Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm gì khi thấy người thân bị đột quỵ?

Đột quỵ là một cấp cứu y tế. Sự can thiệp nhanh chóng có thể làm tăng cơ hội sống sót của một người và giảm nguy cơ tàn tật lâu dài.

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị tắc nghẽn hoặc hạn chế. Nếu ai đó đang bị đột quỵ, cấp cứu nhanh chóng là rất quan trọng. Bài viết này đưa ra hướng dẫn từng bước về những việc cần làm nếu bạn thấy ai đó bị đột quỵ.

  1. Nhận ra các dấu hiệu và gọi 115

Bước đầu tiên là nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ. Sử dụng từ viết tắt FAST để giúp bạn nhớ:

F = Face: Khuôn mặt của người đó có thay đổi không? Miệng có bị xệ một bên không? Nụ cười của họ cân đối hay lệch?

A = Arms: Họ có thể giơ cả hai cánh tay lên không? Họ có thể giữ chúng đều nhau, hay 1 cánh tay bị trôi xuống?

S = Speech: Người đó có thể lặp lại một câu đơn giản không? Giọng nói của họ có bị ngọng không?

T = Thời gian: Nếu câu trả lời cho bất kỳ điều nào ở trên là có, hãy gọi 115.

  1. Sau khi gọi 115 bạn nên làm gì?
  • Giữ bình tĩnh.
  • Đảm bảo khu vực xung quanh được an toàn và không có nguy hiểm sắp xảy ra cho người bị đột quỵ, chẳng hạn như từ các phương tiện đang di chuyển.
  • Nói chuyện với họ. Hỏi họ tên và các câu hỏi khác. Nếu họ không thể nói, hãy yêu cầu họ siết chặt tay bạn để trả lời câu hỏi. Nếu người đó không trả lời, có thể họ đã bất tỉnh.

Nếu người đột quỵ vẫn tỉnh táo, bạn nên:

  • Nhẹ nhàng đặt họ vào một vị trí thoải mái. Tốt nhất, họ nên nằm nghiêng với đầu và vai hơi nâng cao và được hỗ trợ bằng gối hoặc quần áo. Sau đó, cố gắng không di chuyển họ.
  • Nới lỏng quần áo chật, chẳng hạn như cổ áo sơ mi cài cúc hoặc khăn quàng cổ.
  • Nếu họ bị lạnh, hãy dùng chăn hoặc áo khoác để giữ ấm cho họ
  • Kiểm tra xem đường thở của người bệnh có thông thoáng không. Nếu có dị vật hoặc chất, chẳng hạn như chất nôn, trong miệng có thể cản trở việc thở, hãy đặt người bệnh nằm nghiêng ở tư thế hồi phục.
  • Trấn an người đó. Nói với họ rằng sự trợ giúp đang được thực hiện.
  • Không cho người bệnh ăn bất kỳ thức ăn hoặc chất lỏng nào.
  • Cố gắng nhớ thời gian mà các triệu của người đột quỵ chứng bắt đầu.

Nếu người đột quỵ đã bất tỉnh, bạn cần:

  • Đặt người bệnh vào vị trí phục hồi*
  • Theo dõi đường thở và nhịp thở của họ. Để làm điều này:
  • Nâng cằm của người đó và hơi nghiêng đầu về phía sau
  • Nhìn xem ngực họ có cử động không
  • Lắng nghe âm thanh thở
  • Đặt má lên miệng và cố gắng cảm nhận hơi thở của họ
  • Nếu không có dấu hiệu thở, hãy bắt đầu hô hấp nhân tạo (hồi sức tim phổi). Nếu không biết cách hô hấp nhân tạo, bạn có thể nhờ 115 hướng dẫn.

*Vị trí phục hồi

Nếu ai đó bất tỉnh, hoặc nếu đường thở của họ không hoàn toàn thông thoáng, hãy đặt họ ở vị trí phục hồi:

  • Quỳ bên cạnh người bệnh đột quỵ
  • Đưa cánh tay ra xa nhất và đặt nó ở góc vuông với cơ thể của họ
  • Đặt cánh tay còn lại trước ngực của họ
  • Chân phải giữ thẳng. Gập đầu gối bên kia của họ
  • Nâng đỡ đầu và cổ của họ và lăn người nằm nghiêng, sao cho chân dưới thẳng và chân trên của họ gập ở đầu gối, đầu gối chạm đất
  • Hơi nghiêng đầu về phía trước và xuống để chất nôn trong đường thở có thể thoát ra ngoài
  • Dọn dẹp miệng của người đó theo cách thủ công, nếu cần

Triển vọng cứu sống đối với những người đã bị đột quỵ khác nhau. Tuổi tác, sức khỏe tổng thể và lựa chọn lối sống có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi và nguy cơ bị đột quỵ lặp lại. Sự can thiệp nhanh chóng là rất quan trọng. CDC Hoa Kỳ khuyên rằng những người đến bệnh viện cấp cứu trong vòng 3 giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ ít có nguy cơ bị tàn tật hơn những người được cấp cứu chậm trễ.

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm