Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Zona có tái phát không?

Mặc dù đã từng bị zona nhưng bạn vẫn có thể bị zona lần thứ 2. Trường hợp này ít gặp hơn và còn được gọi là zona tái phát.

Bệnh Zona có tái phát không?

Virus varicella-zoster là virus gây bệnh zona và cũng là tác nhân gây bệnh thủy đậu. Sau khi bạn bị thủy đậu và đã điều trị khỏi thì virus này vẫn còn tồn tại trong các tế bào thần kinh và có thể tái hoạt động trở lại gây ra bệnh zona. Zona cũng là một dạng mụn nước herpes. Bất kì ai đã từng bị thủy đậu sẽ có khả năng bị zona sau đó.

 Zona thường chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể. Mụn nước có thể xuất hiện ở cánh tay, fđùi, đầu, tai, mắt.

heo ước tính có khoảng 1 triệu người Mỹ bị zona mỗi năm. Cứ 3 người Mỹ lại có một người sẽ bị zona trong suốt cuộc đời của họ, và khoảng 68% trong số này xuất hiện từ 50 tuổi trở lên. Những người sống tới 85 tuổi thì có 50% khả năng phát triển bệnh này.

Triệu chứng của zona và zona tái phát

Triệu chứng đầu tiện của zona thường gặp là đau, cảm giác tê bì, nóng rát. Sau một vài ngày thì ở khu vực này xuất hiện những mụn nước màu đỏ, mọc thành chùm. Những triệu chứng khác bao gồm:

  • Ngứa
  • Da nhạy cảm, dễ bị kích thích
  • Mệt mỏi và cảm giác giống như cảm cúm
  • Nhạy cảm với ánh sáng
  • Cảm giác gai rét

Zona tái phát cũng có các triệu chứng giống như vậy và thường xảy ra ở vị trí cũ. Khoảng 45% các trường hợp, các mụn nước sẽ mọc ở vị trí khác.

Zona có hay tái phát không?

Theo một nghiên cứu được thực hiện năm 2011 tại Minnesota trong vòng 7 năm, tỉ lệ tái phát zona lần thứ 2 chỉ gặp ở 5,7-6,2% các trường hợp.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguy cơ tái phát zona lần thứ 2 tương đương với nguy cơ mắc zona lần đầu.

Chưa có nhiều nghiên cứu về khoảng thời gian giữa 2 lần tái phát. Ở nghiên cứu này, zona tái phát từ 96 ngày cho đến 10 năm sau khi bị nhiễm zona lần đầu. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ khảo sát trong khoảng thời gian 12 năm.

Yếu tố nguy cơ

Những người có hệ thống miễn dịch kém có nhiều khả năng tái phát zona. Một nghiên cứu đã chỉ ra có 12% tái phát zona ở những người có hệ miễn dịch bị tổn thương hoặc suy yếu, tỷ lệ này cao gấp 2,4 lần so với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Bạn có thể có hệ miễn dịch yếu nếu:

  • Đang điều trị hóa trị hoặc xạ trị
  • Ghép tạng
  • Bị HIV/ AIDS
  • Sử dụng corticoid liều cao (ví dụ prednisone)

Bên cạnh đó, các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

  • Lần mắc zona đầu tiên bị đau nhiều và kéo dài hơn 30 ngày
  • Giới nữ
  • Trên 50 tuổi

Nếu bạn có một hoặc nhiều người thân mắc zona thì nguy cơ mắc zona của bạn cũng tăng lên.

Điều trị

Điều trị zona tái phát cũng giống như điều trị zona lần đầu.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị zona tái phát, hãy đến gặp bác sĩ. Uông các thuốc kháng virus như acyclovir (Zovirax), valacyclovir (Valtrex), hoặc famciclovir (Famvir) có thể làm giảm mức độ nặng cũng như thời gian mắc bệnh.

Bác sĩ có thể kê các thuốc giảm đau, gây ngủ như:

  • Miếng dán giảm đau chứa lidocain.
  • Các thuốc chống động kinh như gabapentin (Neurontin, Gralise, Horizant) và pregabalin (Lyrica), làm giảm đau bằng cách giảm hoạt động thần kinh.
  • Các thuốc chống trầm cảm như duloxetine (Cymbalta) và nortriptyline (Pamelor) có tác dụng giảm đau và gây ngủ.
  • Thuốc giảm đau opioid có tác dụng giảm đau mạnh, nhưng chúng có tác dụng phụ như chóng mặt, lơ mơ, và gây nghiện.

Bạn có thể tắm nước mát để giảm bớt ngứa, hoặc áp dụng chườm lạnh vào vùng bị ảnh hưởng. Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng cũng rất quan trọng.

Tiên lượng

Zona sẽ khỏi hoàn toàn trong khoảng từ 2-6 tuần.

Khoảng 2% các trường hợp vẫn còn cảm giác đau sau khi tổn thương đã lành hẳn. Đây gọi là chứng đau thần kinh sau zona. Nó có thể kéo dài 5 năm hoặc hơn. Nguy cơ mắc tăng lên theo tuổi.

Phòng bệnh

Zona tái phát không thể phòng được. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ bằng việc tiêm vắc-xin, kể cả sau khi bạn đã bị zona.

Một nghiên cứu quy mô lớn cho thấy rằng những người có tiêm phòng bệnh zona giảm 51% mắc bệnh. Đối với những người 50-59 tuổi, tiêm phòng zona làm giảm nguy cơ 69,8% mắc bệnh.

Những người được tiêm phòng zona thường có ít các trường hợp mắc zona mức độ nặng. Tiêm phòng cũng làm giảm 66% trường hợp bị đau sau zona.

Các bác sĩ khuyến cáo tiêm vắc-xin zona cho người trên 50 tuổi nhưng không tiêm cho những người bị suy giảm miễn dịch.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: Những dấu hiệu sớm của bệnh zona thần kinh thường bị bỏ qua

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 26/04/2024

    Nguyên nhân gây ngứa đa xơ cứng và cách điều trị

    Các rối loạn về giác quan, bao gồm cả cảm giác ngứa, có thể xảy ra trong bệnh đa xơ cứng. Đôi khi, những cảm giác này có thể là dấu hiệu sớm của bệnh.

  • 26/04/2024

    5 loại thực phẩm không nên ăn cùng chuối

    Mặc dù chuối là một loại trái cây giàu dinh dưỡng nhưng theo y học cổ truyền Ấn Độ, sự kết hợp chuối và một số thực phẩm sẽ gây khó chịu cho hệ tiêu hóa đối với một nhóm người.

  • 26/04/2024

    Chế độ ăn cho người bị nhiễm vi khuẩn HP

    Cùng với tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa loét dạ dày do nhiễm vi khuẩn HP.

  • 26/04/2024

    Tại sao cần tiêm vaccine phòng uốn ván?

    Uốn ván là một căn bệnh nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cơ và dây thần kinh của cơ thể nhưng có thể phòng ngừa được. Nó thường gây co thắt, tạo cảm giác đau đớn và cứng cơ hàm. Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng và dễ dàng phòng ngừa bằng tiêm chủng. Nguyên nhân là do độc tố được tạo ra bởi bào tử của vi khuẩn Clostridium tetani. Những vi khuẩn này sống trong môi trường, bao gồm cả trong đất, bụi và phân động vật.

  • 26/04/2024

    Vì sao da đầu đổ nhiều mồ hôi và cách cải thiện?

    Da đầu đổ nhiều mồ hôi khiến tóc bết, khó chịu, ngứa ngáy và tăng nguy cơ các bệnh về da. Tìm hiểu nguyên nhân tình trạng nhiều mồ hôi da đầu cũng như cách khắc phục tại nhà.

  • 26/04/2024

    Nguyên nhân khiến da mỏng hơn

    Làn da mỏng manh là làn da dễ bị nẻ và tổn thương. Đó là một vấn đề phổ biến ở người lớn tuổi. Khi bạn già đi, các lớp da của bạn sẽ mỏng đi và trở nên mỏng manh hơn. Tuy nhiên, có một số yếu tố khác ảnh hưởng đến độ dày của da. Ngay cả những rối loạn và việc sử dụng thuốc cũng có thể góp phần làm mỏng da.

  • 25/04/2024

    10 mẹo để loại bỏ nếp nhăn biểu cảm

    Nếp nhăn biểu cảm là những đường nhăn trên khuôn mặt xuất hiện khi chúng ta cử động cơ mặt. Chúng thường xuất hiện ở những vùng da mỏng manh như trán, giữa hai lông mày và xung quanh mắt và miệng.

  • 25/04/2024

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu hụt protein

    Protein là một chất dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe. Khi cơ thể thiếu hụt protein sẽ xuất hiện một số dấu hiệu cảnh báo..

Xem thêm