Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những loại vắc xin quan trọng cho Ông và Bà

Khi đã có tuổi và phải dành nhiều thời gian chăm sóc các cháu của mình, bạn không muốn mình lây bất kỳ căn bệnh nguy hiểm nào cho các cháu.

Dưới đây là những loại vắc-xin quan trọng mà bạn nên tiêm để phòng bệnh và tránh lây nhiễm cho trẻ đặc biệt là trẻ sơ sinh.

Tdap (bạch hầu, ho gà, uốn ván)

Vắc xin Tdap phòng 3 bệnh: bạch hầu, ho gà và uốn ván.

Bạn có thể đã tiêm vắc xin này từ khi còn trẻ, nhưng khả năng miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian và bạn cần tiêm nhắc lại để củng cố khả năng miễn dịch.

Ho gà là một bệnh hô hấp rất dễ lây lan, mọi người ở mọi độ tuổi đều có thể bị ho gà, trẻ sơ sinh đặc biệt dễ bị tổn thương. Một nửa số trẻ dưới 1 tuổi bị ho gà cần được nhập viện, vì vậy việc phòng ngừa là quan trọng. Trẻ thường được tiêm vắc-xin ho gà đầu tiên lúc hai tháng.

Hầu hết những người bị bệnh ho gà thường bị lây từ một người thân nào đó trong gia đình, chẳng hạn như cha mẹ, anh chị em ruột hoặc ông bà. Vì vậy, đảm bảo rằng bạn không mắc bệnh cũng có ý nghĩa trong việc đảm bảo rằng các cháu của bạn không mắc bệnh.

Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến nghị bạn nên tiêm ít nhất hai tuần trước khi tiếp xúc với trẻ sơ sinh.

Vắc xin ngừa zona (Shingles) 

Loại vắc xin này giúp bảo vệ bạn khỏi bệnh zona, là bệnh nổi các mụn nước đau đớn do loại vi-rút gây bệnh thủy đậu gây ra. Bất cứ ai từng bị thủy đậu đều có nguy cơ mắc bệnh zona, nhưng nguy cơ bị bệnh zona tăng lên khi bạn già đi.

Người bị bệnh zona có thể làm lây lan bệnh thủy đậu, thủy đậu càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt đối với trẻ sơ sinh.

Vắc xin ngừa bệnh zona được khuyến cáo cho người trên 50 tuổi, cho dù đã bị thủy đậu hay không.

Nếu bạn mắc bệnh zona, bạn có nguy cơ cao lây bệnh khi bạn bị dang có các mụn nước. Vì vậy trừ khi bạn có mụn nước, bạn không cần phải chờ đợi để tiếp xúc với trẻ em sau khi đã tiêm phòng.

MMR (sởi, quai bị, rubella)

Vắc xin giúp bạn dự phòng ba bệnh: sởi, quai bị và rubella. Mặc dù bạn có thể đã tiêm vắc-xin MMR khi còn trẻ, miễn dịch sẽ giảm dần theo thời gian.

Bệnh sởi, quai bị và rubella là ba bệnh truyền nhiễm rất dễ lây qua ho và hắt hơi. Bệnh sởi vẫn là mối đe dọa với các bùng phát vào các năm gần đây. Sởi là một bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến viêm phổi, tổn thương não, điếc, và thậm chí tử vong, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trẻ sơ sinh thường được tiêm phòng sởi lúc 12 tháng.

Trẻ sơ sinh được bảo vệ khỏi sởi khi những người xung quanh đã được tiêm phòng sởi. CDC khuyến cáo ít nhất một liều vắc-xin MMR cho những người không có miễn dịch với bệnh sởi. Một xét nghiệm máu đơn giản có thể kiểm tra khả năng miễn dịch của bạn.

Để chắc chắn không có nguy cơ lây nhiễm bệnh cho trẻ em, hãy hỏi bác sĩ về việc bạn nên đợi bao lâu sau tiêm chủng để có thể chơi đùa với các cháu của bạn.

Vắc-xin cúm

Mặc dù bạn có thể đã tiêm phòng cúm mỗi năm, điều này càng trở nên quan trọng khi bạn ở quanh trẻ nhỏ.

Theo CDC, trong những năm gần đây, 71% - 85% các ca tử vong liên quan đến cúm là ở những người trên 65 tuổi.

Ngoài việc dự phòng các yếu tố nguy cơ cho bản thân, vắc-xin cũng giúp bảo vệ trẻ em khỏi bị lây cúm. Trẻ em dưới 5 tuổi có nguy cơ cao bị các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến cúm vì hệ thống miễn dịch chưa phát triển đầy đủ.

Trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi còn quá nhỏ để tiêm phòng cúm, vì vậy điều quan trọng là bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc cúm bằng cách tiêm phòng cúm cho những người thân thường xuyên tiếp xúc với trẻ.

CDC khuyến cáo rằng tất cả người trưởng thành tại Hoa Kỳ nên tiêm phòng cúm mỗi mùa cúm kéo dài từ tháng 10 đến tháng 5.

Vắc-xin phế cầu khuẩn

Loại vắc xin này bảo vệ bạn khỏi viêm phổi do phế cầu khuẩn gây ra.

Viêm phổi là một bệnh nhiễm trùng phổi nghiêm trọng. Người lớn trên 65 tuổi và trẻ em dưới 5 tuổi có nguy cơ cao bị viêm phổi.

Có hai loại vắc-xin phế cầu khuẩn: PCV13 và PPSV23. Những người trên 65 tuổi được khuyến nghị tiêm một liều vắc xin này.

Nếu bạn dưới 65 tuổi, nhưng mắc một số bệnh mãn tính như bệnh tim hoặc hen suyễn hoặc bạn có hệ miễn dịch suy yếu, bạn cũng nên chủng ngừa phế cầu khuẩn.

Trao đổi với bác sĩ

Nếu bạn không biết mình nên tiêm vắc xin gì hoặc có thắc mắc về bất kì loại vắc xin nào, hãy trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn lựa chọn loại vắc xin phù hợp để bảo vệ sức khỏe cho bạn và những người thân yêu xung quanh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những lý do người trưởng thành cần tiêm vắc xin

Bs. Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

Xem thêm