Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng thuốc mê

Gây mê là phương pháp điều trị sử dụng thuốc để ngăn bệnh nhân cảm thấy đau trong khi thực hiện thủ thuật y tế, chẳng hạn như phẫu thuật, xét nghiệm chẩn đoán hoặc thủ thuật nha khoa.

Có một số cách gây mê được sử dụng để ngăn ngừa cơn đau, như gây mê toàn thân, gây tê vùng và cục bộ. Gây mê toàn thân đưa bệnh nhân vào giấc ngủ trong khi làm thủ thuật, trong khi gây tê vùng và cục bộ giúp ngăn ngừa cơn đau khi bệnh nhân tỉnh táo.

Mặc dù có thể xảy ra hiện tượng được gọi là "phản ứng quá mẫn cảm" đối với các thủ thuật gây tê gây mê, nhưng dị ứng gây mê không phổ biến lắm. Bài viết này xem xét các nguyên nhân và triệu chứng của dị ứng gây mê và các cách để giảm nguy cơ.

Triệu chứng

Phản ứng dị ứng xảy ra khi hệ thống miễn dịch phản ứng thái quá với một chất vô hại. Các phản ứng dị ứng có thể từ nhẹ đến nặng và trong những trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể gây tử vong.

Một số triệu chứng phản ứng dị ứng phổ biến nhất với thuốc mê bao gồm:

  • Phát ban da
  • Ngứa
  • Sưng mặt, lưỡi hoặc môi

Dạng dị ứng gây mê nghiêm trọng và nguy hiểm nhất là sốc phản vệ. Trong quá trình sốc phản vệ, hệ thống miễn dịch phản ứng với thuốc mê bằng cách giải phóng các hóa chất gây ra các triệu chứng, như:

  • Chóng mặt hoặc ngất xỉu
  • Thở nhanh và nông
  • Nhịp tim quá nhanh hoặc quá chậm
  • Thở khò khè
  • Da ẩm ướt
  • Mất ý thức
  • Buồn nôn , nôn hoặc tiêu chảy

Sốc phản vệ là một tình trạng đe dọa tính mạng cần được điều trị y tế ngay lập tức, bao gồm tiêm thuốc gọi là epinephrine. Thật không may, khi bệnh nhân được gây mê toàn thân, bác sĩ sẽ khó có thể biết rằng người bệnh đang bị sốc phản vệ. Tuy nhiên sốc phản vệ do gây mê là rất hiếm, ảnh hưởng đến khoảng 1 trên 5.000 đến 25.000 bệnh nhân.

Đọc thêm bài viết: Dị ứng thực phẩm mùa lễ hội

Nguyên nhân

Một số người có thể có phản ứng miễn dịch tiêu cực với các chất mà hầu hết mọi người thì không. Dị ứng là phản ứng tích cực quá mức của cơ thể đối với một chất vô hại mà cơ thể coi là mối đe dọa tiềm tàng. Các chất gây dị ứng phổ biến bao gồm thuốc, thực phẩm, bụi hoặc nấm mốc.

Một trong những vai trò của hệ thống miễn dịch là tiêu diệt các chất có hại trong cơ thể và bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Trong những trường hợp bình thường, hệ thống miễn dịch của chúng ta nhắm vào các vi trùng có khả năng gây hại cho chúng ta, chẳng hạn như virus, vi khuẩn và độc tố.

Anesthesia with Hand Surgery - Cold Spring Plastic Surgery

Phản ứng không dị ứng với gây mê

Gây mê có thể gây ra tác dụng phụ khó chịu và đôi khi nghiêm trọng. Điều cần thiết là phải hiểu rằng những tác dụng phụ đó không giống như phản ứng dị ứng. Phản ứng dị ứng là khi hệ thống miễn dịch của cơ thể bạn phản ứng thái quá với một chất nào đó, trong khi tác dụng phụ là tác dụng không mong muốn không liên quan đến hệ thống miễn dịch.Tác dụng phụ chung của gây mê là tạm thời và thường hết trong vòng 24 giờ. Tác dụng phụ tiềm ẩn của gây mê bao gồm:

  • Đau đầu
  • Buồn ngủ
  • Đau lưng hoặc đau cơ
  • Ớn lạnh hạ thân nhiệt
  • Tiểu khó
  • Ngứa
  • Buồn nôn và nôn
  • Khó chịu hoặc bầm tím tại chỗ tiêm

Tăng thân nhiệt ác tính

Tăng thân nhiệt ác tính là một phản ứng nguy hiểm đến tính mạng nhưng hiếm gặp đối với thuốc mê, đặc trưng bởi nhiệt độ cơ thể cao bất thường. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • Co cơ
  • Sốt
  • Nhịp tim nhanh
  • Tiêu cơ vân

Trong trường hợp này cần được điều trị ngay lập tức và ngừng thuốc gây mê đối với chứng tăng thân nhiệt ác tính là điều cần thiết. Khi một người bị tăng thân nhiệt ác tính, cơ thể họ có thể phản ứng theo nhiều cách

  • Rối loạn chức năng nội tạng
  • Đau tim
  • Các vấn đề về đông máu , được gọi là đông máu nội mạch lan tỏa
  • Suy thận

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 liệu pháp đặc biệt dành cho chứng dị ứng theo mùa

Thiếu Pseudocholinesterase

Thiếu Pseudocholinesterase là một tình trạng khiến bệnh nhân rất nhạy cảm với một số loại thuốc giãn cơ được sử dụng trong gây mê. Thuốc giãn cơ, hoặc chất ức chế thần kinh cơ (NMBAs), là loại thuốc thường được sử dụng để giữ cho bệnh nhân nằm yên và bình tĩnh trong các thủ thuật y tế. Loại thuốc gây mê này được sử dụng phổ biến nhất trong quá trình đặt nội khí quản và thở máy. Trong những trường hợp bình thường, thuốc bị phân hủy rất nhanh, thường là trong vòng vài phút. Nhưng với sự thiếu hụt pseudocholinesterase, bệnh nhân không chuyển hóa thuốc trong thời gian dài hơn, đôi khi thậm chí trong vài giờ. Thuốc giãn cơ cũng khiến cơ hoành, một cơ xương mỏng ở đáy ngực, thư giãn và khiến mọi người khó thở. Những bệnh nhân này có thể cần thở máy để giúp họ thở cho đến khi thuốc được chuyển hóa.

Giảm nguy cơ dị ứng

Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ gây mê thường sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau để giữ cho bệnh nhân thoải mái và an toàn. Tuy nhiên, một số người nhạy cảm với thuốc hơn có nhiều khả năng bị sốc phản vệ hơn những người khác.

Nếu bạn có tiền sử cá nhân hoặc gia đình bị dị ứng hoặc sốc phản vệ, hãy nói chuyện bác sĩ về nguy cơ dị ứng gây mê và tiền sử dị ứng khiến bạn có nguy cơ dị ứng cao hơn với các loại thuốc dùng để gây mê trong các thủ thuật y tế. Xác định rủi ro trước khi phẫu thuật sẽ giúp bác sĩ lập kế hoạch phù hợp và cảnh giác với các phản ứng dị ứng tiềm ẩn trong và sau khi phẫu thuật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những biến chứng có thể xảy ra khi gây mê

BS Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 02/05/2024

    Người làm việc ca đêm tăng nguy cơ bị béo phì

    Ngoài giấc ngủ bị gián đoạn, những người làm việc ban đêm còn phải đối mặt với thói quen ăn uống bị thay đổi, giảm hoạt động thể chất và sự thay đổi nội tiết tố, góp phần làm tăng nguy cơ béo phì. Người làm ca đêm cần chú ý chăm sóc cơ thể nhằm hạn chế mức độ ảnh hưởng, đảm bảo sức khoẻ để làm việc hiệu quả, an toàn.

  • 02/05/2024

    4 dấu hiệu trên da "tố" bạn có thể bị dị ứng rượu

    Bạn có thể đã nghe nói về dị ứng đậu phộng, sữa hoặc đậu nành, nhưng bạn đã bao giờ gặp thuật ngữ dị ứng rượu chưa? Cũng giống các loại dị ứng thực phẩm khác, dị ứng rượu là một vấn đề sức khỏe đáng quan tâm.

  • 02/05/2024

    8 lợi ích tuyệt vời của đi bộ thể dục

    Đi bộ không chỉ là hình thức tập thể dục đơn giản mà hầu hết mọi người đều có thể thực hiện mà còn là một hoạt động đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể. Dưới đây là 10 lý do khiến bạn muốn bắt đầu ngay hay tiếp tục duy trì hoạt động lành mạnh này:

  • 02/05/2024

    Giảm nguy cơ sa sút trí tuệ khi về già nhờ 8 thói quen lành mạnh

    Chứng sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimer hiện chưa có biện pháp điều trị. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện thói quen sinh hoạt lành mạnh ngay từ sớm để giảm nguy cơ suy giảm chức năng nhận thức khi về già.

  • 01/05/2024

    5 sai lầm phổ biến khi tắm gây hại cho làn da

    Tắm là nhu cầu vệ sinh cơ bản và cần thiết của mỗi con người. Nhưng nhiều người trong chúng ta khi tắm thường mắc phải một số sai lầm dẫn đến tác hại không hề nhỏ đối với sức khỏe làn da.

  • 01/05/2024

    Tiêu chí lựa chọn dầu ăn tốt cho sức khỏe

    Dầu ăn là nguyên liệu quen thuộc trong căn bếp của mỗi gia đình. Khi nấu ăn với dầu hàng ngày, bạn nên lựa chọn dầu ăn đáp ứng được các tiêu chí tốt cho sức khỏe.

  • 01/05/2024

    Những nguy hiểm của thừa cân có thể bạn không biết

    Thừa cân là một vấn đề ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại ngày nay do mất cân bằng dinh dưỡng và lối sống ít vận động, thiếu khoa học. Vấn đề này đang làm suy giảm sự tự tin và đẩy con người ta tiến gần hơn đến các nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe.

  • 01/05/2024

    5 dấu hiệu cảnh báo bệnh đái tháo đường bạn nên biết

    Đái tháo đường là căn bệnh phổ biến và đang có xu hướng trẻ hóa. Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo bệnh có vai trò quan trọng trong việc điều trị.

Xem thêm