Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thông tin cần biết về Viêm gan C và vắc xin phòng bệnh

Viêm gan C là một bệnh do virus gây nên và Tổ chức Y Tế thế giới ước tính có 170 triệu người trên thế giới đang mắc căn bệnh này.

Viêm gan A, B, C và D là bệnh viêm gan do virus gây ra. Hiện tại, đã có vắc xin phòng bệnh viêm gan A và viêm gan B, nhưng vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa viêm gan C.

Các phương pháp điều trị hiện nay có thể chữa khỏi viêm gan C, tuy vậy những loại thuốc này rất tốn kém và mất nhiều thời gian điều trị, cũng như tỷ lệ điều trị khỏi còn tương đối hạn chế. Các nhà khoa học đang nghiên cứu một loại vắc xin phòng bệnh viêm gan C, để có thể ngăn ngừa tổn thương gan và ngăn chặn sự phát triển của virut, nhưng hiện tại vẫn đang còn gặp nhiều thách thức.

Quá trinh phát triển vắc xin viêm gan C

Cuối năm 1980, các nhà khoa học phát hiện ra virut viêm gan C. Và lần đầu tiên vào năm 2005, họ đã nuôi cấy được tế bào virut này. Cho đến thời điểm đó các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra một loại thuốc hay vắc xin nào có thể khống chế, kìm hãm được loại virut này. Virut viêm gan C có đến 7 dạng kiểu gen, mỗi loại lại có sự khác biệt lẫn nhau tới 70%. Các loại virut này cũng dễ dàng biến đổi khiến hệ miễn dịch của con người rất khó thích nghi theo kịp.

Ngoài những thách thức này, các nhà khoa học còn gặp phải một vấn đề khác nữa, đó là sự khó khăn trong công cuộc tìm một loài động vật phù hợp để thử nghiệm nhằm kiểm chứng hiệu quả của vắc xin.

Các nhà khoa học đã sử dụng các loại động vật gặm nhấm và tinh tinh để thử nghiệm hoạt động của vắc xin. Tuy nhiên, hệ thống miễn dịch của động vật thường có thể tự loại bỏ virut viêm gan C khiến cho việc xác định được hiệu quả của vắc xin trở nên vô cùng khó khăn.

Các thử nghiệm lâm sàng vẫn đang được tiến hành và cần rất nhiều thời gian và công sức để phát triển thành công một loại vắc xin vêm gan C. Tuy nhiên, kết quả của các thử nghiệm thành công cho thấy có rất nhiều triển vọng trong nghiên cứu vắc xin viêm gan C.

Ngăn ngừa lây truyền

Viêm gan C lây truyền qua đường máu bởi việc tiếp xúc với máu người bệnh. Dùng chung bơm kim tiêm là hình thức lây truyền phổ biến nhất. Trước năm 1992, việc kiểm tra nguồn máu để truyền cho bệnh nhân không thường xuyên và hiệu quả, nên có thể đã có nhiều người mắc bệnh do truyền máu.

Quan hệ tình dục cũng là nguyên nhân lây truyền bệnh nhưng không phổ biến như hai hình thức kể trên.

Để phòng ngừa viêm gan C chúng ta cần thực hiện nghiêm ngặt các khuyến cáo dưới đây:

  • Không dùng chung bơm kim tiêm với người khác, cho dù dưới bất kỳ hình thức nào.
  • Đảm bảo các thủ thuật xuyên qua da như xăm hình, xỏ khuyên luôn được đảm bảo vô trùng với kim tiêm và các dụng cụ xăm hình được tiệt trùng đúng cách.
  • Đối với các cặp vợ chồng hoặc bạn tình có 1 trong 2 người nhiễm viêm gan C, hãy sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để bảo vệ người còn lại.
  • Không được dùng chung các vật dụng chăm sóc cá nhân có thể có máu như bàn chải đánh răng hoặc dao cạo râu.
  • Trong các cơ sở y tế, hãy thực hiện đúng các quy định phòng chống nhiễm trùng, an toàn truyền máu và xét nghiệm sàng lọc máu truyền cho người bệnh.

Nếu bạn nghĩ rằng có thể đã tiếp xúc với máu của người bị viêm gan C, hãy gặp bác sĩ để hỏi và tư vấn về các xét nghiệm kiểm tra cũng như điều trị trong trường hợp cần thiết.

Các phương pháp điều trị Viêm gan C hiện nay

Các thuốc điều trị viêm gan C được gọi là thuốc kháng retrovirus. Các thuốc này có hiệu quả ngăn chặn virut viêm gan nhân lên và cuối cùng tiêu diệt nó. Tuy nhiên vì sự đa dạng trong kiểu gen cũng như sự biến đổi rất nhanh của virut viêm gan C, nên hiện nay vẫn chưa có một phương pháp điều trị nào hiệu quả cho tất cả người bệnh. Các bác sĩ sẽ phải kiểm tra để xác định phương pháp điều trị nào là tốt nhất cho chính người bệnh đó để phối hợp.

Điều trị viêm gan C có thể bao gồm nhiều đợt, trung bình mỗi đợt kéo dài từ 8 đến 12 tuần. Bên cạnh đó, việc điều trị viêm gan C bằng các thuốc kháng retrovirus thường khá tốn kém.

Ngoài việc dùng thuốc, các bác sĩ có thể khuyến cáo các phương pháp để giảm thiểu tác hại đến gan như tránh uống rượu, hạn chế một số loại thuốc hoặc giảm thiểu thực phẩm không tốt cho gan.

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại bài viết: Vắc xin hoạt động thế nào?

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Medicalnewstoday
Bình luận
Tin mới
Xem thêm