Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn Bắc Âu liệu có thể trở thành chế độ ăn lành mạnh nhất?

Ẩm thực Bắc Âu dựa trên chế độ dinh dưỡng cân bằng: ăn ít thịt và nhiều cá, chia thành những khẩu phần nhỏ, chọn thực phẩm theo mùa của địa phương để vừa ngon lại vừa tiết kiệm.

Chế độ ăn Bắc Âu liệu có thể trở thành chế độ ăn lành mạnh nhất?

Có phải bạn đang quan tâm đến việc áp dụng một chế độ ăn cho bản thân và phân vân không biết nên chọn cách thức nào? Rất nhiều chế độ ăn đã gây tranh cãi trong lĩnh vực dinh dưỡng như: chế độ ăn keto, chế độ ăn theo nhóm máu và chế độ ăn không có lectin. Và bây giờ, một chế độ ăn khác cũng đang được các nhà khoa học quan tâm đó là: chế độ ăn Bắc Âu.

Vào năm 2004, các đầu bếp giỏi nhất đến từ các nước như Đan Mạch, Phần Lan, Iceland, Na Uy và Thụy Điển đã tụ tập với nhau cùng xây dựng để tạo nên một hình thức ẩm thực mới cho Bắc Âu. Nhiệm vụ của việc xây dựng này là phải hình thành một chế độ ăn uống mang tính thời vụ, bền vững, tôn trọng đạo đức, sức khỏe và chất lượng của thức ăn.

Không giống như những chế độ ăn đang thịnh hành bây giờ, chế độ ăn Bắc Âu không hề tập trung vào việc cắt giảm lượng calo hay tinh bột mà thay vào đó biến ăn uống thành một cách sinh hoạt tốt nhờ vào tập trung tiêu thụ thực vật.

Tổ chức Y tế thế giới cho rằng chế độ ăn Bắc Âu mang đến rất nhiều lợi ích về sức khỏe, có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật. Vì vậy, để có những lựa chọn tốt nhất cho bản thân, bạn nên tìm hiểu thêm những thông tin dưới đây về chế độ ăn Bắc Âu trước khi sử dụng nó.

Chế độ ăn Bắc Âu là gì?

Chế độ ăn Bắc Âu là một kế hoạch ăn uống chủ yếu dựa trên các thực phẩm có nguồn gốc thực vật, đặc biệt nhấn mạnh về rau củ, bắp cải, nấm và các sản phẩm khác được trồng tại các nước Bắc Âu, bao gồm cả cá béo và ngũ cốc nguyên hạt.

Một chuyên gia dinh dưỡng cho biết, chế độ ăn Bắc Âu có nguồn gốc từ các đầu bếp Scandinavia với sứ mệnh ban đầu là chế biến món ăn ngon, lành mạnh của địa phương.

Theo nhiều cách, chế độ ăn này giống với chế độ ăn Địa Trung Hải. Tuy nhiên, vẫn có một điểm khác biệt: chế độ Địa Trung Hải khuyến khích tiêu thụ dầu oliu và một ly rượu vang đỏ hàng ngày; trong khi chế độ Bắc Âu đẩy mạnh dùng dầu canola (trong hạt cải dầu) và chỉ khuyến cáo dùng rượu ở một mức vừa phải.

Lợi ích sức khỏe của chế độ ăn Bắc Âu?

Chế độ ăn của người Bắc Âu rất phong phú về các chất dinh dưỡng quan trọng phòng chống bệnh tật  vì nó nhấn mạnh toàn bộ vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Bên cạnh đó, nó vẫn bao gồm cá béo và một lượng nhỏ sữa nên bạn vẫn sẽ có một lượng protein khỏe mạnh (cho cơ bắp), axit béo omega-3 (cho tim và não) và vitamin D (cho xương và hệ miễn dịch).

Ngoài ra, chế độ ăn của người Bắc Âu cũng có ít chất béo bão hòa, natri và các loại đường, chính vì vậy có thể làm giảm nguy cơ sức khỏe về các bệnh mạn tính như béo phì, tim mạch, tiểu đường. Một nghiên cứu năm 2011 đã phát hiện ra rằng, chế độ ăn Bắc Âu cải thiện lipid máu, độ nhạy insulin và huyết áp ở những người có cholesterol hơi cao. Một nghiên cứu khác năm 2014 cũng kết luận rằng nó có thể làm giảm sự biểu hiện của các gen thúc đẩy viêm ở những người béo phì với hội chứng chuyển hóa.

Vào năm 2015, một nghiên cứu trên dữ liệu bao gồm hơn 57.000 người đàn ông và phụ nữ Đan Mạch cho kết quả về chế độ ăn theo kiểu Bắc Âu có liên quan ít hơn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2.

Một tin tốt nữa là chế độ ăn này có thể tốt cho vòng eo của bạn bởi vì nó có lượng calo thấp và lượng chất xơ nhiều hơn. Có lẽ đó là lý do tại sao các nước Scandinavia có tỷ lệ béo phì ít hơn các nước khác, ví dụ Mỹ.

Trong khi chế độ ăn Địa Trung hải được rất nhiều nghiên cứu đề cập đến thì chế độ ăn Bắc Âu vẫn còn ít được tìm hiểu sâu để so sánh hai chế độ ăn này. Vì vậy, không thể khẳng định rằng lựa chọn hình thức nào là tốt nhất cho cơ thể. WHO thực sự khuyến khích bạn hãy lựa chọn một trong hai cách ăn uống này để nâng cao sức khỏe cho bạn.

Thử sức với chế độ ăn Bắc Âu

Nếu bạn muốn thử chế độ ăn kiêng này, hãy bắt đầu bằng cách loại bỏ các đồ ăn vặt, loại bỏ các thực phẩm có đường, thực phẩm chế biến sẵn như soda, bánh ngọt, thức ăn đông lạnh. Thịt đỏ và rượu chỉ nên thưởng thức ở mức độ vừa phải. Dưới đây là điển hình của một chế độ ăn hàng ngày:

  • Ăn sáng: 1 chén bột yến mạch nướng với táo và hai thìa sữa chua.
  • Ăn trưa: Salad cá ngừ (bỏ quả mayo, thay vào đó trộn với dầu canola và nước cốt chanh), bánh mỳ lúa mạch đen với một món salad rau quả.
  • Ăn nhẹ: trái cây theo mua, pho mát và một số bánh quy giòn.
  • Ăn tối: 1 ít cá hồi nướng với rau củ.

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Các chế độ ăn kiêng: Ăn kiểu Địa Trung Hải cho một cơ thể khỏe mạnh

Ths Lê Thanh Hà- Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 06/07/2025

    Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang mất nước

    Mất nước là tình trạng cơ thể không có đủ chất lỏng để hoạt động bình thường. Vào mùa hè, nguy cơ mất nước thường phổ biến hơn.

  • 06/07/2025

    Giải pháp làm mát phòng hiệu quả trong mùa hè

    Mùa hè với nền nhiệt cao kéo dài và độ ẩm tăng mạnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng giấc ngủ. Cảm giác oi bức khiến việc chìm vào giấc ngủ trở nên khó khăn và thường xuyên bị gián đoạn trong đêm.

  • 05/07/2025

    Uống bao nhiêu cà phê là quá nhiều?

    Cà phê từ lâu đã trở thành thức uống quen thuộc của hàng triệu người mỗi sáng. Tuy nhiên, uống bao nhiêu là đủ để tốt cho sức khỏe và khi nào thì trở thành quá nhiều?

  • 05/07/2025

    Những câu hỏi thường gặp về nước kiềm

    Khi nước kiềm ngày càng phổ biến, các tuyên bố xung quanh lợi ích sức khỏe và khả năng cải thiện sức khỏe tổng thể của nó cũng tăng theo. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét kỹ lưỡng những khẳng định này. Vì vậy, hãy cùng tìm hiểu và khám phá sự thật về nước kiềm và những lợi ích thật sự của nước kiềm.

  • 05/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 04/07/2025

    Bổ sung creatine đúng cách để cải thiện sức khỏe

    Chế độ ăn uống lành mạnh không thể thiếu thực phẩm giàu creatine - hợp chất tự nhiên giúp cung cấp năng lượng cho cơ bắp, cải thiện hiệu suất tập luyện và sức khỏe não bộ.

  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

Xem thêm