Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mối liên quan giữa viêm gan C và tiểu đường

Bệnh tiểu đường đang có xu hướng tăng lên. Theo số liệu của Tổ chức y tế thế giới (WHO) năm 2014, số người bị tiểu đường trên toàn cầu là 422 triệu và đang tăng nhanh, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, theo điều tra năm 2001, tỷ lệ người mắc bệnh ĐTĐ tại khu vực nội thành của 4 thành phố lớn là 4%, đến năm 2008 tỷ lệ chung toàn quốc là 5,7% và đến nay đã hơn 6%.

Các thói quen sống tốt cho sức khỏe có thể giúp bạn dự phòng được bệnh tiểu đường typ 2. Nhưng, thói quen sống không phải là nguyên nhân duy nhất góp phần làm bệnh tiểu đường typ 2 phát triển.

Virus viêm gan C (HCV) cũng thường đi kèm với việc phát triển bệnh tiểu đường. Và một số người bị bệnh tiểu đường cũng sẽ thường bị viêm gan mãn tính.

Cách thông thường nhất khiến một người bị nhiễm virus viêm gan C là thông qua việc tiếp xúc với máu bị nhiễm virus. Việc này có thể xảy ra do:

  • Tiêm thuốc bằng kim tiêm đã từng dùng bởi người nhiễm bệnh
  • Dùng chung các đồ dùng cá nhân, ví dụ như dao cạo râu của người nhiễm bệnh
  • Xăm mình hoặc xỏ khuyên bằng kim tiêm có dính máu bị nhiễm virus.

Hiện chưa có vaccine để dự phòng hoặc điều trị viêm gan C. Do vậy, việc biết được các yếu tố nguy cơ cũng như ảnh hưởng của bệnh viêm gan C là vô cùng quan trọng.

Viêm gan C là gì?

Viêm gan là một loại bệnh do virus gây ra, khiến gan bị sưng phù, còn gọi là bị viêm. Dạng viêm gan phổ biến nhất bao gồm viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C. Viêm gan C được coi là dạng viêm gan nguy hiểm nhất trong số 3 dạng viêm gan nói trên bởi hiện vẫn chưa có vaccine dự phòng.

Viêm gan C sẽ khiến gan không thể thực hiện được các chức năng cơ bản của gan, bao gồm:

  • Tiêu hóa thức ăn
  • Dự trữ chất dinh dưỡng và năng lượng
  • Dự phòng nhiễm trùng
  • Loại bỏ các chất hóa học ra khỏi dòng máu.
     

Mối liên quan giữa viêm gan C và bệnh tiểu đường

Vì bệnh viêm gan có thể ảnh hưởng đến rất nhiều chức năng gan, nên đây là căn bệnh có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Viêm gan C có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm cả tiểu đường.

Bạn có thể sẽ bị tiểu đường nếu các tế bào trong cơ thể gặp khó khăn khi hấp thu đường (glucose). Glucose là một nguồn cung cấp năng lượng cho rất nhiều cơ quan và cơ bắp trong cơ thể.

Viêm gan C có thể làm tăng tình trạng kháng insulin của cơ thể - đây chính là yếu tố nguy cơ chính của bệnh tiểu đường typ 2. Các phương pháp trị liệu với bệnh viêm gan C cũng có thể dẫn đến bệnh tiểu đường typ 2. Các vấn đề xảy ra với hệ miễn dịch tự động thường xuất hiện trong bệnh viêm gan C cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường typ 1.

Sức khỏe gan và bệnh tiểu đường

Viêm gan C có liên quan đến bệnh tiểu đường và ngược lại, bệnh tiểu đường cũng có liên quan tới viêm gan C. Bạn thậm chí cũng có thể mắc viêm gan C nếu bạn bị mắc bệnh tiểu đường từ trước đó. Hoặc bạn cũng có thể phát triển bệnh tiểu đường như một hậu quả của việc mắc viêm gan mãn tính từ trước.

Bị tiểu đường từ trước

Nếu bạn bị tiểu đường, bạn cũng có thể sẽ bị viêm gan C. Nguyên nhân của vấn đề này hiện vẫn chưa rõ, nhưng có thể là do gan sẽ dự trữ nhiều chất béo hơn hoặc do gan bị viêm. Bị tiểu đường cũng làm giảm khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng của gan, trong đó có bệnh viêm gan C.

Viêm gan mạn tính

Rất nhiều dạng nhiễm virus viêm gan C khởi đầu bằng những bệnh ngắn hạn. Khi không được điều trị, những căn bệnh ngắn hạn này sẽ không biến mất và diễn biến kéo dài hơn. Tình trạng này được gọi là viêm gan mãn tính. Viêm gan mãn tính thậm chí sẽ khiến gan còn khó thực hiện các chức năng của mình hơn. Tình trạng này, cùng với các yếu tố khác, ví dụ như tình trạng kháng insulin tăng lên, có thể sẽ dẫn đến bệnh tiểu đường.

Insulin và các phương pháp điều trị viêm gan C

Nếu bị bệnh tiểu đường, thì việc sử dụng insulin đúng như chỉ định của bác sỹ là vô cùng quan trọng. Nếu bạn bị viêm gan C, việc điều trị có thể sẽ rất khó khăn. Gan của bạn sẽ trở nên kháng insulin hơn khi bị nhiễm virus viêm gan C, do vậy, bạn có thể sẽ cần phải sử dụng insulin nhiều hơn để giữ lượng đường huyết luôn ổn định. Trị liệu bằng insulin cũng làm tăng nguy cơ ung thư gan và giảm khả năng chống lại bệnh nhiễm trùng tại gan.

Nguy cơ lâu dài

Bị cả bệnh tiểu đường và viêm gan C có thể gây ra nhiều biến chứng khác. Nguy cơ lớn nhất là các bệnh gan nặng, còn gọi là xơ gan.

Xơ gan cũng có thể làm tăng nguy cơ kháng insulin của gan, và do vậy, khiến việc kiểm soát bệnh tiểu đường trở nên khó khăn hơn. Các dạng bệnh gan nghiêm trọng hơn có thể sẽ dẫn đến suy gan và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Cấy ghép gan thường sẽ cần thiết để điều trị xơ gan, nhưng ảnh hưởng lâu dài của tình trạng xơ gan lên bệnh tiểu đường hiện vẫn chưa được nghiên cứu rõ.

Kiểm soát cả 2 tình trạng bệnh.

Mối liên quan giữa bệnh viêm gan C và bệnh tiểu đường là chưa chắc chắn. Nếu bạn bị viêm gan C thì chưa chắc bạn đã bị tiểu đường và ngược lại, bị tiểu đường không có nghĩa là bạn sẽ bị viêm gan C. Tuy nhiên, vẫn có những nguy cơ khiến bạn phát triển một trong hai bệnh nếu đã mắc phải bệnh còn lại. Do vậy, nếu bạn bị mắc một trong 2 tình trạng bệnh này, việc đi xét nghiệm bệnh còn lại là vô cùng quan trọng.

Mọi người bị tiểu đường nên được kiểm tra xét nghiệm viêm gan C. Bác sỹ có thể sẽ yêu cầu bạn tiến hành xét nghiệm kháng thể trong máu để đo lường nguy cơ nhiễm viêm gan C của bạn.

Nếu bạn mắc viêm gan C, bạn nên tiếp tục xét nghiệm máu định kỳ để được đo lường lượng glucose trong máu. Thường xuyên kiểm soát lượng glucose là cánh tốt nhất để dự phòng các biến chứng liên quan đến cả 2 tình trạng này.

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm