Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khắc phục chứng đau núm vú khi cho con bú

Đau núm vú là nguyên nhân thường gặp khiến các bà mẹ ngừng cho con bú từ sớm. Trong phần lớn trường hợp, các sai sót kỹ thuật - ví dụ ngậm bắt vú không đúng cách - sẽ gây tổn thương núm vú, còn bé thì không thể bú cạn bầu sữa. Kết quả là vú bị cương, ống dẫn sữa bị tắc và nhiễm trùng xuất hiện.

Đau núm vú là một trong những than phiền phổ biến nhất của các bà mẹ trẻ.

Lý do từ mẹ:

- Tổn thương núm vú (do bé hoặc do máy hút sữa).

- Cương sữa (bầu vú quá đầy sữa).

- Tắc ống dẫn sữa.

- Mẹ quá nhiều sữa.

- Nhiễm trùng vú và núm vú.

- Bệnh ngoài da (ví dụ viêm da hay bệnh vẩy nến) gây tổn thương núm vú.

- Co thắt mạch máu núm vú, khiến lượng máu đổ về núm vú giảm.

Lý do từ con

- Dính phanh lưỡi, khiến bé khó di chuyển lưỡi một cách tự do và không thể hút sữa một cách hiệu quả.

- Chứng vẹo cổ khiến bé khó bú thoải mái ở cả hai bầu vú.

- Dị tật bẩm sinh ở miệng khiến bé khó ngậm bắt vú đúng cách.

- Lưỡi chuyển động không nhịp nhàng khiến việc hút sữa không hiệu quả. 

Cần phân biệt chứng đau núm vú do chấn thương và hiện tượng núm vú nhạy cảm - biểu hiện sinh lý thường gặp trong thai kỳ, đạt đỉnh điểm 4 ngày sau khi sinh.  

Phân biệt nhạy cảm núm vú sinh lý và chấn thương núm vú  

Phòng ngừa chấn thương núm vú:

- Chọn tư thế đúng khi cho con bú và khuyến khích bé há miệng rộng khi ngậm bắt vú. Nếu bé chỉ mút núm vú, hãy nhẹ nhàng ngắt quãng cữ bú bằng cách đặt một ngón tay sạch vào góc miệng của bé hoặc ấn vào cằm và cho bé ngậm vú lại. Tìm cách thay đổi tư thế mỗi lần cho con bú để dàn trải áp lực lên những phần khác nhau của bầu vú.

- Cho bé bú thường xuyên hơn để tránh những lần bé bú quá mạnh. 

- Sau khi cho bé bú, hãy vắt vài giọt sữa và dùng tay sạch nhẹ nhàng xoa lên núm vú. Sữa mẹ vừa làm dịu núm vú vừa làm giảm nguy cơ nhiễm trùng (không áp dụng biện pháp này nếu mẹ bị nấm núm vú). 

- Hong khô núm vú trong không khí sau mỗi cữ bú và giữ cho núm vú khô ráo.

- Không dùng xà phòng mạnh để làm vệ sinh bầu vú.

- Can thiệp sớm nếu bé có dị tật phanh lưỡi.

- Trường hợp thường xuyên bị bé cắn, mẹ cần điều chỉnh tư thế bế sao cho miệng con mở rộng trong khi bú, như vậy bé sẽ khó cắn hơn. Mỗi khi bé cắn mẹ, hãy đặt ngón tay vào giữa núm vú và miệng bé và nghiêm giọng nói “Không được!”. Ngừng cữ bú và đặt bé nằm xuống giường. Bé sẽ hiểu là không nên cắn mẹ.

Đẩy nhanh quá trình liền thương ở núm vú:

- Luôn bắt đầu cho bé bú bên vú không bị tổn thương.

- Nếu núm vú bị nứt hay trầy da chảy máu, mẹ có thể bôi thuốc mỡ chứa 100% lanolin (mỡ lông cừu) ví dụ Lansinoh HPA Lanolin, Pureland... rồi dùng miếng lót thấm sữa không dính phủ lên trên. Làm vậy giúp phòng ngừa nhiễm trùng núm vú và giữ cho phần bị tổn thương khỏi bị dính vào áo ngực. Cần đi khám bác sĩ nếu bạn nghĩ núm vú bị nhiễm trùng.

- Chườm mát hoặc chườm nóng nếu chườm giúp bạn cảm thấy dễ chịu. Không được chườm đá.

- Nếu đau nhiều, mẹ có thể dùng thuốc giảm đau paracetamol hoặc ibuprofen trước khi cho con bú.

- Chứng đau vú thường cản trở mẹ cho con bú đến cạn bầu sữa, vì vậy cần dùng tay hoặc máy vắt cạn sữa. Cách làm này giúp núm vú mau lành và tránh tình trạng cương sữa. 

BS Trần Thu Thủy - Theo Bệnh viện Nhi Trung Ương
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm