Khi mà người bệnh trở thành trung tâm, mối quan hệ bác sĩ – bệnh nhân đã bắt đầu chuyển sang hình thái mới, mang tính đối tác ngang bằng, và công nghệ kỹ thuật số đóng vai trò quan trọng hơn bao giờ hết trong chăm sóc sức khỏe.
Để nắm bắt được công nghệ, thế hệ bác sĩ tương lai phải thỏa mãn nhiều tiêu chí quan trọng, công tác đào tạo sinh viên y khoa phải sẵn sàng cho những thay đổi này. Sự phát triển của công nghệ số, công nghệ thông tin và sự xuất hiện của internet với các kênh truyền thông xã hội đã tác động không nhỏ tới ngành y. Cấu trúc “tòa tháp ngà y học” bắt đầu thay đổi bởi nguồn kiến thức rộng lớn trực tuyến, từ các kênh truyền thông xã hội kết nối với bệnh nhân, cung cấp rất nhiều thông tin liên quan đến y dược. Sức mạnh của các cộng đồng trực tuyến đã thúc đẩy mối quan hệ bác sĩ - bệnh nhân thay đổi để phù hợp hơn. Bệnh nhân hiểu biết nhiều hơn về tình trạng của mình, sẵn sàng đặt câu hỏi cho bác sĩ.
Công nghệ kỹ thuật số trong ngành y đã và đang phát triển sôi động, ra đời nhiều thiết bị y tế thu nhỏ, số hóa và kết nối liên thông để dùng cho mục đích cá nhân. Ví dụ, công nghệ Telemedicine,in ấn 3D, trí tuệ nhân tạo... đã tạo điều kiện nâng cao dịch vụ y tê và chăm sóc người bệnh tốt hơn. Cùng với xét nghiệm di truyền trực tiếp, ứng dụng công nghê gen, trí thông minh nhân tạo (AI), công nghệ y tế kỹ thuật số... sẽ chuyển đổi trọng tâm chăm sóc sức khỏe từ điều trị sang dự phòng. Điều đó có nghĩa, các công cụ dự phòng ngày càng hiệu quả và dễ tiếp cận hơn, bệnh được phát hiện sớm nên phòng ngừa và chữa trị sẽ đạt hiệu quả cao hơn. Mối quan hệ giữa bác sĩ-bệnh nhân thế kỷ 21 sẽ thay đổi đáng kể, bác sĩ tương lai cần được đào tạo bài bản hơn, đa dạng hơn mới có thể đáp ứng tốt các nhiệm vụ nói trên.
Vì lý do trên, cộng đồng y tế cần thiết lập các nguyên tắc mới cho đào tạo y khoa, tạo ra thế hệ bác sĩ mới, giỏi cả chuyên môn lẫn công nghệ số, tin học. Mùa Thu 2017, Đại học Y khoa Semmelweis (SMS) của Hungary đã phát động chiến dịch mang tên Lessons in Digital Health (Bài học về Sức khỏe kỹ thuật số) để tăng cường kiến thức kỹ thuật số trong y khoa và bước đầu đã đạt được kết quả tốt, sinh viên rất hứng thú với môn học này.
Một số nguyên tắc đào tạo bác sĩ kỷ nguyên số
Kiến thức kỹ thuật số phải đi trước
Sự cần thiết đầu tiên là kiến thức kỹ thuật số, sinh viên y khoa, giáo sư và bác sĩ đều phải trang bị cho mình kiến thức này. Biết cách tìm kiếm, phân tích, và đánh giá thông tin; đánh giá chất lượng trang web y tế; biết cách làm việc với các bệnh nhân thông qua nền tảng kỹ thuật số..., đó là những kỹ năng cơ bản cho các bác sĩ trong tương lai. Kỹ thuật số luôn luôn biến thiên và thay đổi nên mọi người không chỉ nắm được những kiến thức cơ bản mà còn phải dự đoán trước được xu hướng công nghệ mới để cập nhật và thay đổi kịp thời với không gian trực tuyến.
Giáo dục sinh viên y khoa về vai trò của bệnh nhân:
Xưa và nay, cộng đồng y tế đều hiểu bệnh nhân là mục tiêu quan trọng của ngành y nhưng trong thời đại kỹ thuật số, điều này lại quan trọng hơn, cho dù đó là việc phát triển một loại thuốc mới, cách điều trị mới hoặc cho ra đời một bệnh viện mới thì bệnh nhân vẫn là “trung tâm”. Chính vì vậy, bệnh nhân còn được xếp trong danh sách hội đồng tư vấn của các công ty dược phẩm lớn, của bệnh viện, hay trong các sự kiện y tế có liên quan. Nếu sinh viên y khoa được đào tạo kiến thức này sẽ giúp họ trở thành bác sĩ thực hành tốt trong tương lai.
Kết thúc bài viết phần 1, mời bạn tiếp tục tìm hiểu các nguyên tắc đào tạo bác sĩ kỉ nguyên số tại bài viết phần 2 trên website Viện Y học ứng dụng Việt Nam.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Trí tuệ nhân tạo (A.I) có thể giải quyết khủng hoảng nguồn nhân lực trong chăm sóc sức khỏe? - Phần 1, Trí tuệ nhân tạo (A.I) có thể giải quyết khủng hoảng nguồn nhân lực trong chăm sóc sức khỏe? - Phần 2
Khi ăn trái bơ, chúng ta chỉ lấy phần thịt quả và bỏ đi phần màng vỏ bọc quanh hạt. Tuy nhiên, điều bất ngờ là màng vỏ bọc này lại chứa hóa chất heptacosane có tác dụng ức chế các tế bào ung thư, ngăn ngừa sự tích tụ chất béo trong lòng động mạch, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch….
Chế độ ăn giàu protein giúp kiểm soát cân nặng, chữa lành vết thương và xây dựng cơ bắp. Tuy nhiên ăn quá nhiều protein hơn mức cần thiết sẽ không có lợi, thậm chí gây hại cho sức khỏe.
Da khô, bong tróc hoặc nứt nẻ trên môi hay còn gọi là môi nứt nẻ là hiện tượng thường gặp khi thời tiết lạnh, nhưng nó có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong năm và với bất kỳ ai.
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), năm 2024, tình hình bệnh dại tiếp tục gia tăng đột biến. Đặc biệt, gần đây xuất hiện các trường hợp mắc bệnh có thời gian ủ bệnh ngắn, nhiều ca là trẻ em dưới 5 tuổi.
Ù tai là tình trạng người bệnh nhận thấy trong tai có âm thanh lạ mà không đến từ bất cứ nguồn nào từ môi trường bên ngoài. Ù tai có xu hướng nặng hơn về đêm, khi không gian yên tĩnh.
Bài viết dưới đây sẽ chỉ ra 10 dấu hiệu cơ thể bạn đang cần vận động nhiều hơn.
Ăn nhiều đường không tốt cho sức khỏe nhưng nhiều người không biết mình đang ăn quá nhiều đường mỗi ngày vì đường có thể nằm ẩn trong thành phần thực phẩm. Vậy có dấu hiệu nào cảnh báo không?
Mùa đông, thời tiết lạnh khiến cho những hoạt động ngoài trời bị hạn chế có thể dẫn đến tình trạng thiếu vitamin D. Tăng cường thực phẩm chứa vitamin D trong chế độ ăn uống sẽ giúp duy trì mức độ dinh dưỡng và giữ cho cơ thể khỏe mạnh.