Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các loại trầm cảm - Phần 1

Có hai loại trầm cảm phổ biến nhất là rối loạn trầm cảm ưu thế (MDD) và rối loạn trầm cảm dai dẳng (PDD)

Trầm cảm là gì?

Trầm cảm là một rối loạn tâm trạng ảnh hưởng đến hơn 16 triệu người Mỹ, trong đó người trưởng thành chiếm 7% và tái diễn hàng năm.

Trầm cảm là một bệnh, không chỉ bao gồm cảm giác thất vọng, chán nản mà còn đặc trưng bởi những cảm xúc nỗi buồn, tuyệt vọng và cảm thấy bất ổn dai dẳng. Tâm trạng thất thường là một điều hết sức bình thường. Các sự việc gây buồn và căng thẳng xảy ra trong cuộc sống của mọi người, và đáp ứng lại bằng những cảm xúc là phản ứng tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, cảm thấy đau khổ tuyệt vọng và không còn hy vọng lại là không bình thường. Đó là  dấu hiệu của trầm cảm - một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng.

Mỗi người đều trải qua tình trạng rối loạn tâm trạng theo những cách khác nhau nên cũng có những loại trầm cảm khác nhau. Xác định loại trầm cảm giúp định hướng điều trị  được đúng đắn hơn. Thông thường  có hai loại trầm cảm phổ biến nhất là rối loạn trầm cảm ưu thế (MDD) và rối loạn trầm cảm dai dẳng (PDD).

Rối loạn trầm cảm ưu thế (MDD)

Những người bị chứng trầm cảm trải qua một trạng thái gần như liên tục của nỗi buồn, trống rỗng, và tuyệt vọng, với thời gian kéo dài ít nhất là hai tuần. MDD là một căn bệnh suy nhược có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ. Khi bị MDD, bạn sẽ không có hứng thú với những hoạt động mà  bạn từng thấy vui vẻ và gặp khó khăn trong việc:

  • Ăn
  • Ngủ
  • Làm việc
  • Giao tiếp với mọi người

Nhiều người sử dụng từ "trầm cảm" để mô tả rối loạn tâm trạng này. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế thích sử dụng thuật ngữ "rối loạn trầm cảm ưu thế" hoặc "trầm cảm nặng". Cả hai thuật ngữ này mô tả một vấn đề y tế cụ thể hơn là một nhóm các hành vi không đáp ứng các tiêu chuẩn cho chẩn đoán MDD. Khi người ta đề cập đến "trầm cảm lâm sàng", họ thường đề cập đến MDD.

Sau đây là các phân typ khác nhau của MDD:

Rối loạn trầm cảm ưu thế với các đặc điểm không điển hình

Những người bị MDD đều chán nản, nhưng những người có MDD với các đặc điểm không điển hình là phản ứng tâm trạng. Đó  là những trải nghiệm những đỉnh điểm cao về cảm xúc tạm thời đối với cả tin tốt và tin xấu. Một số chuyên gia về sức khoẻ tâm thần cho rằng loại trầm cảm này có thể là một dạng nhẹ của rối loạn lưỡng cực gọi là "cyclothymia". Triệu chứng không điển hình thường xuất hiện lần đầu tiên trong những năm tuổi vị thành niên, và nó có thể tiếp tục vào cuộc đời người trưởng thành.

Những người bị trầm cảm không điển hình cũng có thể xuất hiện:

  • Tăng cân đáng kể
  • Tăng thèm ăn
  • Ngủ quá nhiều
  • Tê liệt, hoặc cảm giác nặng ở cánh tay hoặc chân
  • Nhạy cảm với sự  từ chối

Rối loạn trầm cảm ưu thế sau sinh

Tình trạng này đã từng được gọi là trầm cảm sau sinh. Dạng MDD này được chẩn đoán nếu MDD xảy ra trong thời gian mang thai hoặc trong vòng bốn tuần sau khi sinh em bé.

Người ta ước tính rằng từ 3 đến 6 % phụ nữ sẽ trải qua loại MDD này trong thời kỳ mang thai hoặc sau khi sinh. Nghiên cứu mới cho thấy khoảng 50% những đợt bệnh sẽ bắt đầu trước khi sinh. Nguyên nhân của vấn đề này chưa được biết, nhưng các chuyên gia y tế đã thay đổi tên từ trầm cảm sau sinh sang trầm cảm trong thời kì mang thai vì thống kê này. Phụ nữ bị rối loạn này thường có:

  • Lo âu
  • Hoảng loạn
  • Biếng ăn
  • Rối loạn giấc ngủ
  • Bất xứng
  • bồn chồn
  • Hoang tưởng

Trong một số ít trường hợp, loại trầm cảm này có thể có các đặc điểm tâm thần.

Rối loạn trầm cảm ưu thế theo mùa

MDD theo mùa được gọi là bệnh rối loạn cảm xúc theo mùa. Chẩn đoán này chỉ áp dụng cho các đợt tái phát lặp lại MDD nghĩa  là các triệu chứng trầm cảm xuất hiện vào một khoảng thời gian nhất định trong năm.

Thông thường, người ta sẽ xuất hiện các triệu chứng trầm cảm vào mùa thu hoặc mùa đông, và các triệu chứng sẽ biến mất vào mùa xuân và mùa hè. Tuy nhiên, có thể gặp trầm cảm vào mùa xuân và mùa hè.

  • Rối loạn trầm cảm ưu thế  u sầu
  • Một số triệu chứng phổ biến của tình trạng này bao gồm:
  • Mất đi niềm vui trong tất cả hoặc hầu hết các hoạt động
  • Không phản ứng gì với những điều tốt
  • Sự kích động tâm thần, chẳng hạn như đi nhanh hoặc siết chặt tay
  •  Tội lỗi
  • Mất ngủ
  • Trầm cảm gia tăng vào buổi sáng

MDD với đặc điểm u sầu nếu các triệu chứng đã đề cập ở trên phát triển trong giai đoạn nghiêm trọng nhất của giai đoạn trầm cảm.

Rối loạn trầm cảm ưu thế tâm thần

MDD có thể xảy ra với các triệu chứng tâm thần, như ảo tưởng hoặc ảo giác. Nội dung của những ảo tưởng tâm thần thường có xu hướng phù hợp với cảm giác chán nản. Ví dụ, một người bị MDD tâm thần có thể nghe thấy tiếng nói nói với họ rằng họ vô giá trị và không xứng đáng để sống.

Rối loạn trầm cảm ưu thế có tăng trương lực

Cùng với các triệu chứng của MDD, những người bị chứng trầm cảm tăng trương lực còn thêm chứng rối loạn tâm thần vận động. Các triệu chứng liên quan đến sự bất lực đột ngột hoặc chuyển động quá mức mà dường như không có mục đích.

Đón đọc phần tiếp theo tại: vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ảnh hưởng của trầm cảm lên cơ thể

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

Xem thêm