Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Một nghìn lẻ một bí mật về giấc ngủ

Có rất nhiều những bí mật xung quanh giấc ngủ của chúng ta. Hãy cùng khá phá xem đó là những bí mật gì nào!

Bạn buồn ngủ bao nhiêu lần mỗi ngày?

Cơ thể chúng ta được lập trình để  có hai lần buồn ngủ tự nhiên trong suốt 24 tiếng một ngày, cho dù bạn đã có bao nhiêu lần ngủ trong 24 tiếng vừa qua. Hai lần buồn ngủ tự nhiên đó là vào lúc khoảng giữa đêm đến 7 giờ sáng và  lần thứ hai là vào khoảng giữa chiều từ 1 đến 4 giờ chiều.

Độ tuổi nào cần ngủ 13 tiếng mỗi ngày

Độ dài giấc ngủ rất khác nhau ở các độ tuổi khác nhau và thay đổi theo chu kỳ của cuộc đời. Trẻ nhỏ đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi cần đảm bảo ngủ từ 11 đến 13 tiếng mỗi đêm. Trẻ mới sinh có thể ngủ tới 18 tiếng mỗi ngày, trẻ trong độ tuổi tiểu học cần ngủ từ 10-11 tiếng để ngủ. Lứa tuổi vị thành niên thì cần 9 tiếng ngủ mỗi đêm và phần lớn người trưởng thành cần ngủ 7 đến 9 tiếng.

Người trưởng thành ngủ ít hơn khi có tuổi

Không đúng. Kém ngủ không phải là một điều bình thường của lão hóa. Khi có tuổi, người ta thường ít ngủ hơn bởi khả năng ngủ đi vào giấc ngủ khó hơn và khả năng đi vào giấc ngủ yên tĩnh cũng kém hơn những người trẻ tuổi. Những người già có giấ ngủ mong manh hơn và dễ bị thức giấc bỏi ánh sáng, sự ồn ào và những cơn đau. Nhiều tình trạng bệnh lý cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của  người có tuổi.

Một nửa thời gian chúng ta ngủ là để dành cho những giấc mơ

Không phải vậy. Trung bình chúng ta mơ khoảng 2 tiếng mỗi đêm hoặc từ 20 đến 25% thời gian ngủ là chúng ta mơ. Một số nhà nghiên cứu nhĩ rằng giấc mơ chỉ là một sản phẩm phụ được sinh ra trong giấc ngủ nhưng một số khác lại tin rằng giấc mơ phản ánh những điều quan trọng trong cuộc sống của chúng ta, chúng giúp ổn định lại tâm lý, giải quyết các rắc rối trong cuộc sống và làm giảm thiểu stress.

Nguyên nhân nào gây ra các cơn ác mộng

Ác mộng, là những giấc mơ có cường độ stress cao và bị khủng bố tinh thần xảy ra khi bạn bị stress hay lo âu quá mức. Chúng thường xảy ra vào một phần ba cuối của giấc ngủ đêm và có xu hướng xuất hiện nhiều ở trẻ em hơn là người lớn.

Mộng du là sự kết hợp của những hành động nào

Mộng du không đơn giản chỉ là đứng lên ngồi xuống hoặc tự dưng thức giấc mà còn có thể phối hợp rất nhiều hành động như di chuyển đồ đạc, đi vào nhà vệ sinh, ăn và có thể là cả lái xe nhưng rất hiếm khi xảy ra. Mộng du xảy ra thường xuyên ở trẻ em và dường như có tính chất di truyền trong gia đình.

Lái xe trong khi buồn ngủ tương tự như lái xe khi say

Đúng thế. Lái xe khi buồn ngủ cũng nguy hiểm như lái xe khi say xỉn đã được chứng minh bởi  rất nhiều nghiên cứu, so sánh với việc lái xe mà trong máu có nồng độ cồn ở mức 0,08- mức cho phép tối thiểu khi lái xe ở nhiều nước trên thế giới. Điều này đặc biệt nghiêm trọng ở nhóm  nam giới trong độ tuổi từ 16-29, những người làm việc có giờ giấc thất thường, và những người có chứng ngưng thở khi ngủ mà không được điều trị.

Nếu bạn ngủ nhiều hơn vài tiếng so với nhu cầu cần ngủ thì có thể bạn sẽ khó thức dậy được hơn

Không đúng. Nếu bạn không ngủ đủ số giờ cơ thể cần ( thông thường là 7-9 tiếng mỗi đêm ở người lớn) bạn sẽ bắt đầu tích luỹ thời gian “nợ ngủ”. Bạn có thể “trả nợ” bằng cách cố gắng kéo dài thêm vài tiếng đẻ ngủ trong những tuần tiếp theo hoặc lâu hơn để giả hết số giờ cơ thể cần ngủ. Hay nói cách khác là thời gian bạn thiếu ngủ có thể được cộng dồn vào và bạn buộc phải trả nợ, trả được nhanh hay chậm tùy thuộc vào bạn. Mặc dù đây không phải là  kiểu vay nặng lãi nhưng bạn hãy cố gắng trả đủ và sóm nhất có thể để tránh trường hợp đi đường bị tai nạn do thiếu ngủ.

Vấn đề gì có thể xảy ra khi bạn ngủ không đủ?

Thị lực của bạn sẽ kém hơn. Ngoài thị lực kém thì ngủ không đủ có thể gây ra mệt mỏi, khó chịu,mất tập trung. Nhưng cũng xin nói thêm việc thị lực kém có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau nên bạn không thể quy chuộc hoàn toàn do giấc ngủ kém, hãy đi khám bác sỹ nếu như thị lực của bạn ngày càng tồi tệ hơn.

Ngủ không đủ có thể gây ra tăng cân

Đúng thế. Một vài nghiên cứu đã chỉ ra ngủ không đủ hoặc chất lượng giấc ngủ suy giảm có thể ảnh hưởng đến sự thèm ăn và dẫn tới tình trạng ăn không kiểm soát. Mất ngủ cũng được cho là nguyên nhân gây ra việc kém nhạy cảm với insulin dẫn đến gia tăng nguy cơ bị tiểu đường.

Rối loạn giấc ngủ và mất ngủ mạn tính có liên quan đến bệnh nào?

Giấc ngủ kém có thể là yếu tố nguy cươ làm gi tăng các bệnh tim mạch và ngược lại bệnh tim mạch cũng làm cho bạn khó ngủ hơn. Bên cạnh đó chất lượng giấc ngủ kém còn có thể gây ra tình trạng tăng huyết áp và đột quỵ. Các chuyên gia tin rằng những yếu tố như viêm hay stress đóng một vai trò quan trọng trong việc này. Ví dụ với chứng ngưng thở khi ngủ, việc tạm dừng thở khi ngủ có thể làm giảm lượng oxi  trong máu gây nhiều gánh nặng cho cơ thể và làm gia tăng quá trình viêm

Mất ngủ được coi là mạn tính khi một người khó đi vào giấc ngủ sâu hoặc không thể ngủ được trong tối thiểu hai đêm một tuần trong một tháng hoặc lâu hơn

Không đúng. Mất ngủ mạn tính xảy ra khi một người khó rơi vào giấc ngủ hoặc có tình trạng mất ngủ ít nhát là 3 đêm/tuần trong một tháng hoặc lâu hơn. Mất ngủ cấp tính có thể kéo dài vài đêm cho đến vài tuần

Chứng ngưng thở khi ngủ được mô tả là tình trạng có một khảng ngưng thở khi bạn đang ngủ. Vậy thời gian ngưng thở là bao nhiêu lần trong một tiếng?

Câu trả lời là thời gian ngưng thở có thể lên tới 30 lần. Nhưng thở kết hợp với chứng ngưng thở khi ngủ thường xảy ra từ 5 đến 30 lần trong một tiếng và có thể kéo dài trong một vài giây cho đến một vài phút, kêt quả là làm chất lượng giấc ngủ của bạn lém đi nhiều. Các dạng phổ biến của chứng ngưng thở khi ngủ là tắc nghẽn đường thở đến từ các bệnh lý của phổi, khí quản.

Dấu hiệu thường gặp của ngưng thở khi ngủ bao gồm việc ngáy, đau đầu buổi  sáng, khó chịu, suy giảm trí nhớ và độ tập trung, một vài trường hợp có thể khô miệng sau khi thức dậy. hầu hết mọi người bị ngưng thở khi ngủ đều không biết được tình trạng bệnh của mình nên không đi khám bệnh.

Bs.Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm