Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hiểu lầm về các biện pháp tránh thai

Bài viết này sẽ xem xét sự thật đằng sau một loạt các phương pháp ngừa thai và lật tẩy những lầm tưởng xung quanh các biện pháp này.

Có rất nhiều lầm tưởng xung quanh sự an toàn và hiệu quả của các biện pháp tránh thai. Những lầm tưởng này tạo ra nỗi sợ hãi không cần thiết và có thể ngăn cản một số người sử dụng biện pháp tránh thai phù hợp nhất cho họ. 

Quan niệm sai lầm: Phương pháp nội tiết tố là lựa chọn duy nhất

Mọi người thường sử dụng thuật ngữ tránh thai để chỉ các hình thức ngừa thai bằng nội tiết tố, chẳng hạn như thuốc tránh thai, miếng dán, que cấy hoặc dụng cụ tử cung chứa nội tiết tố (DCTC). Tuy nhiên, biện pháp tránh thai nội tiết tố chỉ là một trong số nhiều lựa chọn ngừa thai. Một số người chọn không sử dụng hoặc phải tránh các phương pháp nội tiết tố, vì vậy họ có thể chọn các phương pháp thay thế khác.

Một số phương pháp ngừa thai khác cũng hiệu quả không kém so với các lựa chọn nội tiết tố. Ví dụ, đặt vòng không chứa nội tiết tố và có hiệu quả ngừa thai lên tới 99% - hiệu quả hơn thuốc viên uống ngừa thai.

Khi được sử dụng đúng cách, cho con bú có thể là một biện pháp tránh thai thậm chí còn hiệu quả hơn một số phương pháp nội tiết tố. Những người đang cho con bú có thể chọn phương pháp ngừa thai này thay vì các loại nội tiết tố ngay sau khi sinh con. 

Đọc thêm bài viết: Bà bầu có nên ăn kim chi không?

Quan niệm sai lầm: Ngừa thai gây ung thư

Một quan niệm sai lầm phổ biến khác là thuốc tránh thai gây ung thư. Đúng là ngừa thai có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc một số loại ung thư, đặc biệt là ung thư vú và ung thư cổ tử cung. Chẳng hạn, một nghiên cứu năm 2010 cho thấy tỷ lệ ung thư vú tăng nhẹ ở những phụ nữ đã sử dụng thuốc tránh thai. Dù vậy, rủi ro tổng thể vẫn ở mức thấp. Tuy nhiên, phần lớn nguy cơ gia tăng là ở những phụ nữ sử dụng thuốc tới 3 lần, sử dụng 3 liều lượng hormone khác nhau trong chu kỳ của phụ nữ.

Bên cạnh đó, vì nghiên cứu mang tính triển vọng nên nó không thể kiểm soát tất cả các yếu tố rủi ro khác. Ngoài ra, thuốc tránh thai cũng có thể làm giảm nguy cơ mắc các loại ung thư khác. Mặc dù nghiên cứu thường chỉ ra sự gia tăng nhẹ ung thư vú và cổ tử cung, nhưng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố có thể làm giảm nguy cơ:

  • Ung thư nội mạc tử cung
  • Ung thư buồng trứng
  • Ung thư đại trực tràng

Quan niệm sai lầm: Các phương pháp tự nhiên không hiệu quả

Các phương pháp ngừa thai dựa trên lối sống có thể khó thực hiện chính xác hơn, đó là lý do tại sao một số người tin rằng chúng không có tác dụng gì cả. Nhận thức về khả năng sinh sản là một hình thức ngừa thai tự nhiên có thể hiệu quả nếu một người thực hiện đúng cách. Nó liên quan đến việc bạn siêng năng theo dõi nhiệt độ cơ thể, quan sát những thay đổi hàng ngày của chất nhầy cổ tử cung và biết chính xác khi nào đến kỳ kinh nguyệt.

Cho con bú cũng có thể là một phương pháp ngừa thai hiệu quả. Tuy nhiên, bạn phải cho em bé bú sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời, cho em bé ăn ít hoặc không cho ăn các loại thức ăn khác và phải chưa có kinh nguyệt. Đây được gọi là phương pháp cho con bú vô kinh.

Bất kỳ khoảng thời gian kéo dài nào mà không cho con bú sẽ làm tăng đáng kể tỷ lệ mang thai. Nếu em bé uống sữa công thức hoặc ăn các loại thực phẩm khác, quá trình rụng trứng sẽ bắt đầu lại và sau đó bạn sẽ có kinh nguyệt.

Ngay cả phương pháp xuất tinh ngoài cũng gây tranh cãi. Tuy nhiên, thực tế cho thấy phương pháp này có hiệu quả 78% nếu sử dụng đúng cách và nhất quán. Nhưng đối với nhiều người, 22% cơ hội mang thai là quá cao. Những người chọn phương pháp này có thể kết hợp các phương pháp khác để tăng hiệu quả.

Bạn có thể luôn mang theo biện pháp tránh thai khẩn cấp (chẳng hạn như viên thuốc uống tránh thai khẩn cấp) để đề phòng bạn tình của bạn không rút ra kịp thời và tinh dịch đi vào âm đạo. Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng tới 5 ngày sau khi quan hệ tình dục.

Quan niệm sai lầm: Ngừa thai có thể ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục

Các phương pháp rào cản, chẳng hạn như bao cao su, có thể làm giảm nguy cơ lây nhiễm nhiều bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên, những phương pháp này không thể ngăn ngừa tất cả các bệnh lây truyền qua đường tình dục và không có cách nào là hoàn toàn an toàn để quan hệ tình dục với người mà bạn biết mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ví dụ, mụn rộp có thể sống trên các bộ phận của bộ phận sinh dục mà bao cao su không che được.

Bất kỳ phương pháp ngừa thai nào không tạo ra rào cản giữa các cơ thể của mọi người đều không thể ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Ngừa thai bằng nội tiết tố, triệt sản vĩnh viễn, tránh thai tự nhiên, vòng tránh thai và các phương pháp khác vẫn cho phép bệnh lây lan từ bạn tình này sang bạn tình khác trong khi quan hệ tình dục.

Quan niệm sai lầm: Các loại nội tiết tố gây sảy thai

Một số người vẫn hiểu lầm rằng các biện pháp tránh thai, đặc biệt là ngừa thai nội tiết tố có thể gây sảy thai. Ngừa thai không thể gây sảy thai. Điều này là do tất cả các hình thức ngừa thai nội tiết tố đều hoạt động bằng cách ngăn chặn sự rụng trứng và sự rụng trứng ngăn cản quá trình thụ tinh. Thụ tinh là sự khởi đầu của thai kỳ.

Quan niệm sai lầm: Ngừa thai gây tăng cân

Trong khi nhiều người lo lắng rằng biện pháp tránh thai nội tiết tố gây tăng cân, thì nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng biện pháp tránh thai không gây tăng cân hoặc người dùng trung bình chỉ tăng vài cân. Một nghiên cứu năm 2014 xem xét cả những người tham gia có cân nặng vừa phải và những người béo phì không tìm thấy sự thay đổi đáng kể nào về trọng lượng hoặc thành phần cơ thể sau khi sử dụng thuốc tránh thai.

Một đánh giá khác cũng tìm thấy rất ít hoặc không có bằng chứng về việc tăng cân khi dùng biện pháp ngừa thai. Ngay cả trong số các nghiên cứu cho thấy cân nặng tăng nhẹ, mức tăng cân trung bình chỉ là 2kg.

Quan niệm sai lầm: Ngừa thai làm hỏng khả năng sinh sản

Có thể mất vài tháng để chu kỳ kinh nguyệt của một người trở lại bình thường sau khi sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết tố, bao gồm vòng tránh thai, thuốc viên, miếng dán và que cấy. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy các biện pháp tránh thai nội tiết tố ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong thời gian dài.

Một nghiên cứu năm 2011 đã so sánh tỷ lệ mang thai sau khi sử dụng các hình thức ngừa thai nội tiết tố khác nhau. Nhìn chung, tỷ lệ mang thai là tương tự nhau giữa những người sử dụng biện pháp tránh thai trước đây và những người chưa bao giờ sử dụng nó.

Vô sinh là phổ biến, đặc biệt là khi mọi người già đi. Khoảng 12 - 13% các cặp vợ chồng gặp khó khăn khi mang thai. Khó khăn về khả năng sinh sản sau khi ngừa thai không có nghĩa là kiểm soát sinh sản gây ra vô sinh.

Quan niệm sai lầm: Người lớn tuổi không cần ngừa thai

Một số người nghĩ rằng họ không thể mang thai vì họ lớn tuổi hoặc kinh nguyệt không đều. Kể cả khi một người đã trải qua thời kỳ mãn kinh và có 12 tháng liên tiếp không có kinh nguyệt thì việc mang thai vẫn có thể xảy ra.

Mặc dù khả năng sinh sản của nam giới cũng giảm theo tuổi tác, nhưng nam giới vẫn có thể duy trì khả năng sinh sản tốt ở độ tuổi 60, 70 và hơn thế nữa. Tuy nhiên, nguy cơ dị tật bẩm sinh và các biến chứng khác cũng tăng lên theo tuổi của người đàn ông.

Quan niệm sai lầm: Thuốc tránh thai khẩn cấp giống như phá thai

Thuốc tránh thai khẩn cấp, là thuốc tránh thai liều cao giúp tránh thai sau khi quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp tránh thai. Uống thuốc tránh thai khẩn cấp không giống như phá thai. Phá thai là một thủ thuật làm gián đoạn quá trình mang thai đã được thiết lập. Thuốc tránh thai khẩn cấp làm giảm nhu cầu phá thai sau này do mang thai ngoài ý muốn.

Ban đầu, các nhà nghiên cứu nghĩ rằng thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng theo 2 cách: trì hoãn hoặc ngăn chặn quá trình rụng trứng, giúp giảm cơ hội trứng làm tổ trong quá trình rụng trứng và khả năng tinh trùng thụ tinh với trứng. Hiện tại, các nhà nghiên cứu chỉ có bằng chứng cho thấy nó làm chậm quá trình rụng trứng, ngăn không cho trứng rụng và thụ tinh.

Vì cũng có thuốc phá thai nên một số người nhầm lẫn thuốc tránh thai khẩn cấp với thuốc này. Hơn nữa, một số nhóm chống lại việc phá thai bằng cách thúc đẩy ý tưởng rằng viên thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ gây sảy thai. Tuy nhiên, thuốc tránh thai khẩn cấp không thể gây sảy thai. Nó không chấm dứt thai kỳ mà chỉ ngăn chặn việc thụ thai xảy ra ngay từ đầu.

Đọc thêm thông tin tại: Bí quyết hút sữa cho mẹ sau sinh

Quan niệm sai lầm: Ngừa thai gây ra cục máu đông và đột quỵ

Ngừa thai nội tiết tố có thể mang lại một số rủi ro, nhưng những rủi ro này thường không xảy ra ở tất cả mọi người. Một số người có các yếu tố rủi ro cụ thể khiến họ dễ bị biến chứng do ngừa thai. Ví dụ, ở những người trên 35 tuổi hút thuốc và những người có tiền sử bệnh tim mạch, biện pháp tránh thai nội tiết tố có thể làm tăng nguy cơ đông máu và đột quỵ.

Những người mắc bệnh béo phì và những người mắc một số loại chứng đau nửa đầu cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ về nguy cơ đông máu và đột quỵ. Đối với những đối tượng này, bác sĩ có thể kê toa biện pháp tránh thai không chứa estrogen hoặc đề xuất lựa chọn không có nội tiết tố.

Hầu hết mọi người có thể tìm thấy một lựa chọn ngừa thai an toàn cho họ. Ngay cả khi có rủi ro, cơ hội mang thai đôi khi có thể cao hơn so với khi không dùng biện pháp. Bên cạnh đó, sinh con nguy hiểm hơn và có nhiều khả năng gây ra các biến chứng hơn bất kỳ hình thức ngừa thai nào.

Kết luận

Hầu hết mọi người có thể tìm thấy một lựa chọn ngừa thai an toàn cho họ. Đôi khi một người phải thử một số phương pháp hoặc kết hợp nhiều phương pháp để tìm ra phương pháp thuận tiện và ít gây ra tác dụng phụ nhất.

Và trong khi tất cả các loại thuốc, bao gồm cả các biện pháp tránh thai không nội tiết tố, đều có một số rủi ro, thì hầu hết những lầm tưởng về sự nguy hiểm của biện pháp tránh thai đều không đúng sự thật. Bất kỳ ai đang cân nhắc sử dụng một loại biện pháp tránh thai mới đều nên hỏi bác sĩ hoặc chuyên gia y tế đáng tin cậy về việc sử dụng các biện pháp tránh thai đúng cách.

Nếu bạn mang thai, hãy chuẩn bị cho mình những kiến thức dinh dưỡng khoa học và phù hợp với thể trạng để giúp mẹ khỏe, bé phát triển tốt suốt 9 tháng thai kỳ. Nếu muốn được tư vấn bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm, hãy tới Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam. Liên hệ đặt lịch TẠI ĐÂY hoặc tại Hotline: 0935183939 hoặc 02436335678.

Bác sĩ Đoàn Hồng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Medicalnewstoday
Bình luận
Tin mới
  • 27/04/2024

    Vì sao người béo phì dễ bị ợ nóng hơn?

    Béo phì gắn liền với những bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa, trong đó có chứng ợ nóng. Tìm hiểu nguyên nhân cân nặng quá mức làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản cũng như cách để kiểm soát tại nhà.

  • 27/04/2024

    Mỳ chính (bột ngọt) có an toàn cho trẻ em và phụ nữ mang thai không?

    Bằng chứng khoa học cho thấy bột ngọt (monosodium glutamate) an toàn cho mọi người ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ em, trẻ sơ sinh và phụ nữ mang thai.

  • 27/04/2024

    Chế độ ăn cho người bệnh rối loạn tiền đình

    Chế độ ăn uống hàng ngày là một công cụ mạnh mẽ trong việc duy trì sức khỏe của hệ thống tiền đình và giảm các triệu chứng liên quan đến rối loạn tiền đình.

  • 27/04/2024

    Bí quyết có 1 thai kỳ khỏe mạnh - Chuẩn bị ngay từ trước khi thụ thai

    Chăm sóc sức khỏe trước khi mang thai là một bước quan trọng để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh. Nhiều phụ nữ tập trung vào việc bổ sung dinh dưỡng và thay đổi lối sống ngay khi biết mình có thai. Tuy nhiên, các bước chuẩn bị sẽ hiệu quả hơn nếu được thực hiện trước khi thụ thai ít nhất từ 3-6 tháng.

  • 26/04/2024

    Nguyên nhân gây ngứa đa xơ cứng và cách điều trị

    Các rối loạn về giác quan, bao gồm cả cảm giác ngứa, có thể xảy ra trong bệnh đa xơ cứng. Đôi khi, những cảm giác này có thể là dấu hiệu sớm của bệnh.

  • 26/04/2024

    5 loại thực phẩm không nên ăn cùng chuối

    Mặc dù chuối là một loại trái cây giàu dinh dưỡng nhưng theo y học cổ truyền Ấn Độ, sự kết hợp chuối và một số thực phẩm sẽ gây khó chịu cho hệ tiêu hóa đối với một nhóm người.

  • 26/04/2024

    Chế độ ăn cho người bị nhiễm vi khuẩn HP

    Cùng với tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa loét dạ dày do nhiễm vi khuẩn HP.

  • 26/04/2024

    Tại sao cần tiêm vaccine phòng uốn ván?

    Uốn ván là một căn bệnh nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cơ và dây thần kinh của cơ thể nhưng có thể phòng ngừa được. Nó thường gây co thắt, tạo cảm giác đau đớn và cứng cơ hàm. Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng và dễ dàng phòng ngừa bằng tiêm chủng. Nguyên nhân là do độc tố được tạo ra bởi bào tử của vi khuẩn Clostridium tetani. Những vi khuẩn này sống trong môi trường, bao gồm cả trong đất, bụi và phân động vật.

Xem thêm