoặc muộn hơn.

Chu kì kinh nguyệt hàng tháng - là số ngày tính từ lúc bắt đầu chu kì lần này cho đến khi bắt đầu của một chu kì mới- khoảng 28 ngày. Nhưng 28 chỉ là con số trung bình mà bác sĩ sử dụng. Thời gian của chu kì ở phụ nữ thường thay đổi, một số có chu kì 24 ngày, một số khác có chu kì 34 ngày. Và một bé gái sẽ phát hiện thấy các chu kì của bé có thời gian khác nhau mỗi tháng, đặc biệt là trong những năm đầu có kinh

Trong giai đoạn đầu của chu kì, tuyến yên chỉ đạo buồng trứng bắt đầu chuẩn bị cho một trứng được giải phóng. Một trứng sẽ chín hoàn toàn. Cùng lúc đó, niêm mạc của tử cung sẽ dày lên để chuẩn bị cho sự làm tổ của một trứng nếu được thụ tinh và sự kiện này được gọi là sự thụ thai.

Vào ngày thứ 14 của chu kì 28 ngày, trứng được phóng ra từ buồng trứng, đây được gọi là sự rụng trứng. Sau đó trứng di chuyển theo vòi trứng đến tử cung. Nếu trứng không được thụ tinh với tinh trùng, thì nó bắt đầu vỡ ra. Khoảng 2 tuần sau, niêm mạc và trứng rời khỏi cơ thể theo chu kì và toàn bộ quá trình bắt đầu lại- đấy là lí do chúng ta sử dụng từ "chu kì".
Trong quá trình di chuyển trong vòi trứng, nếu trứng gặp tinh trùng và được thụ tinh tạo thành hợp tử. Hợp tử này di chuyển tiếp tục trong vòi trứng xuống làm tổ trong tử cung, phát triển trong tử cung để hình thành em bé. Nếu vì lý do nào đó, hợp tử ở lại và phát triển trong vòi trứng, khi đó gọi là chửa ngoài tử cung, có thể vỡ gây chảy máu trong ổ bụng và đe dọa tính mạng người mẹ. 
Tất cả điều này nghe có vẻ rất rõ ràng và tuần tự. Tuy nhiên cơ thể phụ nữ có thể không tuân theo quy luật trên một cách chính xác trong tất cả các chu kỳ kinh nguyệt. Có thể có những bất thường, đặc biệt là trong hai năm đầu sau lần có kinh đầu tiên. Ốm yếu, thay đổi trọng lượng cơ thể nhanh chóng, hoặc stress có thể gây nên những điều không mong muốn bởi vì một phần của não bộ điều hòa kinh nguyệt bị ảnh hưởng bởi những trường hợp trên.

Kinh nguyệt bình thường không cần thiết phải đều đặn

Chu kì kinh nguyệt ở một số bạn gái xảy ra chính xác như chiếc đồng hồ. Một số khác có thể có chu kì xê dịch và hơi khác nhau giữa các chu kỳ. Thông thường, các bạn gái có chu kì đều đặn, tuy nhiên thi thoảng chu kì thay đổi hoặc có thêm, hoặc bớt đi chu kì trong khoảng thời gian áp lực hoặc căng thẳng. Trên thực tế, bạn có thể để ý thấy rằng khi bạn có một chuyến đi hoặc có sự thay đổi lớn trong thời gian biểu thì chu kì thường đến muộn. Tất cả những điều này là hoàn toàn bình thường.

Điều này cũng rất là bình thường nếu số ngày trong chu kì của bạn thay đổi. Đôi khi một bạn gái có thể hành kinh trong 2 ngày đôi khi nó kéo dài cả tuần. Lượng máu trong mỗi lần hành kinh cũng có thể khác nhau, nhiều hơn hoặc ít hơn giữa các chu kỳ. Đó là bởi vì nồng độ hormon do cơ thể sản xuất có thể khác nhau giữa chu kì này với chu kì khác, và điều này ảnh hưởng đến số lượng máu và thời gian hành kinh.

Làm thế nào để nhận biết chu kỳ bình thường hay không?

Bạn có thể và nên tự theo dõi và đánh giá chu kỳ kinh nguyệt của mình. Và chính bạn sẽ là người đầu tiên nhận biết được chu kỳ của mình là bình thường hay không. Các bác sỹ sản khoa khuyên bạn nên lập một quyển sỏ nhỏ để tự theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của mình. Và đây là điều bạn nên ghi trong quyển sổ đó:

  • Ngày bắt đầu và kết thúc của mỗi chu kỳ. Bằng cách đơn giản này bạn sẽ biết được chu kỳ của mình là bao nhiêu ngày.
  • Số ngày hành kinh trong mỗi chu kỳ là bao nhiêu ngày.
  • Lượng máu hành kinh trong mỗi chu kỳ như thế nào, nhiều hay ít, mầu sắc...
  • Các dấu hiệu khác của cơ thể bạn nếu có trong chu kỳ đó
    • đau lưng, đau bụng hoặc khó chịu trước hoặc trong hành kinh
    • ngực cộm lên hoặc đau
    • đau đầu
    • nổi mụn trứng cá
    • khó ngủ
    • tâm trạng thay đổi
    • đầy bụng

Quyển sổ nhỏ này rất hữu ích để giúp bạn nhận thấy sự khác thường (nếu có) trong một chu kỳ kinh nguyệt mà bạn cảm thấy là bất thường. Nó sẽ cung cáp cho bác sỹ những thông tin cần thiết về chu kỳ của bạn nếu bạn cần đi khám bác sỹ.

Vì sao chu kỳ kinh nguyệt không đều?

Kinh nguyệt không đều hay gặp ở các bé gái mới dậy thì hoặc trong giai đoạn vị thành niên. Các bé gái vị thành niên có thể có chu kỳ thay đổi qua các tháng, 1 số bé dừng có kinh vài tháng hoặc thậm chí cả năm sau lần có kinh đầu tiên. Hoặc có bé có thể có 2 chu kỳ liên tiếp trong 1 tháng. Tuy nhiên, khi bạn gái trưởng thành hơn, chu kì sẽ ổn định về só ngày, thời gian hành kinh cũng như giảm các cảm giác khó chịu khi có kinh. Điều này thường xảy ra vào năm thứ 3 kể từ lần có kinh đầu tiên.

Một số bạn gái hoặc phụ nữ trưởng thành có thể có chu kì không đều hoặc dừng kinh, mất kinh trong một vài tháng hoặc thậm chí cả năm. Hầu hết đó là do những nguyên nhân như:

  • Bạn có thai và việc mất kinh là dấu hiệu của việc bạn đã thụ thai.
  • Do bạn thay đổi lối sống, chẳng hạn như tăng vận động, giảm cân, thiếu cân, hoặc ăn không đủ calo (ăn kiêng).
  • Do bạn sử dụng một số loại thuốc để điều trị bệnh khác.
  • Một số khác có thể có những vấn đề do thiếu cân bằng hormon . Ví dụ, rối loạn tuyến giáp có thể gây kinh nguyệt không đều nếu nồng độ hormon tuyến giáp trong máu giảm quá thấp hoặc tăng quá cao. Một số phụ nữ có kinh nguyệt không đều bởi vì cơ thể sản xuất quá nhiều androgen, một loại hormon gây tăng khối cơ, lông, giọng nói trầm ở nam giới và phát triển lông mu và tăng chiều cao ở nữ giới. Lượng androgen tăng cao cũng gây nên việc lông phát triển mạnh trên mặt, cằm, ngực, bụng, và đôi khi đi kèm với tăng cân.

Đến gặp bác sỹ khi nào?

Nếu bạn là vị thành niên, mới dậy thì, bạn nên đến gặp bác sỹ sau khi có chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Bác sỹ sẽ xem xét, tư vấn cho bạn yên tâm và hướng dẫn cho bạn cách chăm sóc bản thân và vệ sinh kinh nguyệt.

Nếu bạn nghĩ mình có những biểu hiện bất thường về chu kỳ kinh nguyệt như đã mô tả ở trên, hoặc bạn theo dõi và nhận thấy chu kì của bạn không đều trong vòng 3 năm hoặc hơn, hoặc bạn mất kinh vài tháng, hãy đừng ngần ngại đến gặp bác sĩ. Bác sĩ sẽ khám, tư vấn bạn thay đổi lối sống hoặc kê đơn các thuốc điều trị (nếu cần) để giúp bạn có chu kì đều đặn.

Bạn cũng nên đến gặp bác sĩ khi bạn đang có chồng/bạn tình, có hoạt động tình dục hoặc bạn bị lỡ một chu kì kinh nguyệt. Đó có thể là dấu hiệu của việc mang thai.

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu bạn bắt đầu chu kì muộn hơn 7 ngày, ra nhiều kinh, và thường xuyên dài trên 21 ngày hoặc dưới 45 ngày, hoặc đi kèm với co rút hoặc đau bụng dữ dội.

Bạn cũng nên đến gặp bác sĩ nếu bạn có chảy máu giữa hai chu kì liên tiếp. Trong lúc ấy nếu chu kì của bạn không đều, hãy mang một vài miếng băng vệ sinh ở trong cặp để giúp bạn có thể xử lí những tình huống mà kinh nguyệt đến bất ngờ.

Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm