Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phòng ngừa dị ứng thức ăn ở trẻ nhỏ - khuyến cáo mới

Khuyến cáo mới nhất của Hội Nhi khoa Mỹ năm 2008 có rất nhiều thay đổi so với những gì được đưa ra năm 2000.

Trước đây các bác sĩ khuyên người mẹ hạn chế thực phẩm có tính dị ứng cao ngay từ khi mang thai nếu đứa con trong bụng có nguy cơ dị ứng. Bản thân trẻ sau khi sinh cũng được khuyên dùng sữa công thức từ đậu nành thay cho sữa bò (nếu không có sữa mẹ) và trì hoãn việc ăn dặm tới sau 6 tháng. Tuy nhiên, trong khuyến cáo mới, quan điểm đã hoàn toàn thay đổi. 

Khuyến cáo năm 2000 

- Mẹ của trẻ có nguy cơ dị ứng cao: Hạn chế dùng thực phẩm có thể gây dị ứng trong suốt thời gian mang thai và cho con bú. 

- Trẻ dưới 1 tuổi có nguy cơ dị ứng cao:

Tránh dùng sữa bò, trứng, cá, lạc và các loại hạt của cây (hạnh nhân, hạt điều, hạt dẻ, óc chó...). 

Nếu không có sữa mẹ thì dùng các loại sữa công thức từ đậu nành để thay thế.

Không ăn dặm trước 6 tháng. 

Trì hoãn các chế phẩm sữa bò tới sau 1 tuổi, trứng tới sau 2 tuổi, lạc và cá tới sau 3 tuổi.

(* Trẻ có nguy cơ dị ứng cao là trẻ mà cha hoặc mẹ, hoặc anh chị bị bệnh dị ứng.)

Khuyến cáo này gây nên sự lo ngại lớn ở phụ nữ có thai và các bà mẹ cho con bú. Nhiều phụ huynh cảm thấy có lỗi khi con cái bị dị ứng, kể cả khi họ đã cố gắng hạn chế các thực phẩm có thể gây dị ứng đúng như khuyến cáo.

Khuyến cáo năm 2008 

Khuyến cáo năm 2008 thu hút được sự chú ý đặc biệt của các gia đình có con nhỏ mang nguy cơ dị ứng cao. Các hạn chế khắt khe trước đây đã được dỡ bỏ. 

- Thai kỳ: Chưa có đủ bằng chứng cho thấy chế độ ăn kiêng của mẹ trong thời kỳ mang thai đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa các bệnh do cơ địa ở trẻ nhỏ (hen, viêm mũi dị ứng, dị ứng thức ăn, chàm). 

- Cho con bú: Thiếu bằng chứng cho thấy việc tránh các thực phẩm gây dị ứng trong thời gian cho con bú có thể ngăn ngừa các bệnh dị ứng cơ địa (ngoại trừ bệnh chàm), nhưng cần có thêm số liệu nghiên cứu về vấn dề này.

- Trẻ dưới 1 tuổi bú mẹ: Ở nhóm trẻ có nguy cơ cao, có bằng chứng cho thấy bú mẹ hoàn toàn trong ít nhất 4 tháng làm giảm tỷ lệ chàm và dị ứng sữa bò trong 2 năm đầu đời so với dùng sữa bò công thức. Bú mẹ hoàn toàn trong 3 tháng đầu giúp bảo vệ trẻ khỏi chứng thở khò khè trong những năm đầu đời, nhưng tác dụng phòng ngừa hen ở trẻ trên 6 tuổi còn chưa thuyết phục.

- Trẻ dưới 1 tuổi nuôi bộ: 

Ở nhóm trẻ có nguy cơ cao, các sữa công thức chứa protein thủy phân (Nutramigen, Alimentum…) hiệu quả hơn trong phòng ngừa bệnh dị ứng cơ địa. Cần có thêm nhiều nghiên cứu để biết liệu tác dụng này có được duy trì ở trẻ lớn hay không. 

KHÔNG có bằng chứng cho thấy dùng sữa đậu nành giúp ngăn ngừa dị ứng.

- Trẻ dưới 1 tuổi bú mẹ hoặc nuôi bộ:, 

Không nên cho bé ăn dặm trước 4-6 tháng tuổi. Việc trì hoãn thời điểm ăn dặm tới sau 6 tháng không giúp làm giảm tình trạng dị ứng thức ăn ở nhóm trẻ có nguy cơ phát triển dị ứng. Điều này cũng áp dụng cho các thực phẩm có tính dị ứng cao.

Sau 4-6 tháng, chưa có đủ dữ liệu ủng hộ việc hạn chế một số loại thực phẩm. 

- Cần có thêm nhiều nghiên cứu về tác dụng lâu dài của việc hạn chế thực phẩm để phòng ngừa bệnh cơ địa, nhất là ở trẻ trên 4 tuổi và trẻ lớn.

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm