Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phát hiện mạch bạch huyết chưa từng thấy trong não người

Các nhà khoa học tại Mỹ đã phát hiện ra một loạt các mạch bạch huyết trong cơ thể có mối liên hệ giữa bộ não với hệ thống miễn dịch – sự kết nối này các nhà nghiên cứu đã cho rằng không tồn tại trước đó.

Phát hiện này không chỉ thúc đẩy việc viết lại sách giáo khoa mà có thể dẫn đến một sự hiểu biết mới về cách thức mà hệ thống miễn dịch ảnh hưởng đến não bộ và hành vi của chúng ta.

Jonathan Kipnis, dẫn đầu nhà nghiên cứu từ trường đại học Virginia nói với Josh Barney từ tạp chí trường đại học cho biết: "Tôi thực sự không tin rằng có những cấu trúc trong cơ thể mà chúng tôi không nhận thức đuợc. Tôi cho rằng cơ thể bị ánh xạ".

Các mạch bạch huyết mới lần đầu tiên được công bố trên tạp chí Nature vào tháng Sáu năm ngoái nhưng hầu như không thu hút được sự chú ý của những người bên ngoài trừ giới chuyên môn về khoa học thần kinh.

Tuy vậy phát hiện được công bố rộng rãi vào tuần trước khi nhóm nghiên cứu đã cho thấy rằng hệ thống miễn dịch có thể thực sự đang kiểm soát hành vi xã hội thông qua các mạch trong cơ thể.

Hệ bạch huyết được tạo thành từ các mạch vận chuyển các tế bào máu trắng và các tế bào miễn dịch khác trong cơ thể của chúng ta. Nó hoạt động với chức năng như một sự kết nối giữa các mô và mạch máu, giúp loại bỏ các tế bào máu chết và các chất thải khác. Tuy nhiên trong nhiều thập kỉ các nhà khoa học đã bị thuyết phục rằng não không có bất kì mạch bạch huyết nào và vì vậy không có một kết nối trực tiếp với hệ thống miễn dịch.

Hình ảnh phát sáng của mạch bạch huyết. (Ảnh: trường Đại học Virginia).

Cùng với hàng rào máu não, mạch bạch huyết giữ cho cơ quan quan trọng nhất của chúng ta an toàn với các xâm nhập từ mầm bệnh bên ngoài. Thế nhưng năm ngoái các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng đó không phải là trường hợp tất cả, trong thực tế, các mạch bạch huyết chỉ đơn giản là được cất giấu trong màng não, lớp mô bao bọc não.

Để làm rõ điều này, các nhà nghiên cứu đã lấy toàn bộ màng não chuột và đặt chúng vào một bản kính duy nhất thay vì cắt chúng như cách nghiên cứu họ vẫn thường làm.

Khi nghiên cứu toàn bộ màng não dưới kính hiển vi, các nhà khoa học đã nhận thấy rằng các tế bào miễn dịch đã lây lan trên nhóm mẫu trong các mẫu giống như các mạch – một hiện tượng mà các nghiên cứu trước đó đã cho rằng không thể.

Nhóm nghiên cứu sau đó đã tiêm thuốc nhuộm vào những con chuột đã được gây mê để họ có thể quan sát làm thế nào các mạch vận chuyển tế bào chất và miễn dịch từ dịch não tủy cùng tĩnh mạch ở các xoang vào các nốt hạch bạch huyết ở tử cung – một sự kết nối trực tiếp giữa hệ thống miễn dịch và não.

Nhóm nghiên cứu cũng tìm thấy các mạch tương tự khi khám nghiệm tử thi não bộ ở người nhưng họ vẫn cần thể hiện chính xác cách thức hoạt động và chức năng của chúng trên người. Họ phát hiện rằng đây có thể là chìa khóa để điều trị một loạt các bệnh từ tâm thần phân liệt đến Alzheimer.

Kipnis cho biết: "Với căn bệnh Alzheimer, có một sự tích lũy của các khối protein lớn bên trong não bộ. Chúng tôi cho rằng sở dĩ có sự tích lũy này là do các mạch đã không loại bỏ được các khối protein này".

Nghiên cứu mới nhất từ nhóm cũng cho thấy rằng bằng cách tắt đi một phân tử của hệ thống miễn dịch có thể gây ảnh hưởng rất nhiều đến hành vi của chuột và ngăn cản chúng tiếp xúc với những con chuột khác. Điều này cho thấy vai trò quan trọng giữa hệ thống miễn dịch và các trạng thái xã hội khác như bệnh tự kỷ.

Kipnis nói thêm: "Chúng tôi tin rằng đối với mỗi căn bệnh liên quan đến thần kinh sẽ có một thành phần miễn dịch với nó, các mạch bạch huyết này có thể là chìa khóa quan trọng".

Còn rất nhiều công việc cần được thực hiện và việc phát hiện ra các mạch bạch huyết mới sẽ đưa đến nhiều câu hỏi mà các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục để tìm ra câu trả lời. Tuy vậy phải thừa nhận rằng, thật thú vị để có được một cách tiếp cận mới về hệ thống thần kinh trung ương.

Kevin Lee, giám đốc Sở Khoa học Thần kinh tại trường đại học Virginia, người không tham gia vào nghiên cứu, nhớ lại khoảnh khắc khi Kipnis cho ông xem kết quả của mình. "Tôi chỉ nói duy nhất một câu: Họ sẽ phải viết lại sách giáo khoa".

Lee nói với Barney "Chưa bao giờ có một hệ thống bạch huyết cho hệ thần kinh trung ương và nó đã cho thấy rất rõ ràng từ lần quan sát đầu tiên. Họ đã thực hiện nhiều nghiên cứu kể từ đó để củng cố phát hiện này và điều này sẽ thay đổi căn bản cách mọi người nhìn vào mối quan hệ giữa hệ thống thần kinh trung ương với hệ thống miễn dịch".

Theo Khoa học TV
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm