Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cứng đầu như viêm mũi dị ứng

Được xem là một bệnh “xoàng” nhưng ai cũng bị “viếng thăm” và để trị dứt điểm thì lại vô cùng khó khăn.

Viêm mũi dị ứng: bệnh nhẹ dễ mắc

Hễ mỗi khi thời tiết chuyển mùa, hay cực chẳng đã phải lục tìm thứ đồ đạc nào đó trong tủ kho bụi bặm là chị Nguyệt (Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội) biết chắc sức khỏe sắp “bất an”. Cảm giác ngứa mũi, hắt hơi sẽ kéo đến khiến chị luôn trong trạng thái “ngất ngứ”, mắt mũi đỏ hoe. Đầu óc rơi vào trạng thái “lơ tơ mơ”, không tập trung được việc gì. Đêm đến thì chị trằn trọc vì chiếc mũi nghẹt, khó thở, không ngủ nổi. Chị đã trở thành khách hàng quen thuộc của hiệu thuốc gần nhà. Mỗi lần thấy chị là cô dược sỹ sẽ hỏi: “Lại viêm mũi dị ứng nữa ha chị?”.

Ảnh minh họa

Chị Nguyệt bảo: “Thà ốm một lần vào viện còn hơn tháng tháng lại bị thế này, vẫn đi, vẫn đứng, vẫn làm việc được nhưng bứt rứt, khó chịu vô cùng”. Trường hợp bị bệnh đeo bám như chị Nguyệt là không hề ít. Việt Nam có khoảng 16-20% người mắc dị ứng đường hô hấp, trong đó phần lớn là viêm mũi dị ứng.

Khi mắc viêm mũi dị ứng, bệnh nhân thường có triệu chứng là đỏ ngứa, chảy nước mắt, hắt hơi hàng tràng; sổ, nghẹt, chảy nước mũi; ngứa cổ, vướng đờm ở cổ. Những triệu chứng này không dẫn tới nguy hiểm nhưng gây khó chịu, ảnh hưởng tới sinh hoạt thường ngày.

Bệnh không “chê” một đối tượng nào nhưng trẻ nhỏ, người tuổi trung niên, những người thường xuyên tiếp xúc với môi trường có những dị nguyên hoặc có nhiều yếu tố không ổn định (môi trường nhà máy nhiều bụi, ở những nơi thời tiết biến đổi nhanh…) và người có cơ địa dị ứng thì có nguy cơ cao hơn.

Nguyên nhân của viêm mũi dị ứng là cơ thể phản ứng khi gặp phải vật lạ như phấn hoa, lông chó mèo, nấm mốc… hoặc dị ứng với sự thay đổi thời tiết, điều kiện môi trường. Nằm trong nhóm bệnh hô hấp và mang tính chất dị ứng nên viêm mũi dị ứng có hai dạng:

- Dạng thứ nhất là bị theo mùa, nghĩa là nguyên nhân nằm ở sự thay đổi thời tiết, cơ thể phản ứng lại với sự biến đổi bất thường đó.

- Dạng thứ hai là bệnh quanh năm thì nguyên nhân là do các dị nguyên tồn tại trong môi trường sống, mùa nào cũng có như lông động vật, bụi, dị ứng điều hòa…

Viêm mũi dị ứng - bệnh dễ chữa, khó dứt

Viêm mũi dị ứng thường xảy ra rất cấp nhưng không nguy hại đến tính mạng, dễ chữa tức thời. Bệnh nhân chỉ cần dùng các thuốc nhỏ mũi, xịt mũi để vệ sinh đồng thời uống các thuốc kháng histamine (chống dị ứng), thuốc kháng viêm để tránh sưng tấy.

Nhưng nhiều người chủ quan cho rằng, bệnh “xoàng” thì cứ để vài ngày tự khỏi. Thực chất nếu không chữa thì lâu ngày nó có thể biến chứng tích mủ trong mũi tạo nên viêm xoang, polyp mũi, polyp xoang…

Viêm mũi dị ứng là một bệnh lý di truyền miễn dịch. Có khoảng 20% trẻ có cha hoặc mẹ mắc bệnh viêm mũi dị ứng và 47% trẻ có cả cha lẫn mẹ bị bệnh thì cũng sẽ bị bệnh này.

Các phương pháp chữa bằng thuốc như trên rất hiệu quả và dễ dứt các triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống nhưng lại dễ tái phát, không khỏi tận gốc. Bởi khi cơ thể dễ dị ứng thì chỉ cần gặp một dị nguyên là có thể sinh bệnh. Thế nên khi chưa thay đổi được cơ chế mẫn cảm của cơ thể thì người bệnh hoàn toàn dễ mắc lại, có khi vừa khỏi được 1-2 hôm nhưng gặp yếu tố gây dị ứng thì bệnh trở lại.

Các triệu chứng của viêm mũi dị ứng. (Ảnh minh họa)

Viêm mũi dị ứng có nên trông chờ vào “vaccine”?

Về lý thuyết, bệnh viêm mũi dị ứng sẽ không tái phát nếu như cơ thể luôn duy trì kháng thể chống lại các yếu tố dị ứng. Do đó ở thập niên 1970, tại Việt Nam nhiều bác sĩ Tai - Mũi - Họng đã nghiên cứu tiêm vào cơ thể một loại thuốc dạng như vaccine để chống bệnh này. Hiện nay bệnh nhân có thể áp dụng phương pháp này mang tên miễn dịch liệu pháp (MDLP) để hy vọng chữa dứt điểm bệnh. Bác sỹ sẽ tiêm dưới da hoặc nhỏ thuốc dưới lưỡi người bệnh để duy trì kháng thể trong máu bệnh nhân.

Tại bệnh viện Tai Mũi Họng Trung Ương, các bác sĩ khẳng định hiệu quả đạt 60-80%. Tuy nhiên tiến hành phương pháp này khá phức tạp. Bệnh nhân cần kiên trì 6 tháng - 5 năm để tiêm hoặc nhỏ thuốc định kỳ: 2 lần/tuần rồi 1 lần/ tuần và hạ dần 1 lần /2-3 tuần.

Trước khi xác định được loại kháng nguyên tiêm (uống) vào thì bệnh nhân cần trải qua quá trình kiểm tra tìm ra yếu tố gây dị ứng. Đây là một quá trình không đơn giản, ở nước ta, dị nguyên có rất nhiều dạng nên khó có thể test đầy đủ. Vì vậy kết quả không phải đã trọn vẹn cho tất cả mọi người.

Phòng hơn chữa viêm mũi dị ứng

- Tránh xa dị nguyên như nấm mốc, lông động vật. Thường xuyên vệ sinh nhà cửa, không gian sống để tránh các yếu tố gây hại.

- Chú ý khi thay đổi thời tiết: thường xuyên mang khẩu trang khi ra đường.

- Vệ sinh mũi bằng cách rửa nước ấm hoặc nước muối sinh lý.

- Không ngoáy mũi để tránh rách niêm mạc.

Đừng nhầm viêm mũi dị ứng và viêm xoang

Những triệu chứng của viêm mũi dị ứng khá giống với viêm xoang nhưng thực chất nó chỉ có thể là điểm khởi đầu dẫn tới viêm xoang chứ hoàn toàn khác nhau. Viêm xoang là có mủ trong xoang, hoặc do vách ngăn xoang vẹo, cuống mũi giữa phì đại.

Nguyên nhân viêm xoang do vi khuẩn, viêm nhiễm… Do vậy cần phải chữa trị bằng cách súc xoang, rửa xoang, làm sạch mủ hoặc phẫu thuật nội soi, nạo vét mủ đọng, chống viêm nhiễm lan tỏa.

Minh Nghĩa - Ths. Trịnh Thị Thanh Hương - Theo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung Ương
Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm