Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bạn cần biết: Tiết sữa non khi mang thai

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể bạn sẽ trải qua rất nhiều thay đổi để chuẩn bị cho việc sinh nở và nuôi con. Những thay đổi này bao gồm cả những thay đổi về vú và một hiện tượng lý thú, tiết sữa non.

Bạn cần biết:Tiết sữa non khi mang thai

Tùy theo tuổi thai, vú sẽ phát triển hơn - đó là một phần tất yếu của quá trình mang thai do tác động của các hormone liên quan đến thai kỳ. Bạn sẽ thấy rằng ngực mình ngày càng lớn hơn và nhạy cảm hơn trước, đặc biệt là trong 3 tháng cuối của thai kỳ. Núm vú và quầng vú có thể sẽ tối màu hơn và trở nên lớn hơn. Các tĩnh mạch trên bầu vú nổi rõ hơn dưới da, các hạt Montgomery - là đầu của các ống tuyến vú - trở nên to hơn và nổi rõ hơn ở quầng vú.

Nhưng thay đổi làm bạn ngạc nhiên nhất trong khi mang thai, nhất là khi mang thai lần đầu có lẽ là việc tiết ra sữa non từ núm vú. Thời điểm bắt đầu tiết sữa non và lượng sữa non tiết ra sẽ khác nhau ở mỗi thai phụ và bạn không nên lo lắng về việc đó.

Sữa non là gì?

Sữa non là sữa mà cơ thể tiết ra trước khi sữa mẹ thực sự được tiết ra. Sữa non là chất lỏng như nước, hơi ngọt và rất dễ tiêu hóa với trẻ nhỏ. Thông thường, sữa non được sản xuất ra từ 3 tháng giữa thai kỳ nhưng bạn thường chỉ nhận thấy rõ vào thời kỳ trước khi sinh.

Khi cơ thể bạn bắt đầu sản xuất ra sữa non thì sữa non hơi đặc và có màu hơi vàng. Càng gần ngày sinh, sữa non sẽ nhạt màu dần và gần như trong suốt vào thời điểm bạn sinh nở. Nếu bạn quyết định sẽ nuôi con bằng sữa mẹ, sữa non là sữa mà em bé của bạn sẽ bú trong khoảng 3-4 ngày đầu tiên, trước khi được bú sữa mẹ thật sự.

Sữa non khác với sữa mẹ mà cơ thể sản xuất ra sau khi sinh 3-4 ngày. Trong khoảng vài ngày đến hàng tuần, cơ thể bạn sẽ tiết ra sữa mẹ thực sự, và đây mới là nguồn sữa nuôi dưỡng con bạn cho đến khi bé cai sữa.

Theo khuyến nghị của tổ chức La Leche League International, sữa non rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng đặc biệt cho trẻ mới sinh, vì các lý do sau:

  • Ít chất béo
  • Có hàm lượng protein và carbohydrate cao
  • Có chứa các kháng thể để tăng cường miễn dịch cho em bé 
  • Có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho em bé mới sinh

Nhiều nghiên cứu cho thấy, trẻ được bú sữa non sớm ngay sau sinh và được bú mẹ sẽ phát triển tốt hơn, ít mắc bệnh hơn và thậm chí có chỉ số IQ cao hơn. Do vậy, các bà mẹ được khuyến cáo cho trẻ bú ngay sau khi sinh, dù vú bạn đã tiết ra sữa hay chưa. Bú mẹ sớm sẽ giúp trẻ hấp thu được lượng sữa non ít ỏi và đồng thời sẽ kích thích mẹ tiết ra nhiều sữa hơn.

Sữa non còn có tác dụng như một chất nhuận tràng. Điều này rất quan trọng vì sữa non sẽ giúp con bạn thải ra phân trong những lần đại tiện đầu tiên. Phân trong những lần đầu tiên của trẻ được gọi là phân su và có màu tối. Phân su sẽ giúp em bé của bạn thải ra các chất cặn bã, được gọi là bilirubin. Thải ra được lượng bilirubin thừa, con bạn sẽ tránh được hoặc giảm bớt hiện tượng vàng da sơ sinh.

Kháng thể trong sữa mẹ có thể giúp bảo vệ con bạn khỏi các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Lượng kháng thể trong sữa non nhiều hơn rất nhiều so với sữa mẹ sau này. Khi sữa mẹ bắt đầu được sản xuất để thay thế sữa non, lượng kháng thể trong sữa sẽ giảm đi, nhưng thay vào đó, lượng sữa sẽ tăng lên. Do vậy, chỉ cần bạn cho bé bú sữa non, hệ miễn dịch của bé sẽ được bảo vệ tốt nhất cho đến tận 6 tháng sau khi sinh.

Sữa non còn chứa rất nhiều tế bào bạch cầu. Những tế bào này có thể giúp chống lại vi khuẩn và virus có hại. Sữa non cũng rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ. Khi sinh ra, hệ tiêu hóa của trẻ còn rất yếu, sữa non sẽ bảo vệ đường tiêu hóa của trẻ và giúp loại bỏ các chất lạ.

 
Tại sao lại tiết ra sữa non khi mang thai?

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể bạn sẽ bắt đầu sản xuất ra sữa mẹ. Việc này có thể dẫn đến việc tiết ra một vài giọt sữa ở một hoặc cả hai bên vú. Đây là một hiện tượng hết sức bình thường.

Tiết sữa non cũng có thể xảy ra khi vú của bạn được mát xa hoặc kích thích. Không nên hoảng loạn nếu bạn thấy vú mình tiết ra sữa. Tuy nhiên, nếu vú bạn không tiết ra sữa, bạn cũng không phải lo lắng. Bạn có thể cố để tiết ra vài giọt sữa bằng cách bóp quầng vú của bạn một cách nhẹ nhàng. Kể cả khi bạn đã làm như vậy, đôi khi sữa vẫn không chảy ra. Nhưng đó không phải là dấu hiệu của việc không đủ sữa hoặc cũng không phải là dấu hiệu cho thấy bạn sẽ gặp vấn đề khi nuôi con bằng sữa mẹ sau này.

Khi nào hiện tượng đó sẽ xảy ra?

Hiện tượng tiết sữa non xảy ra rất khác nhau ở mỗi người. Một số phụ nữ thậm chí không bao giờ nhận thấy hiện tượng này. Ngược lai, có một vài phụ nữ có thể tiết ra nhiều sữa non hơn, nhất là những tháng cuối của thai kỳ.

Việc tiết sữa vào thời điểm cuối 3 tháng đầu hoặc đầu 3 tháng giữa là rất bình thường (3 tháng giữa là thời gian phổ biến nhất xảy ra hiện tượng tiết sữa). Càng gần ngày sinh, lượng sữa non tiết ra sẽ nhiều hơn.

Bạn có thể làm gì?

Nếu bạn lo lắng về hiện tượng tiết sữa non, hoặc bạn dường như tiết nhiều sữa non hơn mẹ bầu khác, bạn có thể sử dụng miếng lót bên trong áo ngực của bạn để tránh thấm sữa ra ngoài.

Hãy trao đổi với các phụ nữ khác, nhât là mẹ, chị của mình để thấy rằng hiện tượng này rất thường gặp ở các bà mẹ mang thai.

Nếu bạn còn bất cứ băn khoăn gì, hãy hỏi ý kiến các bác sỹ để được giải thích đầy đủ hơn.

Và, cuối cùng, nếu bạn quyết định nuôi con bằng sữa mẹ, bạn nên quen dần với hiện tượng này bởi đây là biểu hiện chứng tỏ cơ thể bạn đã sẵn sàng cho việc sản xuất sữa và nuôi con sau này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tiết sữa khi không mang thai: có gì bất thường?

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

  • 28/11/2025

    Bảo vệ sức khỏe xương khớp khi thời tiết lạnh

    Thời tiết lạnh giá và chuyển mùa thường làm gia tăng các vấn đề về xương khớp, gây ra tình trạng đau cứng khớp và khó khăn khi vận động. Sự thay đổi của nhiệt độ và độ ẩm có thể làm các mô cơ giãn nở, tạo áp lực lên khớp, dẫn đến cảm giác đau nhức hoặc tê cứng.

  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

Xem thêm