Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bật mí về chuyện béo phì và giảm cân

Khi nói đến cân nặng, thông thường người ta quan tâm đến vấn đề làm thế nào để giảm cân nhanh nhất, còn những chuyện khác hầu như không được quan tâm.

Một số người có gấp đôi số tế bào mỡ so với những người khác nên béo phì là điều hiển nhiênẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK

Dưới đây là những vấn đề xoay quanh cân nặng có thể bạn chưa biết.

Béo phì liên quan đến gien

Theo Reader’s digest, khi các nhà khoa học lần đầu tiên phát hiện ra ở những con chuột mũm mĩm có sự hiện diện của gien fatso được gọi là gien mập (FTO), thì họ mới vỡ lẽ những người có hai mã gien mà được gọi một cách lịch sự là FTO thường có 60% khả năng béo mập hơn những người không có.

Tế bào mỡ được định sẵn

Một số người có gấp đôi số tế bào mỡ hơn những người khác, theo Kirsty Spalding, một chuyên gia y tế tại Viện nghiên cứu Karolina ở Stockholm (Thụy Điển). Tăng cân hay giảm cân không thay đổi số lượng tế bào mỡ, nhưng Spalding nói rằng tốt hơn hết nên có số tế bào mỡ nhiều, còn hơn là có ít nhưng bị phồng to lên. Tế bào mỡ mới xuất hiện trong thời thơ ấu và dừng lại ở tuổi vị thành niên.

Sự trao đổi chất

Kirsi Pietiläinen, tiến sĩ, phó giáo sư về dinh dưỡng tại Bệnh viện Trung ương Trường đại học Helsinki (Phần Lan) phát hiện tăng cân sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất, từ đó khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn. Tập luyện thể dục nhiều có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất.

Stress là một trong những nguyên nhân gây béo phì - Ảnh: Shutterstock

Stress

Stress gây thèm ăn các thực phẩm có mức carbonhydrate cao. Trong một nghiên cứu nhỏ, các nhà khoa học nhận thấy khi lấy đi thức ăn có hàm lượng carb cao từ những con chuột bị stress, kích thích tố căng thẳng của chúng có xu hướng tăng lên.

Theo Reader’s digest, những thực phẩm này có thể làm chậm sự hoành hành của hoóc môn gây stress, tạo tín hiệu cho cơ thể lưu giữ mỡ thừa. Vì thế, hãy dành thời gian để giảm bớt stress để giảm béo.

Thời kỳ mang thai của mẹ ảnh hưởng đến cân nặng của con

Nhiều nhà khoa học bắt đầu tin rằng thức ăn ngọt và béo được tiêu thụ từ lúc bạn còn trong bụng mẹ có thể làm bạn mập. Một nghiên cứu phát hiện khi các con chuột mang bầu bị thừa cân, mức độ glucose và các a xít béo tự do trôi nổi trong tử cung nhiều hơn so với những con chuột mang bầu có cân nặng bình thường. Những phân tử này kích hoạt sự phát hành các protein có thể làm đảo lộn sự thèm ăn và gây rối cho hệ thống trao đổi chất ở não.

Do đó, các bà mẹ tương lai có thể đem lại cho con mình một khởi đầu tốt bằng cách ăn kỹ lưỡng hơn trước khi chúng ra đời. Ngoài ra, thai phụ hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân, và rượu có thể gây tổn hại não của em bé.

Thiếu ngủ

Các nhà nghiên cứu của ĐH Chicago (Mỹ) nhận thấy thiếu ngủ làm rối loạn cân bằng hoóc môn, cụ thể là làm giảm hoóc môn leptin (hoóc môn tạo cảm giác no) và làm tăng hoóc môn ghrelin (hoóc môn tạo ra cảm giác đói). Vì thế khi thiếu ngủ, chúng ta thường bị cảm giác đói bủa vây mặc dù không thật sự đói. Giấc ngủ là thuốc chữa bệnh béo phì rẻ nhất và dễ nhất.

Ảnh hưởng từ cân nặng của người phối ngẫu

Một nghiên cứu trên chuyên san New England phát hiện nếu hôn phu của một người bị béo phì thì người đó có khả năng bị béo phì cao hơn 37% so với những người khác. Béo phì cũng bị lây lan bởi quan hệ xã hội.

Con vi rút béo phì

Adenvirus là vi rút gây ra một số bệnh, từ các vấn đề về đường hô hấp trên đến rắc rối cho đường tiêu hóa. Mối liên hệ giữa vi rút này và bệnh béo phì được phát hiện khi những nhà nghiên cứu tại Đại học Wiconsin (Mỹ) tiêm vi rút này vào gà và nhận thấy một số chủng vi rút này khiến gà mập ra.

Nhiễm trùng tai

Nhiễm trùng tai có thể gây tổn hại dây thần kinh vị giác chạy qua tai giữa. Điều này làm giảm khả năng cảm giác vị ngọt và béo, khiến người bị nhiễm trùng ăn nhiều hơn.

Các gốc tự do

Các gốc tự do không chỉ thúc đẩy nhanh sự lão hóa mà còn làm suy yếu những tín hiệu giúp bạn dừng ăn. TS-BS thần kinh Zane Andrews tại Đại học Monash ở Australia cho biết những phân tử oxy hóa gây tổn hại đến các tế bào thông báo cảm giác no. Vì thế, cách tốt nhất để chống lại nó là tránh những thức ăn vặt ngọt béo, ăn thêm nhiều trái cây và rau có nhiều màu sắc, đầy chất chống oxy hóa.

Đào Minh - Theo Thanh Niên
Bình luận
Tin mới
  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

Xem thêm