Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ung thư và mang thai - Phần 1

Ung thư trong khi mang thai thường hiếm gặp. Bởi vì hiếm gặp, hiện không có nhiều nghiên cứu về vấn đề này. Chúng ta dự đoán rằng số phụ nữ được chẩn đoán ung thư trong quá trình mang thai sẽ tăng lên bởi vì xu thế phụ nữ có thai ở độ tuổi cao hơn, trong khi nguy cơ mắc hầu hết các loại ung thư cũng tăng dần theo tuổi.

Việc không có quá nhiều thông tin sẵn có về ung thư trong quá trình mang thai khiến bạn khó khăn khi phải đưa ra một lựa chọn đúng đắn. Bạn băn khoăn liệu ung thư và việc điều trị ung thư sẽ ảnh hưởng thế nào đến cơ thể bạn và em bé. Một số biện pháp điều trị thì an toàn cho thai nhi trong suốt quá trình mang thai hoặc trong một số thời điểm nào đó, một số biện pháp khác lại không an toàn trong bất cứ thời điểm nào của thai kì. Hầu hết ung thư không truyền từ người mẹ sang thai nhi mặc dù một số loại ung thư có thể ảnh hưởng đến nhau thai. Những tiến bộ hiện tại trong điều trị ung thư kết hợp với quá trình kiểm soát chặt ché sẽ đảm bảo cho em bé được ra đời trong những điều kiện tốt nhất có thể.

Các loại ung thư

Bản thân quá trình mang thai không gây nên ung thư, và những phụ nữ trong quá trình mang thai cũng không có nguy cơ mắc ung thư cao hơn so với phụ nữ không mang thai.

Một số loại ung thư phổ biến được chẩn đoán trong thai kì

  • Ung thư vú
  • Ung thư cổ tử cung
  • U lympho Hodgkin và U lympho không Hodgkin
  • Ung thư buồng trứng
  • Ung thư hắc tố
  • Ung thư máu
  • Ung thư tuyến giáp
  • Ung thư đại tràng

Ung thư não, xương và phổi… cũng có thể xuất hiện nhưng chúng rất hiếm gặp.

Chẩn đoán ung thư khi mang thai

Những triệu chứng như buồn nôn, nôn, đầy hơi, xuất huyết tiêu hóa, mệt mỏi và đau đầu thường xuất hiện trong thai kì. Đôi khi những triệu chứng thường gặp này cũng có liên quan đến một loại ung thư nào đó. Điều quan trọng là hãy thông báo cho bác sĩ các triệu chứng của bạn nếu chúng kéo dài suốt thai kì hay khi chúng không còn là triệu chứng phổ biến ở một giai đoạn nào đó của thai kì nữa.

Đôi khi ung thư được phát hiện sớm khi khám thai định kì, chẳng hạn như Pap test có thể phát hiện ung thư cổ tử cung hay siêu âm có thể phát hiện ung thư buồng trứng trong giai đoạn sớm.

Nếu nghi ngờ ung thư, bạn có thể lo lắng về những biện pháp được sử dụng để chẩn đoán xác định ung thư. Ví dụ bạn lo lắng các tia phóng xạ trong chụp Xquang hay CT scan có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên

  • Nghiên cứu chỉ ra rằng nồng độ phóng xạ được sử dụng trong chụp Xquang xác định ung thư quá thấp để gây hại cho bào thai.
  • Chụp CT scan sử dụng một nồng độ phóng xạ cao hơn Xquang để cung cấp những hình ảnh rõ hơn các cấu trúc và cơ quan sâu bên trong. Chúng rất có giá trị để chẩn đoán ung thư cũng như đánh giá sự di căn. Nhưng CT scan chỉ được bác sĩ chỉ định khi thực sự cần thiết cho việc điều trị tình trạng ung thư của bạn.
  • Mức độ ảnh hưởng của phóng xạ tới bào thai phụ thuộc vào giai đoạn của thai kì, số lượng và biện pháp, nồng độ phóng xạ sử dụng cũng như mức độ bào thai được bảo vệ khỏi phóng xạ. Kim loại chì thường được sử dụng để bảo vệ vùng bụng của người mẹ trong quá trình chụp để làm giảm ảnh hưởng của phóng xạ đến mức thấp nhất.

Chụp cộng hưởng từ (MRI) và siêu âm được cho là an toàn trong suốt thai kì vì không sử dụng tia phóng xạ. Khám lâm sàng và sinh thiết cũng an toàn và là công cụ quan trọng để chẩn đoán ung thư.

Điều trị ung thư khi mang thai

Điều trị ung thư trong quá trình mang thai rất phức tạp. Nhiều người cho rằng các biện pháp điều trị ung thư khi mang thai sẽ ảnh hưởng xấu đến bà mẹ và thai nhi. Trong quá khứ bác sĩ thường đình chỉ và chấm dứt thai nghén đối với các bà mẹ cũng vì lí do này.

Trước khi bắt đầu bất kì liệu trình điều trị nào bác sĩ sản khoa sẽ xác định tuổi thai, sự phát triển hoàn thiện và ngày dự sinh. Một đội ngũ chăm sóc y tế tập hợp bác sĩ các chuyên khoa liên quan sẽ đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất cho bà mẹ và thai nhi. Biện pháp điều trị đối với phụ nữ có thai cũng giống như phụ nữ không có thai, nhưng cách thức và thời điểm điều trị cần thay đổi phù hợp. Những yếu tố ảnh hưởng đến liệu trình điều trị:

  • Vị trí ung thư
  • Loại ung thư
  • Giai đoạn ung thư
  • Tuổi của thai nhi
  • Nguyện vọng của bà mẹ

Một số biện pháp điều trị có thể gây ảnh hưởng đến bào thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu của thai kì, đây là giai đoạn hình thành và phát triển cơ quan tổ chức của thai nhi. Đôi khi quá trình điều trị có thể bị trì hoãn tới những thời điểm muộn hơn, 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối của thai kì. Khi ung thư được chẩn đoán trong những giai đoạn muộn của thai kì, việc điều trị còn có thể được hoãn lại sau khi em bé ra đời.

Trong giai đoạn sớm của một vài loại ung thư, chẳng hạn như giai đoạn sớm của ung thư cổ tử cung sẽ là an toàn nếu tiếp tục thai kì và trì hoãn điều trị đến lúc em bé đã ra đời.

(...) còn tiếp

Mời các bạn đón đọc bài viết phần 2 tại website Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ung thư hắc tố (melanoma)

Bs.Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Cancer
Bình luận
Tin mới
  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

Xem thêm