Nước ngọt có đường làm tăng hơn một phần ba nguy cơ bệnh tim

Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Đại học Tim mạch Hoa Kỳ, một nửa dân số Mỹ uống nước ngọt có đường mỗi ngày dù đã có các bằng chứng tin cậy cho thấy uống nước ngọt có đường gây ra thừa cân và làm tăng nguy cơ bệnh tật.

Các loại đồ uống có đường dưới dạng xirô ngô cho thêm nhiều fructose hoặc đường mía (sucrose) là trọng tâm của một nghiên cứu toàn diện mới về cơ chế gây bệnh của fructose.

Nghiên cứu tuyên bố “cần nhanh chóng triển khai các chính sách y tế công cộng nhằm giảm thiểu việc tiêu thụ nước ngọt có đường.”

Có nhiều bằng chứng cho thấy uống nhiều hơn một lon nước ngọt có đường mỗi ngày có thể làm tăng cân và gây béo phì. Đó là vì lượng calo trong nước ngọt không làm bụng có cảm giác no, nên mọi người uống nước ngọt có đường cùng với thức ăn hàng ngày.

Các chất tạo ngọt như xirô ngô nhiều fructose làm từ tinh bột ngô được sử dụng rộng rãi ở Mỹ để thay thế cho sucrose trong thực phẩm và đồ uống. Mặc dù tiêu thụ đồ uống có đường đã giảm nhẹ trong 10 năm qua, chúng vẫn là nguồn bổ sung đường lớn nhất trong chế độ ăn uống ở Mỹ.

Cứ 4 người Mỹ thì có 1 người dùng ít nhất 200 calo trong nước ngọt có đường mỗi ngày. 5% dân số tiêu thụ hơn 500 calo trong nước ngọt có đường mỗi ngày – tương đương với bốn lon soda.

Nguy cơ bệnh tật được chứng minh

Các nhà nghiên cứu, đứng đầu bởi tiến sĩ Frank Hu, giáo sư về dinh dưỡng và dịch tễ học thuộc Trường Y tế Công cộng T.H. Chan Harvard ở Boston, Mỹ đã tiến hành phân tích dữ liệu về các nghiên cứu dịch tế học gần đây. Họ phát hiện thấy tiêu thụ một hoặc hai lon nước ngọt có đường mỗi ngày:

- Làm tăng 26% nguy cơ mắc tiểu đường type 2

- Làm tăng 35% nguy cơ đau tim hoặc bệnh tim gây tử vong

- Làm tăng 16% nguy cơ đột quỵ

Nhóm nghiên cứu cũng tìm hiểu cách thức fructose được chuyển hóa trong cơ thể và mối tương quan giữa fructose và tăng cân cùng với các chứng bệnh tim mạch và các quá trình trao đổi chất khác.

Không giống như glucose, được hấp thụ vào máu thông qua dạ dày-ruột để cung cấp năng lượng, fructose được chuyển hóa qua gan.

Ở gan, fructose được chuyển hóa thành các chất béo được gọi là chất béo trung tính có thể gây ra bệnh gan nhiễm mỡ và kháng insulin – một yếu tố nguy cơ làm phát triển tiểu đường và bệnh tim mạch.

Fructose cũng có thể làm tăng axit uric trong máu, dẫn đến bệnh gút, một chứng viêm khớp gây đau.

Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng do fructose và glucose thường cùng có trong đồ uống có đường và thức ăn, nên khó mà giảm được tổng lượng đường tiêu thụ, đặc biệt dưới dạng đồ uống có đường.

Tiến sĩ Hu và nhóm của ông kết luận: “Mặc dù giảm tiêu thụ đồ uống đường chưa chắc có thể giải quyết hoàn toàn đại dịch béo phì, nhưng hạn chế tiêu thụ đường là một cách đơn giản có thể có tác động đáng kể lên việc kiểm soát cân nặng và ngăn ngừa các bệnh tim mạch do trao đổi chất gây ra.”

Để thay thế nước ngọt có đường, nhóm nghiên cứu gợi ý nên dùng nước, cà phê hoặc trà. Họ khuyên người dân nên thận trọng khi dùng đồ uống có đường nhân tạo do tác động lâu dài của loại đồ uống này vẫn chưa được biết rõ.

Nhóm cũng kêu gọi cần có các can thiệp chính sách mạnh mẽ hơn để giảm tiêu thụ đồ uống có đường và dẫn chứng rằng Tổ chức Y tế Thế giới và Ủy ban Khuyến cáo Hướng dẫn Chế độ ăn Hoa Kỳ khuyến cáo đường bổ sung không được chiếm quá 10% tổng lượng calo tiêu thụ.

Tiến sĩ Hu hy vọng những thay đổi về ghi thông tin dinh dưỡng trên nhãn mác, ghi rõ lượng đường thêm vào và giá trị dinh dưỡng của chúng trong sản phẩm sẽ giúp người tiêu dùng thông thái hơn và giảm tiêu thụ các sản phẩm chứa đường hàng ngày.

Viện y học ứng dụng Việt Nam

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

18/08/2025

Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
18/08/2025

Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
17/08/2025

8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
16/08/2025

Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
16/08/2025

Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
15/08/2025

Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
15/08/2025

Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.
15/08/2025

Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.