Thiếu máu trong các bệnh mạn tính
Thiếu máu là tình trạng xảy ra khi số lượng hồng cầu hoặc lượng hemoglobin thấp bất thường. Hemoglobin là một loại protein giàu sắt gắn với oxy trong phổi để được vận chuyển đến các mô khắp cơ thể.
Thiếu máu rất thường gặp ở những người bị viêm khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp. Thiếu máu của bệnh mãn tính là một loại thiếu máu do đáp ứng với tình trạng viêm. Thiếu máu của bệnh mãn tính phải được phân biệt với các loại thiếu máu khác do sự khác nhau trong điều trị.
Các triệu chứng của bệnh thiếu máu
Các triệu chứng thường gặp liên quan đến thiếu máu bao gồm mệt mỏi, khó thở, chóng mặt, nhịp tim nhanh, nhịp tim không đều, đau đầu, bàn tay lạnh, chân lạnh, da nhợt nhạt hoặc hơi vàng và đau ngực. Một người bị thiếu máu có thể xuất hiện một hoặc nhiều triệu chứng này. Nếu không có dấu hiệu hay triệu chứng rõ ràng của thiếu máu, tình trạng này có thể không được phát hiện cho đến khi xét nghiệm máu được thực hiện.
Các loại thiếu máu
Thiếu máu do thiếu sắt là loại thiếu máu phổ biến nhất. Như tên gọi của nó, loại thiếu máu này phát triển khi bạn thiếu lượng chất sắt trong cơ thể. Thông thường, mất máu là lý do thiếu máu do thiếu sắt, sự hấp thu sắt kém cũng có thể gây ra tình trạng này.
Thiếu máu do thiếu vitamin có thể phát triển khi có lượng vitamin B12 hoặc axit folic thấp trong cơ thể. Với tình trạng thiếu máu do thiếu vitamin B12, thông thường lượng vitamin này không được hấp thu tốt. Thiếu máu ác tính là một trong nhiều nguyên nhân gây thiếu hụt B12.
Thiếu máu bất sản là một loại thiếu máu hiếm gặp phát triển khi cơ thể ngừng sản sinh hồng cầu. Nhiễm virus, tiếp xúc với hóa chất độc hại, bệnh tự miễn và một số loại thuốc nhất định được coi là nguyên nhân gây thiếu máu bất sản.
Thiếu máu huyết tán xảy ra khi có các tế bào hồng cầu bị vỡ trong lòng mạch hoặc lách. Nguyên nhân có thể bao gồm các lý do cơ học (ví dụ: chứng phình động mạch), nhiễm trùng, bệnh tự miễn hoặc dị tật bẩm sinh hoặc di truyền (ví dụ: thiếu máu hồng cầu hình liềm).
Thiếu máu của bệnh mãn tính là một tình trạng thiếu máu phát triển thứ phát liên quan đến một tình trạng bệnh lý khác. Nó có thể liên quan đến ung thư, bệnh thận, bệnh gan, bệnh tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, hoặc bất kỳ tình trạng nào cản trở việc sản xuất hồng huyết cầu.
Đối với những người bị viêm khớp, điều quan trọng là phải phân biệt giữa hai loại thiếu máu phổ biến nhất ảnh hưởng đến người bệnh – thiếu máu thiếu sắt và thiếu máu của bệnh mãn tính. Nhiều bệnh nhân viêm khớp dùng NSAID (thuốc kháng viêm không steroid) như một phần của phác đồ điều trị. NSAID có liên quan đến tăng nguy cơ xuất huyết tiêu hóa. Bệnh nhân và bác sĩ phải nhận thức được nguy cơ, theo dõi các triệu chứng cũng như các xét nghiệm máu định kỳ để kiểm tra lượng máu. Như đã nói ở trên, mất máu có thể là nguyên nhân cơ bản của thiếu máu do thiếu sắt.
Thiếu máu của bệnh mãn tính
Với thiếu máu do bệnh mãn tính, sự trao đổi sắt bị thay đổi. Khi tình trạng viêm được kích hoạt bởi hệ thống miễn dịch, sự trao đổi sắt trong cơ thể đi vào chế độ phòng thủ. Khi điều này xảy ra, lượng hemoglobin giảm nhẹ, lượng sắt trong cơ thể hấp thụ thấp hơn, sắt tự do trong cơ thể được lưu trữ trong tế bào gan, và nồng độ ferritin trong huyết thanh tăng lên.
Thiếu máu do bệnh mãn tính thường không tiến triển. Nói chung, nồng độ hemoglobin thấp hơn mức bình thường, thường không thấp quá 9,5 mg / dl. Trong cả thiếu máu do thiếu sắt và thiếu máu của bệnh mãn tính, hàm lượng sắt huyết thanh đều thấp. Các tế bào hồng cầu nhỏ có thể được quan sát bằng kính hiển vi trong cả hai tình trạng, nhưng chúng sẽ điển hình hơn trong tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.
Transferrin, một loại protein vận chuyển sắt, sẽ tăng lên trong tình trạng thiếu máu do thiếu sắt - một dấu hiệu cho thấy cơ thể cần thêm chất sắt. Khả năng gắn sắt toàn phần (TIBC thấp trong thiếu máu của bệnh mãn tính - một dấu hiệu cho thấy có đủ chất sắt nhưng không có khả năng sử dụng. TIBC thường cao khi kho dự trữ sắt bị giảm và thấp khi sắt dự trữ tăng cao. Trong thiếu máu do thiếu sắt, TIBC thường vượt quá 400 mcg / dl vì dự trữ sắt thấp.
Thiếu máu của bệnh mãn tính không được điều trị bằng bổ sung sắt. Sắt bổ sung có thể thực sự có hại, tùy thuộc vào tình trạng bệnh mãn tính mà bạn mắc phải. Tuy nhiên, việc bổ sung sắt có thể được chỉ định trong tình trạng thiếu máu do thiếu sắt. Còn nếu có chảy máu, bác sĩ cần xác định được nguyên nhân gây chảy máu.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 6 triệu chứng thiếu máu hồng cầu hình liềm ở trẻ nhỏ - Phần 2
-
Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh
Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.
-
Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh
Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.
-
8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh
Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
-
Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ
Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.
-
Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn
Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
-
Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?
Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?
-
Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?
Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.
-
Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da
Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.
