Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Zona có tái phát không?

Mặc dù đã từng bị zona nhưng bạn vẫn có thể bị zona lần thứ 2. Trường hợp này ít gặp hơn và còn được gọi là zona tái phát.

Bệnh Zona có tái phát không?

Virus varicella-zoster là virus gây bệnh zona và cũng là tác nhân gây bệnh thủy đậu. Sau khi bạn bị thủy đậu và đã điều trị khỏi thì virus này vẫn còn tồn tại trong các tế bào thần kinh và có thể tái hoạt động trở lại gây ra bệnh zona. Zona cũng là một dạng mụn nước herpes. Bất kì ai đã từng bị thủy đậu sẽ có khả năng bị zona sau đó.

 Zona thường chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể. Mụn nước có thể xuất hiện ở cánh tay, fđùi, đầu, tai, mắt.

heo ước tính có khoảng 1 triệu người Mỹ bị zona mỗi năm. Cứ 3 người Mỹ lại có một người sẽ bị zona trong suốt cuộc đời của họ, và khoảng 68% trong số này xuất hiện từ 50 tuổi trở lên. Những người sống tới 85 tuổi thì có 50% khả năng phát triển bệnh này.

Triệu chứng của zona và zona tái phát

Triệu chứng đầu tiện của zona thường gặp là đau, cảm giác tê bì, nóng rát. Sau một vài ngày thì ở khu vực này xuất hiện những mụn nước màu đỏ, mọc thành chùm. Những triệu chứng khác bao gồm:

  • Ngứa
  • Da nhạy cảm, dễ bị kích thích
  • Mệt mỏi và cảm giác giống như cảm cúm
  • Nhạy cảm với ánh sáng
  • Cảm giác gai rét

Zona tái phát cũng có các triệu chứng giống như vậy và thường xảy ra ở vị trí cũ. Khoảng 45% các trường hợp, các mụn nước sẽ mọc ở vị trí khác.

Zona có hay tái phát không?

Theo một nghiên cứu được thực hiện năm 2011 tại Minnesota trong vòng 7 năm, tỉ lệ tái phát zona lần thứ 2 chỉ gặp ở 5,7-6,2% các trường hợp.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nguy cơ tái phát zona lần thứ 2 tương đương với nguy cơ mắc zona lần đầu.

Chưa có nhiều nghiên cứu về khoảng thời gian giữa 2 lần tái phát. Ở nghiên cứu này, zona tái phát từ 96 ngày cho đến 10 năm sau khi bị nhiễm zona lần đầu. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ khảo sát trong khoảng thời gian 12 năm.

Yếu tố nguy cơ

Những người có hệ thống miễn dịch kém có nhiều khả năng tái phát zona. Một nghiên cứu đã chỉ ra có 12% tái phát zona ở những người có hệ miễn dịch bị tổn thương hoặc suy yếu, tỷ lệ này cao gấp 2,4 lần so với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Bạn có thể có hệ miễn dịch yếu nếu:

  • Đang điều trị hóa trị hoặc xạ trị
  • Ghép tạng
  • Bị HIV/ AIDS
  • Sử dụng corticoid liều cao (ví dụ prednisone)

Bên cạnh đó, các yếu tố nguy cơ khác bao gồm:

  • Lần mắc zona đầu tiên bị đau nhiều và kéo dài hơn 30 ngày
  • Giới nữ
  • Trên 50 tuổi

Nếu bạn có một hoặc nhiều người thân mắc zona thì nguy cơ mắc zona của bạn cũng tăng lên.

Điều trị

Điều trị zona tái phát cũng giống như điều trị zona lần đầu.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị zona tái phát, hãy đến gặp bác sĩ. Uông các thuốc kháng virus như acyclovir (Zovirax), valacyclovir (Valtrex), hoặc famciclovir (Famvir) có thể làm giảm mức độ nặng cũng như thời gian mắc bệnh.

Bác sĩ có thể kê các thuốc giảm đau, gây ngủ như:

  • Miếng dán giảm đau chứa lidocain.
  • Các thuốc chống động kinh như gabapentin (Neurontin, Gralise, Horizant) và pregabalin (Lyrica), làm giảm đau bằng cách giảm hoạt động thần kinh.
  • Các thuốc chống trầm cảm như duloxetine (Cymbalta) và nortriptyline (Pamelor) có tác dụng giảm đau và gây ngủ.
  • Thuốc giảm đau opioid có tác dụng giảm đau mạnh, nhưng chúng có tác dụng phụ như chóng mặt, lơ mơ, và gây nghiện.

Bạn có thể tắm nước mát để giảm bớt ngứa, hoặc áp dụng chườm lạnh vào vùng bị ảnh hưởng. Nghỉ ngơi và giảm căng thẳng cũng rất quan trọng.

Tiên lượng

Zona sẽ khỏi hoàn toàn trong khoảng từ 2-6 tuần.

Khoảng 2% các trường hợp vẫn còn cảm giác đau sau khi tổn thương đã lành hẳn. Đây gọi là chứng đau thần kinh sau zona. Nó có thể kéo dài 5 năm hoặc hơn. Nguy cơ mắc tăng lên theo tuổi.

Phòng bệnh

Zona tái phát không thể phòng được. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ bằng việc tiêm vắc-xin, kể cả sau khi bạn đã bị zona.

Một nghiên cứu quy mô lớn cho thấy rằng những người có tiêm phòng bệnh zona giảm 51% mắc bệnh. Đối với những người 50-59 tuổi, tiêm phòng zona làm giảm nguy cơ 69,8% mắc bệnh.

Những người được tiêm phòng zona thường có ít các trường hợp mắc zona mức độ nặng. Tiêm phòng cũng làm giảm 66% trường hợp bị đau sau zona.

Các bác sĩ khuyến cáo tiêm vắc-xin zona cho người trên 50 tuổi nhưng không tiêm cho những người bị suy giảm miễn dịch.

Thông tin thêm tham khảo tại bài viết: Những dấu hiệu sớm của bệnh zona thần kinh thường bị bỏ qua

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

Xem thêm