Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 nguyên nhân đáng ngạc nhiên của chứng mất trí nhớ

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc ghi nhớ mọi thứ, có thể bạn đã bị mắc bệnh Alzheimer - nhưng đó không phải là nguyên nhân duy nhất của chứng mất trí nhớ.

5 nguyên nhân đáng ngạc nhiên của chứng mất trí nhớ

Bạn không thể tìm thấy chìa khóa của bạn hoặc bạn quên 1 cuộc hẹn. Đối với nhiều người ở độ tuổi trung niên trở lên, tình trạng hay quên như vậy tưởng như đơn giản nhưng lại rất đáng sợ vì nó làm tăng nỗi lo lắng bị mắc bệnh Alzheimer.

Nhưng theo Viện nghiên cứu quốc gia về lão hóa Hoa Kỳ, không phải chỉ có bệnh Alzheimer dẫn đến chứng đáng trí. Mất trí nhớ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và do rất nhiều nguyên nhân khác nhau.

"Các bệnh nhân đã từng bị chứng mất trí nhớ có thể mô tả các triệu chứng của họ tương tự nhau, nhưng bác sĩ có thể chỉ ra được bộ phận nào của não bộ đang bị ảnh hưởng," Bác sĩ Seth Gale, nhà thần kinh học tại Brigham và Bệnh viện phụ khoa ở Boston cho biết

Ông chỉ ra những việc như dùng nhiều loại thuốc khác nhau, bị trầm cảm nặng và mất ngủ có thể dẫn đến các bệnh về trí nhớ."Khi bạn đi sâu và tìm hiểu điều gì đang thực sự xảy ra với chức năng của não, bạn có thể trấn anđược tinh thần của một ai đó. Những người đóhoàn toàn có khả năng học tập và lưu trữ thông tin nhưng do tình trạng quá tải về tinh thần nên họ đang gặp rắc rối,"Tiến sĩ Gale nói.

“Hãy trao đổi với bác sĩ những điều bạn đang lo lắng về bộ nhớ của mình để các nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệnh của bạn có thể được giải quyết. Việc thảo luận về các triệu chứng và thực hiện 1 số xét nghiệm, có thể là chụp cộng hưởng từ (MRI) sẽ giúp bác sĩ xác định được những gì đang ảnh hưởng đến trí nhớ của bạn”

Vớ inhiều trường hợp bị mất trí nhớ thì 1 trong các vấn đề sau đây có thể là nguyên nhân

1. Hội chứng ngưng thở lúc ngủ

Chứng rối loạn giấc ngủ thông thường này (có thể điều trị được) gây nên tình trạng ngừng thở trong 1 thời gian ngắn và liên tục suốt đêm. Theo bác sĩ Constantine Lyketsos, giám đốc Trung tâm điều trị bệnh về trí nhớ và Alzheimer tại Bệnh viện Johns Hopkins, đồng thời là giáo sư trưởng khoa tâm thần học tại Trung tâm Y tế Johns Hopkins Bayview “Nó có liên quan đến chứng mất trí nhớ và loạn thần. Bạn có thể đã mắc hội chứng đó nếu bạn thức dậy với 1 cơn đau đầu và cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày, hoặc nếu vợ/chồng bạn phàn nàn về những tiếngngáy to”.

Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Neurosciencechỉ ra rằng:nếu không được điều trị, chứng ngưng thở khi ngủ sẽ ảnh hưởng đến sự ghi nhớ về định hướng không gian. Loại trí nhớ này bao gồm việc có thể nhớ được phương hướng hoặc nơi bạn để đồ vật như chìa khóa của bạn.Nghiên cứu còn cho thấy giấc ngủ sâu (tên gọi khác là giấc ngủ chuyển động mắt nhanh - REM), đóng vai trò quan trọng trong việc ghi nhớ.

Một cách giải thích khác là đối với những người bị chứng ngưng thở khi ngủ thì sự cung cấp oxy cho não bộ bị gián đoạn tới hàng trăm lần trong 1 đêm, theo bác sĩ Lyketsos."Bộ não bị căng thẳng làm con người thức dậy".Chấn thương do hội chứng ngưng thở khi ngủ có thể biểu hiện thành 1 loạt các triệu chứng mất trí nhớ

2. Bệnh đột quỵ thầm lặng

Tiến sĩ Gale cho biết: Sự thay đổi rõ rệt trong khả năng tư duy và di chuyển bình thường có thể là do đột quỵ gây tắc nghẽn các mạch máu não chính. Rối loạn nhẹ về trí nhớ cũng có thể phát triển dần dần sau 1 cơn đột qụy thầm lặng làm ảnh hưởng đến các mạch máu nhỏ.Những thay đổi này về chức năng não (có thể nhẹ hoặc rất nặng) được gọi là suy giảm nhận thức liên quan mạch máu.

Bộ não bị tổn thương nặng nề nếu bị chặn hoặc giảm lưu lượng máu cung cấp dẫn đến mất các oxy và chất dinh dưỡng thiết yếu.Những người bị mất trí nhớ có nguy cơ cao bị đột quỵVà 1 nghiên cứu được công bố trên tạp chí Stroke cho thấy mất trí nhớ có thể là một dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ.

3. Sử dụng thuốc

Mất trí nhớ có thể là 1 dấu hiệu cho thấy thuốc của bạn cần phải được điều chỉnh.Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến trí nhớ theo Cục Quản lý Dược phẩm và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) bao gồm:

  • Thuốc ngủ
  • Thuốc kháng histamin
  • Thuốc chống lo âu
  • Thuốc chống trầm cảm
  • Một số thuốc giảm đau
  • Thuốc giảm cholesterol
  • Thuốc điều trị tiểu đường

FDA cũng cảnh báo nhữngthuốc hạ cholesterol (gọi là statin) có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc các tác dụng phụ liên quan đến đảo ngược nhận thức, bao gồm chứng mất trí nhớ và suy nghĩ nhầm lẫn.

Một loại thuốc thường được chỉ định cho tiểu đường typ 2 là metformin cũng đã được xác định là liên quan đến các rối loạn về trí nhớ.1 nghiên cứu được công bố trên Diabetes Care phát hiện rằng những người có bệnh tiểu đường mà dùng thuốc này có khả năng nhận thức kém hơn so với những người không dùng thuốc.

4. Thiếu hụt chất dinh dưỡng

Tình trạng thiếu vitamin B12, một trong những vitamin B rất cần thiết cho các chức năng bình thường của hệ thần kinh có thể dẫn đến sự nhầm lẫn trong nhận thức và thậm chí làmất trí nhớ.Mỗi ngày, cơ thể bạn nên hấp thu khoảng 2,4 microgram B12 qua ăn uống từ các nguồn tự nhiên như các sản phẩm từ sữa, thịt, cá hoặc từ các loại thực phẩm giàu vitamin B12 như ngũ cốc tăng cường.

5. Stress, lo lắng, và trầm cảm

Lyketsos cảnh báo: tình trạng căng thẳng hoặc lo âu nhiều có thể dẫn đến các vấn đề về sự chú ý và trí nhớ. Điều này đặc biệt phổ biến ở những người làm các công việc, chức vụ quan trọng và không được ngủ ngon giấc.Thông thường việc giảm bớt căng thẳng có thể cải thiện được trí nhớ, Lyketsos cho biết

Theo 1 nghiên cứu được công bố trên tạp chí Pharmacy & BioAllied Sciences, tình trạng bị stress mãn tính nhưng không được điều trị có thể dẫn đến hiện tượng trầm cảm và có thể ảnh hưởng đến các chức năng của não.Một rối loạn cảm xúc có thể được cải thiện bởi việc uống thuốc và tư vấn, theo ghi chú của Viện quốc gia về lão hóa.

Những nguyên nhân ít gặp của chứng mất trí nhớ

Các trình trạng khác có thể dẫn đến các vấn đề với trí nhớ bao gồm:

Nhiễm trùng:

Mất trí nhớ có thể là do nhiễm trùng nghiêm trọng xung quanh não bộ, bao gồm giang mai thần kinh, Gale cho biết.

Chấn thương đầu:

Theo Viện nghiên cứu quốc gia Hoa Kỳ về rối loạn thần kinh và đột quỵ, các triệu chứng của 1 chấn thương não nhẹ có thể bao gồm nhận thức sai lệch và gặp vấn đề về việc ghi nhớ và tập trung.

Khối u:

Hiệp hội u não Hoa kỳ cho biết: bộ nhớ và khả năng xử lý thông tin có thể bị ảnh hưởng bởi các khối u ở não. Ngoài ra, các phương pháp điều trịkhối u có thể ảnh hưởng đến trí nhớ của bạn, bao gồm phẫu thuật não, hóa trị hoặc xạ trị.

Nghiện rượu, lạm dụng thuốc:

Lyketsos cho biết, cả hai chứng nghiện rượu và lạm dụng thuốc có thể ảnh hưởng đến trí nhớ.Một nghiên cứu được xuất bản trong tạp chí Neurology chỉ ra rằng những người đàn ông nghiện rượu nặng cho thấy dấu hiệu suy giảm tinh thần sớm hơn so với những người ít uống 1-6 năm.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Lười vận động sẽ tăng nguy cơ mất trí nhớ?

CTV Hồng Phúc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Everydayhealth
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm