Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Quy tắc FAST và cách sơ cứu người bị đột quỵ tại chỗ

Đột quỵ đứng thứ 2 trong số các nguyên nhân gây tử vong, đứng đầu về tỷ lệ tàn tật. Đối với người bị đột quỵ, thời gian là vàng, quyết định sự sống cũng như khả năng phục hồi của bệnh nhân. Quan trọng nữa là cần phải nắm rõ dấu hiệu để nhận biết được đột quỵ và cách sơ cứu.

Sơ cứu đúng cách sẽ đảm bảo an toàn cho người bệnh trước khi nhận được sự can thiệp y tế từ bác sỹ.

Quy tắc FAST - Dấu hiệu nhận biết sớm về đột quỵ

Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ khuyến cáo người dân nên nhớ quy tắc F.A.S.T để phát hiện và xử lý đúng tình huống khi có người thân bị đột quỵ. Theo đó, F.A.S.T là cụm từ bao gồm 4 chữ cái, mỗi chữ mô tả một dấu hiệu nhận biết sớm đột quỵ:

Dấu hiệu nhận biết nhanh đột quỵ.

Dấu hiệu nhận biết nhanh đột quỵ.

F (FACE): Miêu tả sự biến đổi của khuôn mặt, bệnh nhân có thể bị liệt, méo miệng, nhân trung (đoạn nối giữa điểm dưới mũi đến môi trên) bị lệch, thể hiện rõ nhất khi bệnh nhân cười mở miệng lớn.

A (ARM):  Bệnh nhân cử động khó hoặc không thể cử động tay, tê liệt 1 bên cơ thể. Cách xác nhận nhanh chóng nhất là yêu cầu bệnh nhân giơ 2 tay lên và giữ lại cùng 1 lúc.

S (SPEECH): Bệnh nhân khó nói, phát âm không rõ, nói dính chữ, nói ngọng bất thường. Bạn có thể kiểm tra bằng cách yêu cầu người nghi ngờ bị đột quỵ lặp lại một câu đơn giản bạn vừa nói.

T (TIME): Khi xuất hiện đột ngột các triệu chứng trên hãy nhanh chóng gọi 115 hoặc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.

Ngoài ra có những triệu chứng ở người bị đột quỵ có thể kể đến như:

- Lẫn lộn, sảng, hôn mê

- Thị lực giảm sút, hoa mắt

- Chóng mặt, người mất thăng bằng, không thể đứng vững

- Đau đầu

- Buồn nôn, nôn ói,….

Vì vậy khi nhận thấy người bệnh có các triệu chứng trên, bạn nên lập tức gọi xe cấp cứu và di chuyển đến cơ sở y tế gần nhất. Không nên để người bị nghi ngờ đột quỵ tự lái xe hoặc chờ người nhà đưa đi vì điều đó có thể làm mất thời gian vàng của bệnh nhân.

Cách sơ cứu người bị đột quỵ

Bệnh nhân đột quỵ được cấp cứu càng sớm sẽ càng giúp giảm thiểu tỷ lệ tổn thương não bộ, đặc biệt với những trường hợp bị đột quỵ do huyết khối thì việc điều trị cần phải được thực hiện trong vòng 1 giờ đầu tiên. Trong quá trình chờ cấp cứu đến thì việc sơ cứu đột quỵ tại nhà đúng cách rất quan trọng. Ngay khi phát hiện có người bị đột quỵ, hãy tiến hành sơ cứu bằng cách:

- Kiểm tra xem người bệnh còn đang thở không. Nếu không thấy nhịp thở, hãy thực hiện hô hấp nhân tạo. 

- Nếu người bệnh cảm thấy khó thở, hãy nới lỏng quần áo, phụ kiện bó sát như cà vạt, khăn cổ, thắt lưng… để người bệnh dễ thở hơn.

- Nếu bệnh nhân ngừng tim, thực hiện xoa bóp tim ngoài lồng ngực. Dùng khăn tay quấn vào ngón tay trỏ để lấy sạch đờm, dãi trong miệng người bệnh. 

- Tháo răng giả cho bệnh nhân (nếu có) tránh bị hóc, sặc. Tuyệt đối không đưa bất cứ gì vật gì vào miệng người bệnh.

- Bình tĩnh khuyên nhủ và trấn an người bệnh.

- Đắp chăn giữ ấm cơ thể người bệnh.

- Nếu người bệnh có biểu hiện yếu ở tay chân, cần nhờ nhiều người hỗ trợ di chuyển người bệnh.

- Quan sát để nhận ra bất kỳ sự thay đổi nào ở người bệnh. 

- Ghi chú lại thời điểm người bệnh khởi phát biểu hiện đột quỵ bất thường;

- Ghi chú lại những loại thuốc mà người bệnh đang dùng hoặc mang theo đơn thuốc đang có.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách xử trí người ngất xỉu do đột quỵ.

Việt An - Theo suckhoecong
Bình luận
Tin mới
Xem thêm