Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn Bắc Âu liệu có thể trở thành chế độ ăn lành mạnh nhất?

Ẩm thực Bắc Âu dựa trên chế độ dinh dưỡng cân bằng: ăn ít thịt và nhiều cá, chia thành những khẩu phần nhỏ, chọn thực phẩm theo mùa của địa phương để vừa ngon lại vừa tiết kiệm.

Chế độ ăn Bắc Âu liệu có thể trở thành chế độ ăn lành mạnh nhất?

Có phải bạn đang quan tâm đến việc áp dụng một chế độ ăn cho bản thân và phân vân không biết nên chọn cách thức nào? Rất nhiều chế độ ăn đã gây tranh cãi trong lĩnh vực dinh dưỡng như: chế độ ăn keto, chế độ ăn theo nhóm máu và chế độ ăn không có lectin. Và bây giờ, một chế độ ăn khác cũng đang được các nhà khoa học quan tâm đó là: chế độ ăn Bắc Âu.

Vào năm 2004, các đầu bếp giỏi nhất đến từ các nước như Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy và Thụy Điển đã tụ tập với nhau cùng xây dựng để tạo nên một hình thức ẩm thực mới cho Bắc Âu. Nhiệm vụ của việc xây dựng này là phải hình thành một chế độ ăn uống mang tính thời vụ, bền vững, tôn trọng đạo đức, sức khỏe và chất lượng của thức ăn.

Không giống như những chế độ ăn đang thịnh hành bây giờ, chế độ ăn Bắc Âu không hề tập trung vào việc cắt giảm lượng calo hay tinh bột mà thay vào đó biến ăn uống thành một cách sinh hoạt tốt nhờ vào tập trung tiêu thụ thực vật.

Tổ chức Y tế thế giới cho rằng chế độ ăn Bắc Âu mang đến rất nhiều lợi ích về sức khỏe, có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật. Vì vậy, để có những lựa chọn tốt nhất cho bản thân, bạn nên tìm hiểu thêm những thông tin dưới đây về chế độ ăn Bắc Âu trước khi sử dụng nó.

Chế độ ăn Bắc Âu là gì?

Chế độ ăn Bắc Âu là một kế hoạch ăn uống chủ yếu dựa trên các thực phẩm có nguồn gốc thực vật, đặc biệt nhấn mạnh về rau củ, bắp cải, nấm và các sản phẩm khác được trồng tại các nước Bắc Âu, bao gồm cả cá béo và ngũ cốc nguyên hạt.

Một chuyên gia dinh dưỡng cho biết, chế độ ăn Bắc Âu có nguồn gốc từ các đầu bếp Scandinavia với sứ mệnh ban đầu là chế biến món ăn ngon, lành mạnh của địa phương.

Theo nhiều cách, chế độ ăn này giống với chế độ ăn Địa Trung Hải. Tuy nhiên, vẫn có một điểm khác biệt: chế độ Địa Trung Hải khuyến khích tiêu thụ dầu oliu và một ly rượu vang đỏ hàng ngày; trong khi chế độ Bắc Âu đẩy mạnh dùng dầu canola (trong hạt cải dầu) và chỉ khuyến cáo dùng rượu ở một mức vừa phải.

Lợi ích sức khỏe của chế độ ăn Bắc Âu?

Chế độ ăn của người Bắc Âu rất phong phú về các chất dinh dưỡng quan trọng phòng chống bệnh tật  vì nó nhấn mạnh toàn bộ vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Bên cạnh đó, nó vẫn bao gồm cá béo và một lượng nhỏ sữa nên bạn vẫn sẽ có một lượng protein khỏe mạnh (cho cơ bắp), axit béo omega-3 (cho tim và não) và vitamin D (cho xương và hệ miễn dịch).

Ngoài ra, chế độ ăn của người Bắc Âu cũng có ít chất béo bão hòa, natri và các loại đường, chính vì vậy có thể làm giảm nguy cơ sức khỏe về các bệnh mạn tính như béo phì, tim mạch, tiểu đường. Một nghiên cứu năm 2011 đã phát hiện ra rằng, chế độ ăn Bắc Âu cải thiện lipid máu, độ nhạy insulin và huyết áp ở những người có cholesterol hơi cao. Một nghiên cứu khác năm 2014 cũng kết luận rằng nó có thể làm giảm sự biểu hiện của các gen thúc đẩy viêm ở những người béo phì với hội chứng chuyển hóa.

Vào năm 2015, một nghiên cứu trên dữ liệu bao gồm hơn 57.000 người đàn ông và phụ nữ Đan Mạch cho kết quả về chế độ ăn theo kiểu Bắc Âu có liên quan ít hơn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.

Một tin tốt nữa là chế độ ăn này có thể tốt cho vòng eo của bạn bởi vì nó có lượng calo thấp và lượng chất xơ nhiều hơn. Có lẽ đó là lý do tại sao các nước Scandinavia có tỷ lệ béo phì ít hơn các nước khác, ví dụ Mỹ.

Trong khi chế độ ăn Địa Trung hải được rất nhiều nghiên cứu đề cập đến thì chế độ ăn Bắc Âu vẫn còn ít được tìm hiểu sâu để so sánh hai chế độ ăn này. Vì vậy, không thể khẳng định rằng lựa chọn hình thức nào là tốt nhất cho cơ thể. WHO thực sự khuyến khích bạn hãy lựa chọn một trong hai cách ăn uống này để nâng cao sức khỏe cho bạn.

Thử sức với chế độ ăn Bắc Âu

Nếu bạn muốn thử chế độ ăn kiêng này, hãy bắt đầu bằng cách loại bỏ các đồ ăn vặt, loại bỏ các thực phẩm có đường, thực phẩm chế biến sẵn như soda, bánh ngọt, thức ăn đông lạnh. Thịt đỏ và rượu chỉ nên thưởng thức ở mức độ vừa phải. Dưới đây là điển hình của một chế độ ăn hàng ngày:

  • Ăn sáng: 1 chén bột yến mạch nướng với táo và hai thìa sữa chua.
  • Ăn trưa: Salad cá ngừ (bỏ quả mayo, thay vào đó trộn với dầu canola và nước cốt chanh), bánh mỳ lúa mạch đen với một món salad rau quả.
  • Ăn nhẹ: trái cây theo mua, pho mát và một số bánh quy giòn.
  • Ăn tối: 1 ít cá hồi nướng với rau củ.

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Các chế độ ăn kiêng: Ăn kiểu Địa Trung Hải cho một cơ thể khỏe mạnh

Ths Lê Thanh Hà- Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

  • 08/12/2025

    4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

    Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.

  • 08/12/2025

    Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

    Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.

  • 08/12/2025

    Chế độ ăn để giữ xương chắc khỏe suốt đời

    Khung xương nâng đỡ giúp cơ thể vững chắc, linh hoạt và bảo vệ các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, theo thời gian, khối lượng và mật độ xương dần suy giảm đặc biệt sau tuổi 30, khi quá trình tạo xương mới chậm lại. Đây chính là nguyên nhân khiến nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng cao ở tuổi trung niên và người lớn tuổi. Điều thú vị là, việc xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh xảy ra trò suốt cuộc đời, các giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau, cần được chăm sóc từ sớm thông qua chế độ ăn uống và lối sống phù hợp.

  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

  • 07/12/2025

    5 lợi ích sức khỏe khi chơi quần vợt thường xuyên

    Quần vợt là một môn thể thao thú vị, nhịp độ nhanh, mang lại nhiều lợi ích về thể chất, nhận thức và xã hội. Đây cũng là môn thể thao mà bạn có thể tiếp tục chơi khi về già. Dưới đây là năm lợi ích sức khỏe của việc chơi quần vợt thường xuyên.

  • 06/12/2025

    Bộ Y tế công bố danh sách 46 công ty dược nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng

    Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa công bố đợt 42 danh sách các cơ sở sản xuất thuốc nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng phải tiếp tục lấy mẫu kiểm tra 100% lô thuốc nhập khẩu. Tất cả 46 công ty đến từ nhiều quốc gia đều là những trường hợp đã tái diễn nhiều lần, cao nhất là 12 lần.

  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

Xem thêm