Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm ra cách thay thế những tế bào già yếu trong cơ thể người

Lão hóa không còn là ác mộng của con người, khi mới đây các nhà khoa học đã làm một điều kì diệu. Một nghiên cứu đáng chú ý đã phát hiện ra cách để loại bỏ những tế bào không còn hoạt động tốt nữa trong cơ thể chúng ta.

Nghiên cứu được thực hiện bởi nhóm nhà khoa học đến từ Caltech và UCLA. Nghiên cứu dẫn đến việc phát triển quy trình theo phong cách nip-n-tuck (ép và đè thật chặt hai bề mặt hoặc điểm), cái này sẽ giúp đảo ngược và làm chậm quá trình lão hóa.

Thí nghiệm có mục tiêu là làm biến đổi DNA bên trong ty thể của chúng ta – thứ được xem là "pin" của các tế bào. Nhưng bây giờ, trong quá trình sáng tạo, nhóm nghiên cứu Caltech – UCLA đã tìm ra một cách để nắn lại các gene, để chúng phá vỡ và loại bỏ những DNA bị biến đổi, đồng thời tái tạo lại các tế bào.

Quy trình này là một sự vặn xoắn trong quá trình tự nhiên của vật liệu đã sẵn có, gọi là tự tiêu (self-eating). Qua việc tự thực, tế bào có thể phân loại mitochondria (ty lạp thể có chứa ATP và các enzyme liên quan đến các hoạt động chuyển hóa tế bào) bị rối loạn chức năng. Ngoài ra nó cũng có khả năng làm sạch để sự thay thế trở nên an toàn cho sức khỏe ở mức tốt nhất có thể. Bây giờ quy trình này đang là một đề tài nóng hổi – sự thật nghiên cứu về việc tự tiêu này đã đoạt giải Nobel năm nay.

DNA ty thể bị đột biến có thể được loại bỏ. (Ảnh: Getty Images).

Nhưng trước khi nghiên cứu của Caltech – UCLA được công bố vào thứ Hai, có một điều không rõ ràng. Người ta tự hỏi liệu quy trình này, cũng có thể thúc đẩy sự loại bỏ có chọn lọc sự đột biến, trong những DNA lão hóa không? Sự tích tụ của DNA ty thể đột biến suốt quá trình sống, được nghĩ là góp phần gây lão hóa và những căn bệnh thoái hóa của tuổi già như: bệnh mất trí nhớ, liệt, bệnh tạo ra thịt dư. Các căn bệnh này đều liên quan đến việc các múi cơ bị nhão đi và sự già yếu, cơ thể dễ bị tổn thương.

Việc thừa hưởng những thiếu sót trong DNA ty thể cũng gắn với nhiều điều kiện được tìm thấy ở trẻ em, bao gồm bệnh tự kỷ. "Chúng ta biết rằng, việc gia tăng tỉ lệ DNA ty thể đột biến gây ra việc già sớm. Cũng có một sự thật nữa là DNA ty thể đột biến tích tụ trong những mô chính như noron và cơ, làm mất đi các chức năng khi ta già đi. Chúng tôi cho rằng, nếu có thể làm giảm được lượng DNA ty thể đột biến, chúng ta có thể làm chậm và đảo ngược được quá trình lão hóa", Bruce Hay – giáo sư của Caltech nói.

Để kiểm tra phương pháp của mình có hiệu quả không, nhóm nhà khoa học sử dụng giống ruồi giấm phổ biến. Họ tập trung vào vào các DNA ty thể ở trong các múi cơ của ruồi giấm, vì đây là một trong những mô tiêu tốn nhiều năng lượng nhất trong vương quốc động vật. Giống như con người, các cơ của ruồi giấm thể hiện một vài dấu hiệu rõ ràng của quá trình lão hóa. Ruồi giấm và người có nhiều căn bệnh di truyền giống nhau.

Trong thí nghiệm, ruồi giấm được thiết kế về mặt di truyền sao cho 75% của DNA ty thể bị đột biến sớm. Sau đó họ gia tăng một cách cố ý hoạt động của các gene mà thúc đẩy tiểu thực bào. Theo đó, phân số của DNA ty thể đột biến trong tế bào cơ của ruồi giấm giảm một cách đáng ngạc nhiên. Một gene đặc biệt, gọi là "parkin", giảm phân số của DNA ty thể đột biến từ 76% xuống 5% khi nó bị áp chế quá mức. Một gene khác, gọi là "Atg1" giảm phân số xuống đến 4%.

Cả hai gene này dường như đều hoạt động kém ở người già và người có những bệnh về gene như bệnh liệt. "Việc giảm năng suất của các gene sẽ loại bỏ hoàn toàn bất cứ thiếu sót về chuyển hóa ở các tế bào này. Chúng tôi cũng sẽ lưu trữ chúng để con người luôn có một trạng thái trẻ trung, tràn đầy năng lượng", giáo sư Hay nói.

"Thí nghiệm được xem như một minh họa rõ ràng về việc mức độ của DNA ty thể đột biến có thể giảm trong tế bào, bằng cách "vặn" nhẹ nhàng các quá trình của tế bào bình thường. Mục tiêu của chúng tôi là tạo ra một tương lai, nơi mà chúng ta có thể chế ngự và loại bỏ những DNA ty thể có hại từ bộ não, cơ và mô. Điều này sẽ giúp chúng ta giữ lại trí tuệ, tính linh hoạt khiến cơ thể khỏe khoắn hơn", ông Hay thêm vào.

Theo Khám phá
Bình luận
Tin mới
  • 01/06/2025

    6 loại thực phẩm cung cấp nhiều vitamin C hơn cam

    Cam không phải là loại thực phẩm có nhiều vitamin C nhất. Tìm hiểu 6 loại thực phẩm khác cung cấp nhiều vitamin C hơn.

  • 01/06/2025

    Giáo viên "tiếp lửa" cho mùa thi: Bí quyết khỏe mạnh, vững tâm lý, đồng hành cùng học trò

    Mùa thi luôn là thời điểm đầy thử thách đối với cả học sinh và giáo viên. Khi những kỳ thi quan trọng đến gần, áp lực không chỉ đè nặng lên vai trò của học sinh mà còn đặt ra những yêu cầu lớn lao cho giáo viên – những người dẫn đường tận tụy.

  • 31/05/2025

    Uống cà phê có tốt cho gan không?

    Cà phê chứa chất chống oxy hóa và các hợp chất khác, tất cả đều có tác dụng trong việc giảm viêm gan.

  • 30/05/2025

    Mẹo làm đẹp da từ mướp đắng

    Mướp đắng không chỉ dùng để chế biến thành các món ăn ngon mà còn giúp cải thiện chức năng tim mạch, giảm cholesterol máu, hỗ trợ ổn định đường huyết... Đặc biệt mướp đắng còn giúp chị em làm đẹp da.

  • 30/05/2025

    Bệnh Pompe là bệnh gì?

    Bệnh Pompe là một loại bệnh di truyền có thể gây ra yếu cơ và teo cơ nghiêm trọng thậm chí là gây tử vong cho trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Cùng tìm hiểu về bệnh Pompe qua bài viết sau!

  • 29/05/2025

    6 loại thực phẩm giúp lợi sữa khi cho con bú

    Chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng không chỉ giúp sản xuất đủ sữa cho con bú mà còn đảm bảo bà mẹ sau sinh và em bé luôn khỏe mạnh.

  • 29/05/2025

    8 sai lầm khiến bệnh nấm chân trở nên tồi tệ hơn

    Rất nhiều người có bàn chân hay bị mồ hôi và ngứa ngáy khó chịu do bị nấm. Bệnh nấm rất phổ biến, có thể gây nứt nẻ, bong tróc da, châm chích hoặc bỏng rát. Nấm thường phát triển trong điều kiện nóng, ẩm, ví dụ như tất và giày ướt/có mồ hôi. Các loại thuốc bôi hoặc uống có thể làm giảm các triệu chứng và giúp bệnh tránh tái phát, tuy nhiên thói quen sinh hoạt và vệ sinh bàn chân của chúng ta lại rất quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những sai lầm phổ biến khiến bệnh nấm chân trầm trọng, và những điều bạn nên làm để ngăn ngừa tình trạng nhiễm nấm chân.

  • 28/05/2025

    Ăn sầu riêng có giảm cân không?

    Trái cây là thực phẩm có lợi cho việc giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ dồi dào, nhưng sầu riêng lại là một ngoại lệ, mặc dù nó cũng có hàm lượng chất xơ cao.

Xem thêm