Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nôn trớ ở trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có xu hướng dễ bị trớ một chút sữa trong và sau khi bú. Có bé thỉnh thoảng mới trớ nhưng cũng có bé trớ trong tất cả các lần ăn.

1.Trớ

Trớ, còn được gọi là trào ngược dạ dày thực quản, xuất hiện khi cơ vòng thực quản đóng không kín. Hiện tượng này thường giảm khi bé lớn lên, và nói chung sẽ mất hoàn toàn khi bé 1 tuổi.

Cách khắc phục

Có thể giảm bớt lượng sữa chớ ra bằng cách: 
• Cho bé ăn trước khi bị đói quá mức. 
• Với trẻ bú bình, nên cho bú ít hơn một chút vì cho bú quá nhiều sẽ khiến tình trạng trớ trở nên tồi tệ hơn. Không nên để bé bú cạn bình sữa.
• Chọn loại núm vú có lỗ không lớn quá, không nhỏ quá. Lỗ lớn quá khiến sữa chảy quá nhanh, trong khi lỗ nhỏ quá khiến bé nuốt phải nhiều không khí.
• Giữ yên tĩnh khi cho bé bú, tránh các trò khiến bé sao nhãng. 
• Nới rộng tã bỉm để tránh tạo áp lực lên bụng của trẻ, lưu ý không chèn ép bụng của bé.
• Cho bé ợ hơi vài lần trong suốt cữ bú để loại bỏ một phần không khí trong dạ dày. Đừng bắt bé ngừng bú để kích thích ợ hơi, hãy chờ khi bé nghỉ giữa chừng để làm việc này.
• Bế bé ở tư thế thẳng đứng sau mỗi lần bú.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Trớ thường là hiện tượng vô hại nhưng cũng có thể gây rắc rối nếu khiến bé tụt cân, gây nghẹt thở hoặc làm tổn thương thực quản do axit trào ngược. Nếu bé có một trong các biểu hiện sau thì cần đưa đi khám bác sĩ: 
• Xuất hiện các tia máu đỏ trong chất nôn
• Nghẹn hoặc ngạt thở do trớ 
• Tím tái do trớ 
• Sụt cân 
• Nôn hoặc nôn vọt 

Tư thế ngủ của trẻ 

Các bác sĩ khuyên bạn nên đặt bé nằm ngửa khi ngủ bởi tư thế này làm giảm nguy cơ đột tử sơ sinh. Cha mẹ có con hay bị trớ thường lo lắng khi đặt bé ngủ ở tư thế nằm ngửa, tuy nhiên nghiên cứu cho thấy tỷ lệ ngạt không hề gia tăng ở trẻ sơ sinh nằm ngửa khi ngủ.

2. Nôn

Nôn mạnh hơn so với trớ, và lượng sữa trào ra cũng nhiều hơn, không còn là vài thìa sữa đọng trong dạ dày nữa. Nôn có thể là biểu hiện của nhiễm trùng virus ở dạ dày, phản ứng với đồ ăn hay các rắc rối khác ở dạ dày-ruột.

Xử trí

Nếu bé nôn khi ăn thì điều đầu tiên cần làm là cho ăn với lượng nhỏ hơn. Trẻ bú mẹ cần giảm thời lượng mỗi cữ bú và tăng số lần bú mỗi ngày. Có thể phải thay thế tạm thời sữa mẹ hoặc sữa công thức bằng dung dịch điện giải Oresol. 
Cho bé uống dung dịch điện giải trong 8 tiếng sau khi ngừng nôn. 
• Uống lượng nhỏ và thường xuyên: khoảng 5 ml (một thìa cà phê) Oresol mỗi 5 phút, tương đương 60ml/h. 
• Nếu sau 4 giờ bé không nôn thêm, hãy tăng gấp đôi lượng Oresol mỗi giờ. 
• Nếu lúc này bé vẫn nôn thì hãy để dạ dày được nghỉ trong 1 giờ rồi lại bắt đầu cho uống với lượng nhỏ hơn.

Khi nào cần đi khám bác sĩ ? 

Ở trẻ bị nhiễm trùng do virus, nôn thường đi kèm tiêu chảy. Sự xuất hiện của dịch mật xanh trong chất nôn có thể là dấu hiệu của tắc ruột, cần được xử lý cấp cứu. 
Đưa bé đi khám bác sĩ ngay nếu:
• Nôn quá nhiều
• Nôn ra dịch mật xanh hoặc máu
• Nôn kèm tiêu chảy.

Liên hệ ngay với bác sĩ nếu trẻ sơ sinh có biểu hiện mất nước như môi khô, da khô, tiểu tiện ít (thay tã dưới 6 lần mỗi ngày), mắt trũng, thóp trũng.

3. Nôn vọt

Nôn vọt là hiện tượng chất nôn trào mạnh ra ngoài miệng trẻ. Nếu bé có biểu hiện nôn vọt, nên liên hệ sớm với bác sĩ. Đây có thể là dấu hiệu của hẹp phì đại môn vị, dạng bệnh lý bẩm sinh khá phổ biến ở trẻ nhỏ.

Môn vị là phần dạ dạy nối liền với tá tràng. Hẹp môn vị xuất hiện khi lớp cơ môn vị dày lên, làm lòng môn vị hẹp lại, ngăn không cho thức ăn và dịch vị trong dạ dày đi vào ruột non. Bệnh cần được xử lý bằng phẫu thuật. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Biện pháp khắc phục nôn và buồn nôn ở trẻ nhỏ

Bác sĩ Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi TW
Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm