Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 rối loạn ăn uống ít được biết đến

Chán ăn hoặc cuồng ăn đều là một trong những biểu hiện của chứng rối loạn ăn uống.

Rối loạn ăn uống lành mạnh (Orthorexia Nervosa)

Chúng ta đều quan tâm tới việc ăn uống lành mạnh, nhưng có sự khác biệt lớn giữa việc lưu tâm tới chế độ ăn và để cho chế độ ăn kiểm soát tâm trạng. Trong khi chứng chán ăn hoặc cuồng ăn đều nói về số lượng thực phẩm bạn ăn thì rối loạn ăn uống lành mạnh lại tập trung vào chất lượng của thực phẩm. Một báo cáo trên tờ Journal of Human Sport & Exercise mô tả những người bị chứng rối loạn ăn uống lành mạnh là những người bị ám ảnh phải tránh những thực phẩm chứa màu, mùi nhân tạo, chất bảo quản, hóa chất bảo vệ thực vật hoặc các thành phần biến đổi gen, chất béo không lành mạnh, thực phẩm chứa quá nhiều muối hoặc quá nhiều đường và các thành phần khác. Cuối cùng, những người này bắt đầu thực hiện theo cách của họ, đưa ra những quy tắc cứng nhắc và thường cô lập mình với xã hội.

Chán ăn do tập luyện (anorexia athletica AA)

Tình trạng này gặp chủ yếu ở các vận động viên, những người tập luyện thể thao. Trong khi những người mắc chứng biếng ăn hạn chế việc ăn uống và những người mắc chứng cuồng ăn phải gây nôn sau khi ăn, thì những người mắc chứng AA lại lao vào tập luyện để giữ cân, quan tâm đặc biệt tới số calo được đốt cháy. Trong số tất cả các rối loạn ăn uống, thì ám ảnh tập luyện có liên quan tới mối quan tâm lớn hơn về cân nặng và vóc dáng được thúc đẩy bởi sự bất mãn với cơ thể. Ám ảnh tập luyện cũng có thể bị thúc đẩy bởi các triệu chứng tiêu cực của việc không thể tập luyện. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, thậm chí chỉ sau 24 giờ không tập luyện, những người bị AA còn có cảm giác tội lỗi, lo âu, trầm cảm và bứt rứt.

Cuồng ăn tiểu đường (Diabulimia)

Theo nghiên cứu trên tờ Journal of Diabetes Science and Technology, những phụ nữ bị tiểu đường týp 1 dễ bị rối loạn ăn uống hơn gấp 2,4 lần những người không bị tiểu đường. Nhưng thay vì ăn uống hạn chế hoặc gây nôn, những người bị rối loạn này lại hạn chế dùng insulin: giảm liều insulin cần thiết hoặc không dùng. Bằng cách này, đường và calo sẽ đổ trực tiếp vào nước tiểu và cuối cùng đưa ra ngoài, dẫn đến sụt cân nhanh chóng.

Tình trạng này khiến người bệnh có nguy cơ cao hơn bị nhiễm trùng và nhiễm toan xêtôn tiểu đường, có thể dẫn tới hôn mê tiểu đường. Sự song hành giữa kiểm soát tiểu đường và rối loạn ăn uống (như theo dõi phần ăn, đường huyết, cân nặng và tập luyện) cũng khiến diabulima trở nên khó điều trị.

Chứng ăn bậy (pica)

Pica - ăn những thứ không phải thực phẩm như bụi bẩn, sơn hoặc giấy - thực sự là một rối loạn ăn uống khá phổ biến. Nó được phát hiện nhiều ở trẻ em, khoảng 10 tới 32% trẻ từ 1 tới 6 tuổi báo cáo bị chứng này. Nhưng tình trạng này cũng phổ biến ở phụ nữ mang thai và những người bị thiếu sắt vì trong một số trường hợp rối loạn, thèm ăn bắt nguồn từ thiếu dinh dưỡng (như sắt). Bên cạnh suy dinh dưỡng điển hình là nguyên nhân của nhiều rối loạn ăn uống, những người mắc chứng ăn bậy cũng có nguy cơ bị ngộ độc chì và tắc ruột do ăn uống những thực phẩm khó tiêu hóa.

Hội chứng ăn đêm

Hội chứng ăn đêm đặc trưng bởi việc ăn đêm quá nhiều mặc dù không cần thiết. Theo một nghiên cứu đăng trên Journal of the American Medical Association, những người bị hội chứng ăn đêm chỉ ăn khoảng 1/3 tổng lượng calo hàng ngày tính đến 6 giờ chiều, so với nhóm chứng ăn khoảng 3/4 lượng calo. Tình hình đảo ngược từ 8 giờ chiều đến 6 giờ sáng, khi những người bị hội chứng ăn đêm nạp vào người 56% lượng calo, trong khi nhóm chứng chỉ nạp vào 15%. Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hội chứng ăn đêm có liên quan mật thiết tới trầm cảm.  Những người này thường ăn các loại thực phẩm giàu carbonhydrat như một cách tự chữa bệnh.

BS. Cẩm Tú - Theo Sức khỏe & Đời sống/Womenshealthmag/Univadis
Bình luận
Tin mới
  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

Xem thêm