Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phục hồi chức năng cho người bị hen phế quản và viêm phế quản mạn tính

Mùa đông và ẩm ướt đưa lại nhiều phiền phức cho người bị hen phế quản và viêm phế quản mạn tính. Do vậy, ứng dụng một số biện pháp phục hồi chức năng vừa cải thiện chức năng hô hấp vừa hạn chế các cơn hen phế quản cũng như viêm phế quản.

Dấu hiệu để phát hiện cơn hen phế quản

Người đó có ho, hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mắt; Cảm giác bó, chẹn, đau ở ngực và vai do khó thở; Khó thở khi thở ra, nghe thấy tiếng rít; Ho khan, khó khạc đờm; Co kéo hõm ức, khoang liên sườn; Mệt, vã mồ hôi, phải ngồi để thở. Cơn hen có thể kéo dài vài phút hoặc diễn ra liên tục trong 24 giờ.

Biểu hiện của viêm phế quản mạn tính

Người bị viêm phế quản mạn tính có ho và khạc đờm; Tổng thời gian ho khạc đờm trên 3 tháng trong 1 năm và bị ít nhất 2 năm; Ho lúc đầu đờm ít, sau nhiều lên, đờm quánh và dính; Về sau ho khan, không có đờm; Khó thở; Khó thở khi gắng sức như: khi đi bộ, lên cầu thang, mang xách vật nặng; Khó thở khi hít thở sâu. Có thể có những đợt viêm cấp kèm theo sốt.

Cách xử trí và dùng các biện pháp phục hồi chức năng

Đối với người bị hen phế quản, cần điều trị hen phế quản: Cắt cơn hen nhẹ bằng các thuốc giãn phế quản, thuốc kháng sinh, long đờm và các thuốc chống dị ứng. Nếu bệnh nhân không đỡ, cần chuyển lên các cơ sở y tế tuyến trên. Để chặn cơn hen, có thể điều trị theo phương pháp giải mẫn cảm với chất gây dị ứng; sử dụng thuốc xịt chặn cơn (Intal), mỗi ngày xịt 2 - 3 lần, liên tục trong 3 tháng, nghỉ 6 tháng lại tiếp tục, kéo dài trong 3 năm.

Đối với người bị viêm phế quản mạn tính: Dùng các thuốc long đờm, chống phù nề niêm mạc phế quản, kháng sinh, chống co thắt phế quản; Thuốc giãn phế quản; Điều trị triệu chứng kèm theo. Gửi lên tuyến trên khi viêm phế quản mạn tính có suy hô hấp, tâm phế mạn tính để điều trị dị ứng và cắt cơn khó thở.

Ứng dụng các bài tập và vật lý trị liệu

Tập thở để duy trì chức năng hô hấp: tập thở có tác dụng giãn nở các thùy phổi, tập thở cơ hoành. Mỗi động tác nên làm 20 - 30 lần vào các buổi sáng.

- Đặt hai tay lên vùng phổi mong muốn được giãn nở. Yêu cầu người bệnh hít sâu một cách đặc biệt để khiến hai tay được di động nhịp nhàng theo nhịp thở.

- Phục hồi chức năng hô hấp bằng các kỹ thuật vỗ rung lồng ngực, ho có trợ giúp, dẫn lưu tư thế khi có hen phế quản hoặc đợt viêm phế quản, có nhiều dịch tiết, đờm dãi.

Bành trướng thùy dưới, bành trướng thùy trên; Thở cơ hoành phục hồi chức năng bệnh phổi mạn tính.

- Kỹ thuật dẫn lưu tư thế: Một đầu giường kê cao 20cm; để người bệnh nằm ngửa, đầu thấp, nằm nghiêng bên hoặc nằm sấp tùy theo vị trí cần dẫn lưu. Để họ nằm trong 15 - 30 phút.

Chú ý: nếu người bệnh có cao huyết áp hoặc suy tim thì không được làm dẫn lưu tư thế.

- Kỹ thuật vỗ rung lồng ngực:  trong lúc dẫn lưu tư thế, người bệnh ngồi dậy hoặc nằm, dùng hai bàn tay khum khum, vỗ nhịp nhàng, đều đặn vào lồng ngực người bệnh. Vỗ rung khiến dịch tiết ở lòng phế nang và phế quản long ra và dễ khạc ra ngoài.

- Tăng cường vận động cơ thể: tập thể dục, đi bộ, bơi lội để cải thiện hoạt động tim mạch và hô hấp khi chưa có suy tim và suy hô hấp.       

Những yếu tố hỗ trợ điều trị

Hướng nghiệp, việc làm: Chọn nghề cần cân nhắc: điều kiện môi trường nơi  làm việc, tránh công việc nơi có nhiều bụi công nghiệp (than, hóa chất, quần áo...); nhiệt độ cao hoặc ngoài trời có gió lạnh, tiếp xúc với lông động vật... Tránh công việc nặng nhọc phải gắng sức...

Thay đổi môi trường: Những trường hợp khó kiểm soát các cơn hen, hen nặng..., người bệnh có thể phải thay đổi nơi sinh sống, nghề nghiệp, nơi làm việc... để tránh tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng.

Hỗ trợ của gia đình và xã hội: Gia đình hỗ trợ về tâm lý, kinh tế và thời gian chăm sóc người bệnh, cùng họ tham gia điều trị và tập luyện tăng cường sức khỏe. Bên cạnh đó, việc học nghề, chọn nghề, việc làm phù hợp là một trong những vấn đề gia đình cùng giúp người bệnh giải quyết.

Tổ chức người khuyết tật: Cùng chia sẻ kinh nghiệm điều trị, theo dõi và tập luyện, việc làm và hòa nhập xã hội.

PGS.TS. Cao Minh Châu - Theo ĐH Y Hà Nội
Bình luận
Tin mới
  • 24/11/2024

    Thoát vị khe hoành là gì?

    Thoát vị hoành, hay thoát vị khe hoành, xảy ra khi phần trên của dạ dày bị đẩy lên ngực thông qua một lỗ mở ở cơ hoành (cơ ngăn cách bụng với ngực). Tình trạng này xảy ra ở nơi dạ dày và thực quản của bạn nối lại với nhau, còn được gọi là ngã ba thực quản dạ dày. Đôi khi, thoát vị khe hoành không gây ra vấn đề gì và không cần điều trị.

  • 23/11/2024

    Cách giảm đau mỏi chân khi đứng lâu

    Đau chân khi đứng lâu là tình trạng mà nhiều người gặp phải. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể khắc phục vấn đề này bằng một vài thay đổi nhỏ trong thói quen sinh hoạt hàng ngày

  • 23/11/2024

    Triệu chứng và biến chứng của bệnh vẩy nến

    Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh vẩy nến khác nhau tùy thuộc vào từng người và loại bệnh vẩy nến. Mặc dù bệnh vẩy nến là tình trạng mãn tính kéo dài suốt đời, một số người có thể thấy các triệu chứng biến mất trong nhiều tháng hoặc nhiều năm.

  • 22/11/2024

    Thuốc xịt mũi ngừa cúm

    Bạn có bỏ qua mũi tiêm phòng cúm hàng năm vì bạn ghét bị tiêm không? Điều đó có thể hiểu được. Nhưng đừng để điều đó ngăn cản bạn tiêm vắc-xin. Có một lựa chọn khác: dành cho bạn: vắc-xin xịt mũi.

  • 22/11/2024

    Loại tiếng ồn nào tốt cho giấc ngủ?

    Chắc hẳn ai cũng đã từng nghe qua câu chuyện dùng tiếng ồn trắng giúp các bé sơ sinh ngủ ngon và sâu giấc. Vậy đã bao giờ bạn thắc mắc, có những loại tiếng ồn nào và đâu là tiếng ồn dành cho người lớn? Mọi câu hỏi sẽ được giải đáp ngay sau đây.

  • 22/11/2024

    Cách cải thiện triệu chứng đau thần kinh tọa

    Ngày càng nhiều người trẻ bị đau thần kinh tọa với biểu hiện đau phần lưng dưới lan xuống chân. Để kiểm soát cơn đau thần kinh tọa, người bệnh cần điều chỉnh từ thói quen sinh hoạt hàng ngày.

  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

Xem thêm