Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Rối loạn ăn uống quá độ

Rối loạn ăn uống quá độ (Binge-Eating Disorder - BED) là một rối loạn ăn uống được giới thiệu vào năm 2013. Mặc dù mới được công nhận là một rối loạn riêng biệt, nhưng nó là rối loạn ăn uống phổ biến nhất, phổ biến hơn so với chứng chán ăn và chứng ăn-ói.

Người ta ước tính rằng từ 0,2- 3,5% nữ giới và 0,9- 2,0% nam giới sẽ mắc chứng rối loạn ăn uống quá độ. Khoảng 40% những người mắc chứng rối loạn ăn uống là nam giới. BED thường bắt đầu ở tuổi vị thành niên hoặc 20 tuổi, mặc dù nó đã được báo cáo ở trẻ nhỏ cũng như người lớn tuổi.

Rối loạn ăn uống quá độ đôi khi bị nhầm lẫn là nghiện thực phẩm, không phải là một rối loạn tâm thần được công nhận. Trong khi một số lượng lớn những người mắc chứng rối loạn ăn uống quá độ thường có một cơ thể quá khổ, BED cũng có thể xảy ra ở những người có cân nặng bình thường. 

Trong khi nhiều người có thể nghĩ rằng rối loạn ăn uống quá độ là một rối loạn ít nghiêm trọng hơn so với chứng chán ăn tâm thần hoặc chứng ăn-ói, nó có thể nghiêm trọng gây suy nhược và thậm chí đe dọa đến tính mạng.

 

Tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn ăn uống quá độ

Các đợt ăn quá độ có nghĩa là người đó ăn một lượng thức ăn lớn bất thường trong một khoảng thời gian nhất định. Trong giai đoạn đó, họ sẽ cảm thấy khó kiểm soát việc ăn uống và họ không thể ngừng ăn hoặc kiểm soát việc họ ăn bao nhiêu hoặc thậm chí là những gì họ ăn.

Các đợt ăn quá độ có liên quan đến ba (hoặc nhiều hơn) các đặc điểm sau đây:

  • Ăn nhanh hơn bình thường

  • Ăn đến khi no đầy khó chịu.

  • Ăn một lượng lớn thực phẩm ngay cả khi không đói về thể chất

  • Ăn một mình vì xấu hổ về việc ăn nhiều

  • Cảm thấy ghê tởm bản thân, chán nản hoặc rất có lỗi sau đó

Việc ăn quá độ gây ra đau khổ và xảy ra ít nhất một lần một tuần trong ba tháng.

Một sự khác biệt lớn khác biệt giữa rối loạn ăn uống quá độ với chứng ăn-ói là không có hành vi tái phát để tránh tăng cân hoặc bù đắp cho việc ăn quá độ trong rối loạn ăn uống. 

Tác nhân kích thích việc ăn quá độ

Một số tác nhân gây ra việc ăn quá độ đã được báo cáo ở những người mắc chứng rối loạn ăn uống. Chúng bao gồm cảm giác không vui, lo lắng hoặc có những cảm xúc tiêu cực khác, đặc biệt là về trọng lượng, hình dáng cơ thể hoặc về thực phẩm. Đôi khi, một người ăn quá độ khi họ cảm thấy buồn chán. Ăn quá độ trong hoặc sau các vấn đề trong mối quan hệ giữa các cá nhân cũng phổ biến. Nhiều người mắc chứng rối loạn ăn uống quá độ gặp phải sự kỳ thị về cân nặng có thể làm trầm trọng thêm việc ăn uống.

Những yếu tố kích thích cảm xúc ngoài tầm kiểm soát, hành vi thái quá là một điểm tương đồng khác giữa rối loạn ăn uống quá độ và rối loạn sử dụng chất gây nghiện. Những người nghiện rượu và ma túy thường thấy muốn uống rượu hoặc sử dụng ma túy nhất là khi họ bị kích thích bởi cảm giác tiêu cực, chẳng hạn như trầm cảm và lo lắng, cũng như khi họ gặp khó khăn trong mối quan hệ với người khác, hoặc khi họ đang chán.

Điều trị rối loạn ăn uống quá độ

Thang DSM-V cho phép các chuyên gia xác định mức độ nghiêm trọng của rối loạn ăn uống quá độ. Cũng có thể nhận định dựa trên tần suất trung bình của các đợt ăn quá độ, 

  • Nhẹ: 1 đến 3 lần ăn quá độ mỗi tuần
  • Trung bình: 4 đến 7 lần ăn mỗi tuần
  • Nặng: 8 đến 13 lần ăn mỗi tuần
  • Rất nặng: 14 lần trở lên mỗi tuần

Bất kể mức độ thường xuyên như thế nào, nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang vật lộn với việc ăn quá nhiều hoặc bắt buộc ăn quá nhiều, điều quan trọng là phải gặp bác sĩ. 

Điều trị BED bao gồm sử dụng thuốc và liệu pháp tâm lí. Hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất cho tình trạng của bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Rối loạn ăn uống ở trẻ vị thành niên
CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywellmind
Bình luận
Tin mới
  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

Xem thêm