Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những sự thật thú vị về cảm giác đau - Phần 1

Khi bạn bị vấp ngón chân vào đâu đó hay đập đùi vào cạnh bàn, cảm giác đau là hiển nhiên. Thế nhưng đôi khi có những cơn đau đến một cách bất ngờ và không thể tìm ra nguyên nhân, ví dụ như đau đầu.

Tại sao một số người có khả năng chịu đau rất giỏi trong khi một số khác thì đã nhăn nhó ngay dù chỉ mới chạm nhẹ vào người? Và làm cách nào để xử trí những cơn đau không có nguyên nhân hay những cơn đau không có dấu hiệu chấm dứt? Dưới đây là những sự thật thú vị về cảm giác đau có thể bạn chưa biết.

Não của bạn có thể diễn giải cảm giác đau nhưng không thể thực sự cảm nhận được nó

Khi bạn bị bong gân mắt cá chân, các dây thần kinh sẽ truyền một tín hiệu tới não bộ để giúp nhận ra cảm giác đau. Tuy nhiên khi bệnh nhân được phẫu thuật não bộ - đây sẽ là một câu chuyện khác: các dây thần kinh trong não bộ vẫn sẽ gửi tín hiệu tương tự như đối với trường hợp bạn bị bong gân, tuy nhiên sẽ không có khu vực nào để xử lý tín hiệu này. Điều này giải thích tại sao những bệnh nhân thường bị đánh thức trong quá trình phẫu thuật; bác sỹ phẫu thuật có thể kích thích những khu vực trên não bộ để đảm bảo rằng toàn bộ quá trình đang diễn ra theo đúng kế hoạch mà không sợ rằng bệnh nhân sẽ bị đau.

Bạn có thể có ngưỡng chịu đau cao hoặc thấp

Có người phụ nữ nói rằng quá trình sinh tự nhiên chỉ gây “đau đớn một chút thôi”. Tuy nhiên một người khác lại đang vật lộn với cơn đau dù đã được gây tê. Mỗi người có cảm nhận khác nhau đối với cơn đau, và có rất nhiều yếu tố chi phối điều này như cấu trúc và sự thay đổi các chất hóa học trong não bộ, mức độ viêm trong cơ thể, và ấn tượng về cảm giác đau từ những lần trải nghiệm trước đây. Tất cả yếu tố này có thể chi phối cảm giác của bạn về cơn đau. Một vài người có thể móc một chiếc móc vào xương chày của họ và vẫn tỏ ra điềm tĩnh, trong khi một số khác lại quá nhạy cảm dù chỉ bị một chiếc kim nhỏ xuyên qua da.

Bạn có thể kiểm soát ngưỡng chịu đau thông qua ý nghĩ

Nghe thì có vẻ hơi vô lý nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng chỉ ra rằng phương pháp thiền và liệu pháp hành vi nhận thức có thể giúp giảm nhẹ cơn đau của bạn. Nhiều người mắc chứng đau mãn tính có suy nghĩ quá tiêu cực đến nỗi điều này ngăn cản họ hồi phục. Ví dụ như bạn có thể cho rằng bạn sẽ dễ bị gẫy xương nếu như tập thể dục, thế nhưng trong thực tế vận động sẽ giúp xương của bạn chắc khỏe hơn.

Bạn có thể làm xao lãng bản thân để quên đi cảm giác đau

Não bộ của chúng ta thường gặp khó khăn khi phải xử lý nhiều hơn một cảm giác tại một thời điểm. Đó là lý do tại sao khi bạn bị muỗi đốt và sử dụng đá để chườm lên thì bạn sẽ chỉ nhận thấy cảm giác buốt lạnh nhiều hơn là ngứa. Do đó, khi bạn bị đau, việc tập trung vào một loại kích thích khác có thể giúp làm xao lãng tâm trí của bạn đối với cơn đau.

Những người có mái tóc đỏ dễ nhạy cảm hơn với cơn đau

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of the American Dental Association đã chỉ ra rằng những người có mái tóc đỏ thường rất sợ hãi mỗi khi phải đi khám nha sỹ. Một gien đặc hiệu quy định màu tóc đỏ rực rỡ của những người này cũng đồng thời khiến họ không đáp ứng với một số loại thuốc gây tê, do vậy họ cũng dễ bị đau đớn khi thực hiện những thủ thuật nha khoa. Một nghiên cứu khác cũng chứng minh rằng những người mang mái tóc đỏ thường cần phải sử dụng liều thuốc gây tê cao hơn mới có thể giảm được đau. Rất có thể rằng một yếu tố nào đó thuộc về di truyền khiến quá trình chuyển hóa thuốc giảm đau của những đối tượng này có sự khác biệt.

(... còn tiếp...)

Mời các bạn đón đọc tiếp phần 2 trong trang web của Viện y học ứng dụng Việt Nam: vienyhocungdung.vn

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Liệu pháp giảm đau tự nhiên không dùng thuốc

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

Xem thêm