Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều bạn cần biết trước khi bắt đầu ăn chay

Bạn có ý định chuyển sang chế độ ăn chay? Vậy thì dưới đây là những điều bạn nên biết về trước khi thực hiện sự thay đổi này về chế độ ăn.

Những điều bạn cần biết trước khi bắt đầu ăn chay

Bạn sẽ cần bổ sung thêm vitamin B12

Vitamin B12 có mặt tự nhiên trong các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật, do vậy, bạn sẽ phải ăn/uống thêm rất nhiều thực phẩm được bổ sung vitamin B12 trong thành phần cũng như uống vitamin B12 dưới dạng thực phẩm chức năng. Vitamin B12 giúp các tế bào máu và thần kinh của cơ thể luôn khỏe mạnh, hỗ trợ quá trình hình thành DNA. Vì vây, khi thiếu vitamin B12, bạn sẽ có những biểu hiện như mệt mỏi, suy nhược, táo bón, mất cảm giác ngon miệng, sụt cân, các vấn đề về thần kinh và trầm cảm. Để biết được liệu mình có cần phải tăng cường bổ sung vitamin B12 hay không, hãy đề nghị bác sỹ cho bạn tiến hành làm xét nghiệm máu.

Bạn cũng có thể sẽ cần bổ sung thêm sắt

Sắt có hai dạng: sắt hem và sắt không hem. Sắt hem chiếm 40% tổng lượng sắt trong các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật và là loại sắt mà cơ thể dễ hấp thu hơn. Chế độ ăn chay chủ yếu chứa sắt không hem, loại sắt mà cơ thể khó hấp thu hơn, do vậy, bạn sẽ cần bổ sung thêm sắt để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Các nguồn rau giàu sắt bao gồm các loại đậu, hạt hướng dương, mận khô, và rau có lá màu xanh đậm. Các loại thực phẩm giàu vitamin C (ví dụ như ớt chuông đỏ, trái cây họ cam quýt và bông cải xanh) sẽ giúp hỗ trợ hấp thu sắt tốt hơn.

Bạn sẽ cần phải tìm nguồn cung cấp protein mới

Tất cả các bữa ăn đều cần có chứa protein. Protein là thành phần cơ bản của sự sống: protein sẽ được chia nhỏ thành các axit amin, giúp kích thích tế bào phát triển và tự sửa chữa. Viện Nghiên cứu Y học Hoa Kỳ (IOM) khuyến nghị rằng người trưởng thành nên bổ sung 0.8g protein/kg cân nặng/ngày – tương đương khoảng 54g protein với người nặng 68kg. Nguồn cung cấp protein tốt nhất cho chế độ ăn chay là đậu nành tự nhiên, các loại đậu đỗ, hạt quinoa, và mì căn.

Không nên thay thế các thực phẩm có nguồn gốc động vật bằng đồ ăn vặt

Khi bắt đầu ăn chay, không nên ăn bánh mỳ trắng, mỳ pasta và các loại thực phẩm đóng hộp/đóng túi khác thay vì ăn thịt. Không nên thay thế thịt (một loại thực phẩm rất giàu protein, vitamin, khoáng chất) bằng các loại đồ ăn chế biến sẵn (chứa rất ít giá trị dinh dưỡng, và lại rất giàu năng lượng). Tiêu thụ những loại thực phẩm này sẽ khiến bạn đói hơi, nhanh tăng cân hơn và thường xuyên cáu gắt.

Bạn nên chuyển đối chế độ ăn một cách từ từ.

Để ăn chay có hiệu quả, bạn cần có thời gian để thay đổi chế độ ăn của mình, không thể thay đổi chế độ ăn hoàn toàn ngay sau 1 đêm được. Hãy bắt đầu bằng cách bổ sung thêm nhiều loại rau củ quả vào chế độ ăn hàng ngày của bạn, cùng lúc đó, cắt giảm bớt lượng thực phẩm có nguồn gốc động vật, đặc biệt là những loại thực phẩm tinh chế, chế biến sẵn từ động vật. Chìa khóa của việc ăn chay hiệu quả chính là thay đổi từ từ và lắng nghe cơ thể bạn xem bạn cảm thấy thế nào khi ăn chay.

Cần phải đọc thật kỹ nhãn thực phẩm

Nếu bạn là một người muốn thực hiện chế độ ăn chay một cách nghiêm túc, thì bắt buộc, bạn cần phải đọc kỹ nhãn thực phẩm và đánh dấu từng thành phần. Đôi khi, những thực phẩm bạn nghĩ là phù hợp với chế độ ăn chay lại không thực sự ‘chay’ như bạn vẫn nghĩ.

Ví dụ, đạm casein và đạm whey có trong sữa, cũng có mặt rất nhiều trong các loại bánh mỳ, ngũ cốc ăn sáng hoặc ngũ cốc dạng thanh, trong khi đó, gelatin cũng được chiết xuất từ thịt. Màu thực phẩm đỏ (hay còn gọi là phẩm son) là một loại màu thực phẩm tự nhiên cũng được làm từ xác khô của con bọ cánh cứng cái. Những điều này có nghĩa là, bánh mỳ, ngũ cốc có chứa đạm whey, casein, thực phẩm có chứa gelatin hay thực phẩm có sử dụng phẩm son để tạo màu, chưa chắc đã thích hợp với chế độ ăn chay nghiêm ngặt của bạn.

Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn

Chắc hẳn, việc bạn chuyên sang ăn chay sẽ khiến…nhiều loại động vật cảm thấy hạnh phúc hơn (vì chúng sẽ không bị bạn ăn thịt). Nhưng bản thân bạn cũng sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn. Nguyên nhân là vì, so với chế độ ăn chay, thì chế độ ăn thông thường (ăn thịt) có chứa nhiều axit arachidonic hơn – đây là loại axit đã được một nghiên cứu năm 2012 trên tạp chí  Nutrition Journal chứng minh là có thể tạo ra những thay đổi về mặt thần kinh khiến cảm xúc của bạn diễn biến theo chiều hướng tiêu cực.

Bạn vẫn có thể đáp ứng đủ nhu cầu canxi của cơ thể     

Theo khuyến nhgị, người trưởng thành 19-50 tuổi nên bổ sung ít nhất 1.000mg canxi một ngày, Tuy nhiên, nghiên cứu ban đầu cho thấy những người ăn chay thường chỉ cần nạp vào lượng canxi ít hơn con số ngày là đủ. Nghiên cứu tại Châu Âu chỉ ra rằng, khi những người ăn chay tiêu thụ ít nhất 525mg canxi/ngày, nguy cơ gãy xương của họ sẽ tương đương với những người bình thường tiêu thụ 1.000mg canxi. Nguyên nhân là vì, các loại rau thường chứa nguồn canxi rất đa dạng. Cải xoăn, cải thìa, hạnh nhân, đậu nành, quả sung và cam Úc cũng như các loại thực phẩm được bổ sung canxi như ngũ cốc, sữa thực vật và đậu phụ đều chứa canxi sulfate. Ngoài ra, đậu nành, rau có lá xanh và đa số các loại thực phẩm được bổ sung canxi đều rất giàu vitamin D, giúp hỗ trợ hấp thu canxi tốt hơn.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Lựa chọn thực phẩm đủ dinh dưỡng cho người ăn chay

Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Health
Bình luận
Tin mới
  • 28/08/2025

    Tác động của thời tiết ẩm ướt mùa mưa lũ đến sức khỏe da và cách chăm sóc

    Mùa mưa lũ không chỉ gây khó chịu bởi những cơn mưa kéo dài và không khí ẩm ướt mà còn là "kẻ thù" tiềm ẩn của làn da. Môi trường ẩm ướt, nguồn nước ô nhiễm và sự phát triển mạnh mẽ của vi sinh vật có hại tạo điều kiện thuận lợi cho hàng loạt vấn đề da liễu bùng phát.

  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

Xem thêm