Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Điều trị cổ chướng do xơ gan

Ảnh hưởng của việc uống quá nhiều rượu hoặc bị nhiễm viêm gan virus là tin xấu với gan của bạn và có thể gây xơ gan, hay tổn thương gan mạn tính. Sự tiến triển của áp xe, hoặc tích tụ dịch trong khoang màng bụng gây chướng bụng, là một triệu chứng của xơ gan. Chướng bụng có thể đè vào dạ dày và phổi, dẫn đến khó ăn và khó thở. Hơn nữa, chướng khiến bụng bị khó chịu và đau.

Hầu hết các trường hợp bị cổ chướng là do xơ gan (do viêm gan virus hoặc viêm gan do rượu) và bao gồm sự thoát dịch do tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Những tình trạng như suy tim và viêm gan gây tăng áp lực trong mạch máu, ảnh hưởng đến tĩnh mạch cửa và hệ thống cửa, hoặc mạch máu đổ về gan từ ruột. Những mạch máu này sẽ khiến dịch bị rò rỉ vào khoang bụng.

Sự tiến triển của cổ chướng cũng là do ảnh hưởng của hormone vasopressin. Cơ thể được lập trình bởi vasopressin để giữ khối lượng dịch do giảm thể tích tuần hoàn. Thể tích tuần hoàn giảm xuống do thể tích dịch lớn ở trong khoang bụng.

Những yếu tố khác góp phần gây cổ chướng do xơ gan bao gồm giữ natri ở thận cũng như mất khả năng bài tiết nươc của cơ thể. Giữ natri khiến cơ thể mất khả năng huy động nước tự do. Cuối cùng, tất cả những quá trình này đều tăng lên do vasopressin. 

Do những người xơ gan giữ quá nhiều natri, dự phòng và kiểm soát cổ chướng phụ thuộc vào sự hạn chế thu nạp natri/ngày xuống 4 gam.

Thuốc lợi tiểu và nằm nghỉ giúp rút dịch thừa từ cơ thể. Hơn nữa, với hầu hết bệnh nhân có cổ chướng, không cần hạn chế lượng nước uống vào. Nhớ rằng nước không phải là vấn đề, muối mới là vấn đề.

Nên nhấn mạnh rằng nằm nghỉ là một phần quan trọng trong điều trị cổ chướng. Đứng nhiều không tốt với những người có cổ chướng do trong khi đứng natri được giữ lại nhiều hơn ở thận và ít được bài tiết.

5% bệnh nhân xơ gan tiến triển xơ gan kháng điều trị, có nghĩa là không đáp ứng với thay đổi chế độ ăn và dùng thuốc lợi tiểu. Ở những bệnh nhân này, cổ chướng có thể diễn biến xấu đi, gây khó thở khi di chuyển dẫn đến mệt mỏi. Sự xuất hiện xơ gan khó chữa cùng với tình trạng chướng bụng làm da bụng căng tròn như cái trống.

Với những người mắc cổ chướng kháng trị, sử dụng thuốc hoặc tiêm tĩnh mạch để lợi tiểu như furosemide có thể có tác dụng. Tuy nhiên, nhiều người mắc cổ chướng kháng trị cần các thủ thuật xâm lấn như chọc dịch ổ bụng hoặc dẫn lưu ổ bụng.

Với chọc dịch ổ bụng, dịch thừa sẽ được dẫn ra ngoài bằng một cây kim. Đôi khi đến 5 lít dịch được dẫn ra ngoài.

Chọc dịch ổ bụng được thực hiện ở phòng cấp cứu hoặc bệnh viện. Những người bị cổ chướng kháng trị cần chọc dịch ổ bụng khi dịch tích tụ trở lại. Khoảng 60% những người có cổ chướng kháng trị thấy đỡ hơn khi được thông. Thông là giải pháp lâu dài với cổ chướng, tuy nhiên đặt shunt dẫn đến tần xuất tác dụng phụ diễn ra thường xuyên hơn- dễ thấy là bệnh não.

Các điều trị tốt nhất là điều trị nguyên nhâm- để giải quyết được tận gốc vấn đề và điều trị thay vì điều trị triệu chứng. Với hầy hết những người mắc xơ gan nặng, điều trị bằng cấy ghép gan.

Một chú ý cuối cùng, những tình trạng khác như suy tim sung huyết, viêm phúc mạc nhiễm khuẩn, u lympho và ung thư buồng trứng và ung thư tử cung cũng gây cổ chướng. Đặc điểm và biểu hiện của cổ chướng ở những tình trạng khác nhau cũng khác với cổ chướng thứ phát do xơ gan. Hơn nữa, những dạng cổ chướng được tạo ra do nhiều cơ chế khác nhau cũng cần được điều trị khác nhau.

Bình luận
Tin mới
Xem thêm