Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Babesia lây từ vật nuôi, gia súc

Bệnh này có thể lây từ chó, mèo sang người.

Babesia là bệnh nhiễm khuẩn máu ít gặp gây ra bởi kí sinh trùng ở bọ ve. Bọ ve hươu đặc biệt mang kí sinh trùng gây ra bệnh Babesia. Bệnh Babesia phổ biến ở động vật hơn con người, nhưng đã từng có trường hợp mắc bệnh được báo cáo.  

Triệu chứng

Một số người nhiễm bệnh không có triệu chứng gì. Khi triệu chứng xảy ra, chúng thường tương tự với triệu chứng của cúm bao gồm:

  • Sốt (tới 40 độ C)
  • Ớn lạnh
  • Chảy mồ hôi
  • Mệt mỏi
  • Choáng váng
  • Đau khớp và đau cơ
  • Ăn không ngon
  • Đau đầu

Tuy nhiên, đôi khi tình trạng ốm có thể nhanh chóng trở nên nghiêm trọng, và thậm chí gây ra tử vong, đặc biệt ở người vừa phẫu thuật cắt lách, người già, người bệnh gan, bệnh thận hoặc hệ miễn dịch yếu (chẳng hạn HIV-AIDS và ung thư). Babesia có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nhưng phần lớn người mắc là 40-50 tuổi.

 

Nguyên nhân

Những người nào dễ mắc bệnh?

Những người dành thời gian ở khu vực có nhiều bọ ve (để làm việc hay để vui chơi) có nguy cơ cao mắc bệnh này. Bọ ve thường đợi gần ngọn cỏ hoặc bụi cây thấp cho đến khi người hoặc súc vật đi ngang qua. Bọ ve sẽ thường bò lên trên quần áo hoặc thân vài tiếng đồng hồ trước khi tấn công da.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ cần xét nghiệm máu để biết bạn có đang mắc bệnh này hay không. Xét nghiệm máu cũng giúp tìm ra bệnh nhiễm khuẩn khác lây qua bọ ve.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh là tránh bọ ve cắn. Khi bạn ở ngoài trời, làm theo hướng dẫn sau:

  1. Sử dụng thuốc chống bọ ve làm  theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc. Hãy sử dụng sản phẩm chứa 20% đến 30% DEET. Có thể bôi trực tiếp trên da hoặc lên quần áo trước khi đi vào vùng nhiều bọ ve. Không bôi lên mặt và tay của trẻ em và không dùng cho trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi. Thuốc chứa permethrin chỉ nên bôi lên quần áo. Đảm bảo trao đổi với bác sĩ khi bôi bất kì thuốc chống côn trùng, bọ ve nào lên trẻ em. Bác sĩ có thể cho bạn biết thêm thông tin về các loại thuốc chống bọ ve.
  2. Mặc quần áo màu sáng che phủ phần lớn bề mặt da khi đi vào trong rừng hoặc nơi bụi cỏ rậm rạp. Điều này khiến bạn dễ dàng nhìn thấy và loại bỏ bọ ve khỏi quần áo. Mặc quần áo dài, giắt ống quần vào trong tất hoặc bốt. Lưu ý rằng bọ ve có thể gần nơi mặt đất đặc biệt vùng ẩm, bóng râm. Kiểm tra toàn bộ cơ thể xem có bọ ve hay không sau khi đi ra khỏi những vùng đó. Kiểm tra trẻ nhỏ và vật nuôi. Vị trí bọ ve cắn phổ biến bao gồm sau đầu gối, vùng háng, dưới cánh tai, bắp chân, và gáy. 
  3. Loại bỏ bất kì bọ ve đang cắn nào càng nhanh càng tốt. Để gỡ bỏ bọ ve đang cắn, sử dụng nhíp để gắp chắc đầu bọ ve (hoặc càng gần đầu càng tốt) và kéo ra. Không dùng vật nóng (chẳng hạn que diêm), dầu hỏa hoặc các phương pháp khác. Đó là những phương pháp không hiệu quả.
  4. Rửa vùng bị bọ ve cắn kĩ càng với xà phòng và nước. Theo dõi vùng đó vài tuần và lưu ý nếu có thay đổi. Bạn nên liên hệ bác sĩ nếu thấy mẩn đỏ quanh vùng bọ ve cắn. Chắc chắn nói cho bác sĩ biết tình trạng và thời điểm ve cắn. Chỉ những người bị ốm và/hoặc bị mẩn sau khi bị cắn mới cần kháng sinh. Nếu bạn bị bọ ve cắn và không có các dấu hiệu trên, bạn không cần kháng sinh.

Trong tháng 5 đến tháng 9, tránh xa những nơi thường có bọ ve. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn phẫu thuật cắt gan, ghép tạng hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch (sẽ làm yếu hệ miễn dịch đi), hoặc nếu bạn bị HIV/AIDS hoặc các bệnh mãn tính khác ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Điều trị

Với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh và chỉ bị Babesia nhẹ, không cần điều trị. Cơ thể sẽ tự chống lại bệnh.

Với những người bị Babesia nặng thường được chữa khỏi bởi kháng sinh tuýp 2. Nếu bạn bị thở gấp hoặc các triệu trứng khác sau khi dùng kháng sinh, nói cho bác sĩ biết ngay lập tức.

Một số người bị Babesia nặng hoặc hệ miễn dịch yếu cần đến bệnh viện để được điều trị.

Bình luận
Tin mới
  • 07/11/2025

    Cách ăn cá để bổ sung omega-3 tốt nhất cho tim và não

    Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là omega-3 rất tốt cho tim và chức năng não. Vậy nên ăn cá thế nào để nhận được nguồn omega-3 tốt nhất?

  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

  • 05/11/2025

    4 nhóm người không phù hợp ăn gạo lứt

    Gạo lứt có nhiều lợi ích cho sức khỏe vì hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, với một số nhóm người, gạo lứt có thể không phù hợp hoặc cần thận trọng khi ăn.

  • 05/11/2025

    Những loại vaccine không nên bỏ qua cho trẻ

    Tiêm chủng là một trong những biện pháp y tế công cộng hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ em khỏi những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 04/11/2025

    9 loại thực phẩm thay thế muối giúp hạ huyết áp tự nhiên, bảo vệ tim

    Việc giảm lượng natri tiêu thụ là một bước quan trọng để kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh thận mạn tính. Tham khảo một số gia vị có hương liệu tự nhiên tuyệt vời có thể thêm vị ngon đậm đà cho món ăn để giảm tiêu thụ muối ăn truyền thống.

  • 04/11/2025

    Đi bộ hàng ngày: Không chỉ giảm cân mà còn cải thiện tinh thần

    Đi bộ là một hoạt động đơn giản nhưng lại ẩn chứa vô vàn lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Trong cuộc sống bận rộn, đi bộ trở thành một giải pháp lý tưởng, dễ dàng thực hiện ở mọi lứa tuổi và không đòi hỏi thiết bị phức tạp. Chỉ với 30 phút đi bộ mỗi ngày, bạn có thể cải thiện sức khỏe tim mạch, kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ phân tích những lợi ích bất ngờ mà thói quen đi bộ mang lại, đồng thời đưa ra các mẹo để tối ưu hóa hiệu quả của hoạt động này.

Xem thêm