Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Không dung nạp đường lactose trong sữa ở trẻ em

Lactose là một dạng đường có trong sữa bò và những sản phẩm từ sữa và có ngay trong sữa mẹ. Không dung nạp được lactose có nghĩa là cơ thể không sản xuất ra đủ lactase – một enzym cần thiết để tiêu hóa lactose. Hiện tượng này thường gây khó chịu cho bé nhưng lại không nguy hiểm.

Không dung nạp đường lactose trong sữa bò ở trẻ em

Tình trạng không dung nạp lactose có khả năng kéo dài ngay cả khi bé bước vào tuổi mẫu giáo hoặc đã đi học. Đây là tình trạng cơ thể thiếu men lactase để tiêu hóa đường lactose có trong sữa mẹ và các sữa công thức.

Lactose là nguồn cung cấp đường glucose cho sự hoạt động của não và cơ thể, làm phân mềm, thúc đẩy sự phát triển của những vi khuẩn có lợi giúp cho sự phát triển hệ miễn dịch và tiêu hoá trong cơ thể trẻ. Men lactase ở màng ruột là men tiêu hoá biến đường lactose trở thành đường glucose.

Tình trạng bất dung nạp đường lactose có thể do bẩm sinh hoặc do tiêu chảy bởi các nguyên nhân khác gây nên. Khi không có đủ men lactase, lactose sẽ không thể được tiêu hóa và nằm lại trong ruột gây đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy.

Nhiều bậc cha mẹ nhầm lẫn giữa hai chứng bệnh là không dung nạp lactose và dị ứng sữa. Mặc dù cũng có những triệu chứng tương tự nhau nhưng đây là hai căn bệnh hoàn toàn khác nhau. Không dung nạp lactose là một căn bệnh thuộc đường tiêu hóa trong khi dị ứng sữa lại là một chứng bệnh có liên quan đến hệ miễn dịch của cơ thể.

Triệu chứng của không dung nạp lactose

Các triệu chứng phổ biến nhất của tình trạng không dung nạp lactose:

  • Đau bụng
  • Đầy hơi
  • Chướng bụng
  • Tiêu chảy
  • Buồn nôn

Các triệu chứng thường xuất hiện trong vòng 30 phút – 2 giờ sau khi ăn hoặc uống các loại thực phẩm chứa lactose.

Làm sao để biết được trẻ bị mắc chứng không dung nạp lactose

Một biện pháp để kiểm tra xem liệu trẻ có gặp phải bất cứ vấn đề nào về khả năng tiêu hóa lactose hay không là ngừng cho trẻ sử dụng các sản phẩm sữa trong vòng 2 tuần và quan sát xem các triệu chứng có được cải thiện hay không. Sau 2 tuần, hãy cho trẻ từ từ sử dụng lại các loại sữa với lượng nhỏ mỗi ngày để xem các triệu chứng có xuất hiện trở lại hay không.

Tuy nhiên do có nhiều sản phẩm không bơ sữa và thực phẩm chế biến sẵn cũng chứa lactose nên việc loại bỏ hoàn toàn các loại thức ăn này khỏi chế độ ăn của trẻ là không dễ dàng.

Nếu bạn cho rằng con bạn đang bị mắc chứng không dung nạp lactose, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ. Một số xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bao gồm test lactose trong hơi thở (còn gọi là test hydro trong hơi thở). Xét nghiệm này đo mức nồng độ hydro trong hơi thở sau khi đã sử dụng một dung dịch lactose dạng uống. Bình thường, trong hơi thở của con người chỉ có một lượng nhỏ khí hydro. Tuy nhiên, đối với những người bị mắc chứng không dung nạp lactose, lactose sẽ lên men trong ruột và tạo ra khí hydro, khí này sau đó sẽ được thải ra ngoài qua phổi.

Ngoài ra, nếu cần thiết bác sỹ có thể tiến hành đo hoạt tính enzym lactase và những enzym khác trong dịch ruột sử dụng kỹ thuật nội soi. Phương pháp này giúp các bác sỹ quan sát được bên trong ruột và thu mẫu ruột để xét nghiệm.

 
Các biện pháp điều trị

Hiện nay chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn chứng không dung nạp lactose. Tuy nhiên, đối với một số trẻ, việc thay đổi chế độ dinh dưỡng có thể phát huy tác dụng tốt. Bản thân mỗi gia đình cũng có thể đưa ra những thay đổi phù hợp nhất đối với từng trẻ.

  • Bằng phương pháp thử nghiệm, bạn có thể xác định được trẻ có thể sử dụng được bao nhiêu sữa và các sản phẩm từ sữa. Những trẻ nhỏ bị mắc chứng không dung nạp lactose nên tránh những thực phẩm chứa lactose bao gồm sữa, kem và pho mát mềm. Những trẻ lớn hơn có thể ăn một lượng nhỏ những thực phẩm chứa lactose, nhất là khi ăn kèm với những thực phẩm khác. Nhiều trẻ vẫn có thể ăn được sữa chua và pho mát.
  • Men lactase: bạn có thể cho trẻ uống men lactase ngay trước mỗi bữa ăn để giúp cơ thể tiêu hóa những thức ăn có chứa lactose.
  • Cho trẻ sử dụng những sản phẩm không chứa hoặc chứa rất ít lactose. Bạn có thể bảo quản những sản phẩm này bình thường như những loại bơ sữa khác.

Những điều cần nhớ

Không dung nạp lactose không phải là một căn bệnh quá nghiêm trọng đối với trẻ. Những trẻ mắc hội chứng này vẫn có thể có nhiều lựa chọn thực phẩm khác. Hãy trao đổi với bác sỹ nếu như bạn có thắc mắc về những sản phẩm sử dụng hoặc khi muốn thay đổi chế độ ăn cho trẻ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những sản phẩm từ sữa vẫn phù hợp với người không dung nạp lactose

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 24/04/2024

    Mẹo chăm sóc da dầu mùa Hè

    Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.

  • 24/04/2024

    Nỗi lo an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

    Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.

  • 24/04/2024

    Tránh ăn gì khi bị viêm kết mạc để nhanh khỏi?

    Tuy chế độ ăn không giúp chữa khỏi viêm kết mạc (đau mắt đỏ) nhưng việc hạn chế ăn một số loại thực phẩm, đồ uống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh hơn.

  • 24/04/2024

    Triệu chứng của ung thư buồng trứng

    Hiện nay, ngày càng nhiều phụ nữ bị mắc phải căn bệnh ung thư buồng trứng, vậy triệu chứng của bệnh là gì, hãy cũng tìm hiểu ở bài viết dưới đây.

  • 23/04/2024

    Các phương pháp giảm đau nửa đầu mạn tính

    Chứng đau nửa đầu mạn tính có thể phòng ngừa và được điều trị một cách triệt để. Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc và cũng như các phương pháp điều trị thích hợp giúp làm giảm các cơn đau nửa đầu mạn tính.

  • 23/04/2024

    Căng thẳng quá mức gây suy giảm nhiều chất dinh dưỡng trong cơ thể

    Căng thẳng mạn tính và kéo dài không chỉ ảnh hưởng sức khoẻ tinh thần mà còn khiến cơ thể có nguy cơ cạn kiệt nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu, ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch và sự phục hồi thể chất.

  • 23/04/2024

    7 mẹo giúp trẻ tránh xa đồ ăn vặt không tốt cho sức khỏe

    Trẻ em thường bị thu hút bởi đồ ăn vặt. Với bao bì đầy màu sắc và hương vị hấp dẫn, những món ăn nhẹ không lành mạnh này thường khiến trẻ thích thú và muốn ăn nhiều hơn.

  • 23/04/2024

    Chuẩn bị tốt thể lực khi tham gia chạy marathon

    Gần đây phong trào tập thể dục thể thao, các giải chạy bộ không chuyên marathon (42,295km), bán marathon (21,1km) ngày càng phổ biến, thu hút đông đảo người dân thuộc nhiều độ tuổi tham gia. Đây là dấu hiệu tốt chứng tỏ cộng đồng quan tâm tới vấn đề thể dục, thể thao, nâng cao sức khỏe.

Xem thêm