Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Triệu chứng và điều trị tình trạng hoàng đảm

Hoàng đảm không chỉ là tình trạng vàng da.

Hoàng đảm là gì?

Hoàng đảm (vàng da) là khi sự tích tụ bilirubin trong máu khiến da, niêm mạc, và phần trắng của mắt có màu vàng. Bilirubin là một chất màu vàng đỏ được sản sinh khi tế bào hồng cầu phân hủy. Nó được bài tiết nhờ gan vào mật rồi ra khỏi cơ thể theo phân.

Hoàng đảm không phải là một tình trạng nguy hiểm, nhưng là một dấu hiệu của một tình trạng bệnh nghiêm trọng. Nguyên nhân gây hoàng đảm cần được xác định chính xác và bạn cần nhớ rằng hoàng đảm không thể tự biến mất. Nếu bạn bị hoàng đảm, bạn phải đến khám bác sỹ để phát hiện nguyên nhân gây ra hoàng đảm và được điều trị kịp thời.

Tại sao Bilirubin lại tích tụ?

Sự tích tụ bilirubin có thể do tăng phá hủy hồng cầu bất thường, sỏi mật hoặc bệnh gan (như viêm gan hoặc xơ gan). Hoàng đảm đôi khi ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh ("bệnh vàng da trẻ sơ sinh") vì gan gan của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện để xử lý bilirubin trong cơ thể.

Các triệu chứng khác của tình trạng hoàng đảm có thể bao gồm:

  • Ngứa da
  • Thay đổi màu nước tiểu và màu phân (nước tiểu có thể nhợt nhạt hoặc màu vàng cam, phân có thể nhợt nhạt)
  • Mệt mỏi

Những xét nghiệm nào có thể được thực hiện?

Trong một số trường hợp, vàng da có thể là kết quả của một tình trạng bệnh đã biết. Ví dụ, nếu một người mắc bệnh gan bị vàng da, đó có thể là kết quả của những vấn đề tại gan. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là việc điều trị bệnh gan không đem lại hiệu quả như mong muốn, hoặc có một điều gì khác đang xảy ra. Nếu tình trạng vàng da không có nguyên nhân rõ ràng, bác sĩ có thể yêu cầu một loạt các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây ra chứng hoàng đảm đó.

Một số xét nghiệm có thể bao gồm:

  • Xét nghiệm máu
  • Xét nghiệm chức năng gan
  • Công thức máu (CBC)
  • Điện giải
  • Men  Lipase
  • Virut viêm gan
  • Cholescintigraphy (HIDA scan)
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT)
  • Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP)
  • Sinh thiết gan
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI)
  • Siêu âm
  • Xét nghiệm nước tiểu
Hoàng đảm được điều trị như thế nào?

Hoàng đảm không thực sự là một tình trạng bệnh, nhưng là một dấu hiệu của một vấn đề khác. Vì vậy tình trạng hoàng đảm sẽ được điều trị bằng cách điều trị nguyên nhân gây ra sự tích tụ bilirubin. Nếu tình trạng vàng da do virus gây ra thì có thể không cần điều trị đặc biệt bởi vì cơ thể sẽ thanh thải bilirubin và virut. Đối với những tình trạng nghiêm trọng hơn, cần phải có những phương pháp điều trị khác để giúp gan kiểm soát bilirubin.

Dưới đây là một số tình trạng gây hoàng đảm có thể được điều trị:

  • Xơ gan do rượu hoặc viêm gan. Nếu đồ uống có cồn là nguyên nhân gây ra bệnh gan, ngưng uống rượu là điều rất quan trọng để giải quyết tình trang vàng da.
  • Thiếu máu. Nếu thiếu máu, thiếu hồng cầu, là nguyên nhân của vàng da, điều trị có thể bao gồm truyền máu.
  • Xơ gan. Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh gan mạn tính, và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Điều trị hoàng đảm do xơ gan sẽ tùy thuộc vào loại bệnh gan hiện có, nhưng có thể bao gồm việc sử dụng corticosteroid hoặc thuốc lợi tiểu.
  • Ngộ độc thuốc. Trong trường hợp một loại thuốc gây tổn thương gan, cần ngừng thuốc (bao gồm thuốc theo đơn, thuốc không kê đơn như acetaminophen và thuốc bất hợp pháp).
  • Sỏi mật. Sỏi mật dẫn đến vàng da có thể cần phải điều trị, điển hình là cắt bỏ túi mật.
  • Ung thư gan. Ung thư gan cần điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, và có thể bao gồm xạ trị và hóa trị, cũng như dùng thuốc để điều trị hỗ trợ.
  • Bệnh vàng da sơ sinh. Bệnh vàng da sơ sinh là rất phổ biến, và thường sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Một số bác sỹ có thể khuyến nghị rằng trẻ sơ sinh phải tiếp xúc với ánh sáng mặt trời để tăng sản xuất vitamin D và làm sạch bilirubin. Trong những trường hợp khác, trẻ sơ sinh có thể được điều trị tại bệnh viện bằng cách sử dụng đèn chiếu đặc biệt có thể giúp giải quyết bệnh vàng da.
  • Viêm chít hẹp đường mật (PSC). Bệnh này có liên quan đến viêm loét đại tràng, và có thể gây vàng da. Điều trị phần lớn là để giúp quản lý các triệu chứng, và có thể bao gồm sử dụng cholestyramine hoặc diphenhydramine để kiểm soát tình trạng ngứa và sử dụng kháng sinh. Có thể cần phải phẫu thuật để mở ống mật và đặt stent để giữ cho ống mật luôn mở nếu đường mật bị tắc nghẽn. Ghép gan là phương pháp điều trị được sử dụng trong các trường hợp nặng.

Thông tin thêm trong bài viết: Các vấn đề về da ở trẻ sơ sinh

Bình luận
Tin mới
  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

Xem thêm