Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những sự thật thú vị về cảm giác đau - Phần 1

Khi bạn bị vấp ngón chân vào đâu đó hay đập đùi vào cạnh bàn, cảm giác đau là hiển nhiên. Thế nhưng đôi khi có những cơn đau đến một cách bất ngờ và không thể tìm ra nguyên nhân, ví dụ như đau đầu.

Tại sao một số người có khả năng chịu đau rất giỏi trong khi một số khác thì đã nhăn nhó ngay dù chỉ mới chạm nhẹ vào người? Và làm cách nào để xử trí những cơn đau không có nguyên nhân hay những cơn đau không có dấu hiệu chấm dứt? Dưới đây là những sự thật thú vị về cảm giác đau có thể bạn chưa biết.

Não của bạn có thể diễn giải cảm giác đau nhưng không thể thực sự cảm nhận được nó

Khi bạn bị bong gân mắt cá chân, các dây thần kinh sẽ truyền một tín hiệu tới não bộ để giúp nhận ra cảm giác đau. Tuy nhiên khi bệnh nhân được phẫu thuật não bộ - đây sẽ là một câu chuyện khác: các dây thần kinh trong não bộ vẫn sẽ gửi tín hiệu tương tự như đối với trường hợp bạn bị bong gân, tuy nhiên sẽ không có khu vực nào để xử lý tín hiệu này. Điều này giải thích tại sao những bệnh nhân thường bị đánh thức trong quá trình phẫu thuật; bác sỹ phẫu thuật có thể kích thích những khu vực trên não bộ để đảm bảo rằng toàn bộ quá trình đang diễn ra theo đúng kế hoạch mà không sợ rằng bệnh nhân sẽ bị đau.

Bạn có thể có ngưỡng chịu đau cao hoặc thấp

Có người phụ nữ nói rằng quá trình sinh tự nhiên chỉ gây “đau đớn một chút thôi”. Tuy nhiên một người khác lại đang vật lộn với cơn đau dù đã được gây tê. Mỗi người có cảm nhận khác nhau đối với cơn đau, và có rất nhiều yếu tố chi phối điều này như cấu trúc và sự thay đổi các chất hóa học trong não bộ, mức độ viêm trong cơ thể, và ấn tượng về cảm giác đau từ những lần trải nghiệm trước đây. Tất cả yếu tố này có thể chi phối cảm giác của bạn về cơn đau. Một vài người có thể móc một chiếc móc vào xương chày của họ và vẫn tỏ ra điềm tĩnh, trong khi một số khác lại quá nhạy cảm dù chỉ bị một chiếc kim nhỏ xuyên qua da.

Bạn có thể kiểm soát ngưỡng chịu đau thông qua ý nghĩ

Nghe thì có vẻ hơi vô lý nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng chỉ ra rằng phương pháp thiền và liệu pháp hành vi nhận thức có thể giúp giảm nhẹ cơn đau của bạn. Nhiều người mắc chứng đau mãn tính có suy nghĩ quá tiêu cực đến nỗi điều này ngăn cản họ hồi phục. Ví dụ như bạn có thể cho rằng bạn sẽ dễ bị gẫy xương nếu như tập thể dục, thế nhưng trong thực tế vận động sẽ giúp xương của bạn chắc khỏe hơn.

Bạn có thể làm xao lãng bản thân để quên đi cảm giác đau

Não bộ của chúng ta thường gặp khó khăn khi phải xử lý nhiều hơn một cảm giác tại một thời điểm. Đó là lý do tại sao khi bạn bị muỗi đốt và sử dụng đá để chườm lên thì bạn sẽ chỉ nhận thấy cảm giác buốt lạnh nhiều hơn là ngứa. Do đó, khi bạn bị đau, việc tập trung vào một loại kích thích khác có thể giúp làm xao lãng tâm trí của bạn đối với cơn đau.

Những người có mái tóc đỏ dễ nhạy cảm hơn với cơn đau

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of the American Dental Association đã chỉ ra rằng những người có mái tóc đỏ thường rất sợ hãi mỗi khi phải đi khám nha sỹ. Một gien đặc hiệu quy định màu tóc đỏ rực rỡ của những người này cũng đồng thời khiến họ không đáp ứng với một số loại thuốc gây tê, do vậy họ cũng dễ bị đau đớn khi thực hiện những thủ thuật nha khoa. Một nghiên cứu khác cũng chứng minh rằng những người mang mái tóc đỏ thường cần phải sử dụng liều thuốc gây tê cao hơn mới có thể giảm được đau. Rất có thể rằng một yếu tố nào đó thuộc về di truyền khiến quá trình chuyển hóa thuốc giảm đau của những đối tượng này có sự khác biệt.

(... còn tiếp...)

Mời các bạn đón đọc tiếp phần 2 trong trang web của Viện y học ứng dụng Việt Nam: vienyhocungdung.vn

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Liệu pháp giảm đau tự nhiên không dùng thuốc

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

  • 12/10/2025

    Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến cảm xúc của con người?

    Rối loạn cảm xúc theo mùa (SAD) là một loại trầm cảm liên quan tới sự thay đổi thời tiết.

  • 11/10/2025

    Dầu quả bơ và dầu ô liu, loại nào tốt hơn cho sức khỏe?

    Nếu dầu ô liu từ lâu đã được mệnh danh là “vàng lỏng” của vùng Địa Trung Hải, thì gần đây, dầu quả bơ nổi lên như một “ngôi sao” mới được ưa chuộng. Cả hai loại dầu này đều được biết đến với những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhưng lloại nào thực sự vượt trội hơn?

  • 11/10/2025

    Hóa chất độc hại trong giấy in hóa đơn có thể khiến bạn nhiễm độc

    Khi bạn đi mua hàng và người bán hàng hỏi bạn có muốn in hóa đơn (biên lai) hay không, hãy trả lời không, việc làm này vừa giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ cả sức khỏe của bạn do nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng các loại hóa đơn giấy từ các nhà bán lẻ lớn tại Mỹ được phủ một loại hóa chất độc hại có tên là bisphenol S (BPS). Cùng tìm hiểu về loại hóa chất độc hại trên giấy in hóa đơn qua bài viết sau đây!

Xem thêm