Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự khác nhau giữa chứng mất trí và bệnh Alzheimer

Nhiều người thường sử dụng “mất trí” và “bệnh Alzheimer” thay thế cho nhau. Nhưng thật ra đó là 2 vấn đề không giống nhau.

Bạn có thể có một dạng mất trí nhưng không hề liên quan gì đến bệnh Alzheimer cả. Mặc dù những người trẻ có thể bị mất trí và/hoặc Alzheimer, nhưng nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng dần theo tuổi nhưng cả 2 vấn đề trên đều không được coi là một phần của tuổi già.

Mất trí là một tập hợp các triệu chứng

Mất trí không phải là một căn bệnh, mà là một tập hợp các triệu chứng gây ảnh hưởng đến hoạt động tinh thần như ghi nhớ và đưa ra lập luận. Mất trí có thể là hậu quả của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, nhưng phổ biến nhất là hậu quả của bệnh Alzheimer.

Khi chứng mất trí phát triển có thể gây ảnh hưởng đến khả năng tự sống độc lập. Mất trí là nguyên nhân gây tàn phế cho người cao tuổi, đặt một gánh nặng về tình cảm và kinh tế lên người thân và những người chăm sóc.

Tổ chức Y tế Thế giới thống kê rằng có khoảng 35,6 triệu người trên toàn thế giới sống với chứng mất trí.

Dấu hiệu của mất trí

Những dấu hiệu sớm của mất trí có thể rất nhẹ và thường bị bỏ qua. Mất trí thường bắt đầu với việc hay quên. Khi mất trí phát triển, việc hay quên và trở nên bối rối sẽ tăng lên. Việc ghi nhớ tên và khuôn mặt trở nên khó khăn hơn. Tự chăm sóc bản thân cũng trở thành một vấn đề. Những dấu hiệu rõ ràng của mất trí là lặp đi lặp lại một câu hỏi, không vệ sinh cá nhân và không thể đưa ra quyết định.

Ở những giai đoạn sau, người bệnh mất trí thường không thể tự chăm sóc cho mình. Thời gian, địa điểm và con người trở nên lẫn lộn hơn. Những thay đổi về hành vi sẽ tiếp diễn và dẫn đến trầm cảm hoặc hay cáu giận.

Nguyên nhân mất trí

Mất trí là một vấn đề của não bộ mà bạn sẽ dễ gặp phải khi lớn tuổi. Rất nhiều vấn đề có thể gây ra mất trí như các bệnh thoái hóa như Alzheimer, Parkinson và Huntington. Trong đó, Alzheimer là nguyên nhân cho 50-70% các trường hợp mất trí.

Các nhiễm trùng như HIV cũng có thể gây ra mất trí. Bệnh tim mạch hoặc đột quỵ cũng vậy. Trầm cảm và việc dùng thuốc mãn tính cũng có thể là nguyên nhân của mất trí.

Alzheimer là một căn bệnh

Alzheimer là một căn bệnh tiến triển của não bộ, làm suy giảm chức năng ghi nhớ và khả năng nhận thức. Nguyên nhân chính xác của Alzheimer hiện nay chưa rõ và chưa có cách chữa trị.

Tại Mỹ, theo thống kê có khoảng hơn 5 triệu người mắc Alzheimer. Mặc dù những người trẻ có thể mắc Alzheimer nhưng những triệu chứng của Alzheimer thường chỉ phát triển khi trên 60 tuổi.

Khoảng thời gian từ lúc chẩn đoán đến khi tử vong có thể trong vòng 3 năm đối với những người trên 80 tuổi. Khoảng thời gian này có thể sẽ lâu hơn với những người trẻ hơn.

Não bộ của người bệnh Alzheimer

Não bộ bị tổn thương có thể xảy ra trước khi xảy ra triệu chứng Alzheimer vài năm. Những chất protein thừa có thể gây lắng đọng và tạo thành các mảng bám, đám rối trong não của người bị Alzheimer. Sự liên kết giữa các tế bào biến mất và người bệnh có nguy cơ tử vong. Trong những trường hợp nặng, não bộ có thể sẽ bị co lại đáng kể.

Không thể chẩn đoán bệnh Alzheimer chính xác 100% khi người bệnh còn sống. Việc chẩn đoán chỉ được xác định khi khám nghiệm tử thi, khi não bộ được khám nghiệm bằng kính hiển vi. Mặc dù vậy, bác sỹ chuyên khoa có thể chẩn đoán đúng tới 90% các ca bệnh.

Điều trị mất trí

Trong một số trường hợp, điều trị các nguyên nhân mất trí có thể có tác dụng. Những trường hợp đáp ứng tốt với điều trị là mất trí gây ra do thuốc, khối u, rối loạn chuyển hóa và hạ đường huyết. Trong đa số các trường hợp, mất trí không thể hồi phụ được, mà chỉ có thể được điều trị. Điều trị đúng cách có thể kiểm soát được mất trí, bao gồm cả mất trí do Alzheimer.

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm