Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chung tay vì một Việt Nam không còn bệnh lao

Ngày 24/3 hàng năm được chọn là “Ngày Thế giới phòng chống lao” để cảnh báo về căn bệnh nguy hiểm với nhiều thách thức đối với sức khỏe con người trên thế giới.

Có 90% trường hợp mắc lao mới được chữa khỏi

Triển khai Chiến lược Quốc gia phòng chống Lao đến năm 2020, tầm nhìn 2030, Chương trình chống Lao quốc gia (CTCLQG) đã đạt được những thành tựu đáng kể. Việt Nam phát hiện sớm tất cả các thể Lao, cung cấp dịch vụ điều trị Lao cho tất cả người bệnh sau chẩn đoán, điều trị Lao tiềm ẩn.

Hàng năm, cả nước phát hiện và điều trị cho trên 100.000 người mắc Lao với tỉ lệ chữa khỏi cao trên 90% trường hợp mắc mới. Từ năm 2000 đến nay số lượng người mắc bệnh Lao giảm 4,6%.

Hầu hết các kỹ thuật mới đều đã được áp dụng có hiệu quả cao và đến nay đã có gần 6.000 người mắc Lao kháng thuốc được thu nhận điều trị. CTCLQG đã triển khai thuốc mới Bedaquiline cho người bệnh Lao kháng thuốc nặng (tiền siêu kháng thuốc, siêu kháng thuốc) và áp dụng phác đồ ngắn hạn (9 tháng) trong điều trị người bệnh lao đa kháng thuốc.

Hầu hết các kỹ thuật mới đều đã được áp dụng có hiệu quả cao và đến nay đã có gần 6.000 người mắc Lao kháng thuốc được thu nhận điều trị.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là một trong 3 nước có kế hoạch nghiên cứu được đánh giá cao. Việt Nam đã có một đơn vị nghiên cứu chuyên sâu với mạng lưới nghiên cứu lao và bệnh phổi rộng khắp.

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương đã là người Việt Nam đầu tiên được bầu vào Hội đồng tư vấn chiến lược và kỹ thuật của WHO về phòng chống bệnh lao (STAG TB) - cơ chế điều hành và hoạch định chiến lược phòng chống lao cao nhất của WHO.

Việt Nam cũng là một trong 3 nước đi đầu chiến lược kết thúc bệnh Lao trên toàn cầu gồm: Việt Nam, Brazil và Nam Phi. Chính phủ và Bộ Y tế Việt Nam cấp ngân sách tăng lên hàng năm và qua đó vận động được hỗ trợ quốc tế từ Quỹ toàn cầu với gần 60 triệu Đô la và cộng thêm 20 triệu đô ngân sách khuyến khích vì thực hiện có hiệu quả nguồn viện trợ.

Từ 2015-2017 được phê duyệt là 42 triệu đô la. Các tổ chức đối tác khác cũng đã hỗ trợ kinh phí và kỹ thuật đáng kể. Tuy còn thiếu hụt so với kế hoạch, nhưng đã đảm bảo được cơ bản.

Việt Nam đang hướng đến mục tiêu không còn bệnh Lao vào năm 2030. Từ năm 2014 đến nay, để nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị cho bệnh nhân và giảm nguồn lây cho cộng đồng, dự án TB CARE II phối hợp với CTCLQG triển khai Chiến lược FAST tăng cường kiểm soát lây nhiễm Lao tại Bệnh viện Lao, Bệnh phổi tỉnh Nam Định và Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch tỉnh Quảng Nam.

Chiến lược FAST đã góp phần phát hiện nhiều ca bệnh lao kháng đa thuốc và lao phổi được chẩn đoán với bằng chứng vi khuẩn học và rút ngắn thời gian từ lấy mẫu tới điều trị các ca bệnh từ trên 10 ngày năm 2013 xuống còn 3-5 ngày.

“Cuộc chiến” vẫn tiếp diễn

Dù đạt nhiều thành tựu nhưng công tác phòng chống lao của Việt Nam vẫn tồn tại khó khăn và thách thức. Đó là tình trạng bỏ điều trị hiện đang ở mức báo động và có xu hướng gia tăng.

Điều này gây khó khăn lớn cho công tác điều trị và phòng chống bệnh lao tại cộng đồng. Tình trạng lao đa kháng thuốc chủ yếu được xác định là do người bệnh điều trị không đúng, không đủ, không tuân thủ chỉ định của bác sĩ; thầy thuốc không đủ thời gian để tư vấn cho bệnh nhân và chưa hỗ trợ tích cực cho người bệnh...

Bên cạnh đó, hàng năm vẫn còn 16.000 người chết vì bệnh lao. Việt Nam hiện là nước đứng thứ 14/30 nước có số bệnh nhân lao cao nhất trên thế giới và đứng thứ 11/30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất trên toàn cầu.

Theo đó, hàng năm ước tính có 130.000 người mắc lao mới, trong đó có 7.000 người mắc lao đồng nhiễm HIV, hơn 5.000 bệnh nhân lao đa kháng thuốc, đáng lo ngại là có gần 6% là lao siêu kháng thuốc. Số người mắc lao phổi chiếm hơn ½.

Báo cáo WHO global report 2016 cũng chỉ ra rằng, chỉ có 79% số người mắc được phát hiện, tư vấn, điều trị và quản lý, trong đó 21% còn lại vẫn tồn tại trong cộng đồng mà không được điều trị, khống chế nguồn lây.

Bệnh Lao tồn tại hàng nghìn năm nhưng căn bệnh này vẫn chưa được khống chế do nhiều nguyên nhân. Trước hết phải kể đến người nhiễm lao mắc thêm bệnh nhiễm trùng cơ hội, điển hình là HIV. Y học coi HIV và lao như cặp bài trùng bởi vi rút HIV làm giảm hệ thống miễn dịch cơ thể, vi khuẩn lao nhân cơ hội này bùng phát, diễn biến nặng nề hơn.

Bên cạnh đó, sự hiểu biết của người dân về bệnh lao còn hạn chế. Xã hội còn kỳ thị bệnh nhân lao dẫn đến người bị bệnh thường giấu bệnh. Tổ chống lao tuyến huyện, thị xã, thành phố trình độ chuyên môn không đồng đều nên công tác phòng, chống Lao còn hạn chế, nhất là vùng sâu, vùng xa.

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung khẳng định: “Để kết thúc bệnh lao và phòng chống bệnh phổi tốt hơn, chúng ta cần một nguồn nhân lực chuyên nghiệp với ý chí thống nhất”.
Để nỗ lực phòng chống bệnh lao, vào tháng 8 sắp tới, Việt Nam sẽ tham gia Đối thoại chính sách về Lao và Lao kháng đa thuốc trong khuôn khổ Hội nghị APEC.

Theo các chuyên gia, để công tác phòng chống lao hiệu quả Việt Nam cần phải thay đổi các chính sách, chế độ khám chữa bệnh đối với người nghèo, đặc biệt là các bệnh nhân lao phổi.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động phát hiện thường quy, phát hiện chủ động dựa vào quản lý điều trị trong chương trình chống lao, các bệnh nhân lao và lao đa kháng.

Đồng thời tăng cường công tác vận động, truyền thông và huy động xã hội tại các tuyến của hệ thống y tế nhằm nâng cao năng nhận thức về bệnh lao và huy động sự tham gia của cộng đồng.

Để đạt được mục tiêu đẩy tỉ lệ mắc lao xuống còn 20 trường hợp trên 100.000 dân, chương trình kiểm soát lao toàn quốc cần phải có ít nhất 66 triệu đô la (tương đương 1,5 nghìn tỉ đồng) mỗi năm. Hiện tại chương trình này mỗi năm tiêu tốn tới 26 triệu đô la (tương đương 572 tỉ đồng), trong đó có 19 triệu đô la là vốn tài trợ nước ngoài.

T.T -
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Cảnh báo nguy hiểm khi thiếu vitamin B12: Đau đầu, thiếu máu ác tính

    Vitamin B12 là dưỡng chất rất cần thiết cho các tế bào thần kinh và tế bào máu đỏ và cũng cần thiết cho sự hình thành ADN.

  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

Xem thêm